Του Χάρη Λεοντάκη.
Πολλαπλά θα είναι τα σενάρια που θα προβλέπει η άσκηση «Μίνωας» που θα πραγματοποιηθεί στην Κρήτη το διήμερο 24, 25 και 26 Απριλίου στην Κρήτη παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και φυσικά της ηγεσίας του Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης.
Μία άσκηση που όμοια της δεν θα έχει γίνει ξανά όχι μόνο στην Κρήτη φυσικά αλλά και στην Ελλάδα. Στόχος φυσικά ο συντονισμός όλων των συναρμόδιων υπηρεσιών αλλά και η ενημέρωση του κόσμου για την αντιμετώπιση ενός καταστροφικού σεισμού. Αυτό άλλωστε είναι και το βασικό σενάριο της άσκησης που θα πραγματοποιηθεί σε Χανιά και Ηράκλειο και Άγιο Νικόλαο με διαφορετικά δεδομένα και διαφορετικά υποσενάρια με στόχο την κινητοποίηση όσο το δυνατόν περισσοτέρων υπηρεσιών αλλά και φυσικά την ενεργοποίηση τους κατά τα δεδομένα που θα προβλέπει το σενάριο.
Αυτό που θέλουν οι εμπλεκόμενοι φορείς να πετύχουν μέσα από την άσκηση αυτή είναι κυρίως η ενεργοποίηση και η ενημέρωση των πολιτών. Κι αυτό γιατί η εμπειρία δείχνει πως η σωστή αντιμετώπιση, η μείωση του πανικού και ο συντονισμός των πρώτων ωρών δίνει εξαιρετικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση των όποιων επιπτώσεων.
Το πρώτο σκέλος της άσκησης θα πραγματοποιηθεί στα Χανιά όπου προβλέπεται η αντιμετώπιση συνεπειών ενός καταστροφικού σεισμού με την πρόκληση πυρκαγιάς και την κατάρρευση κτιρίων.
Η άσκηση θα πραγματοποιηθεί στο κέντρο της πόλης των Χανίων και προς το λιμάνι προκειμένου να υπάρξουν λένε οι πληροφορίες όσο το δυνατόν περισσότερο ρεαλιστικές συνθήκες στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων, στην κίνηση οχημάτων άμεσης επέμβασης κλπ.. Παράλληλα προβλέπεται και η απομάκρυνση εγκλωβισμένων πολιτών από το φαράγγι της Σαμαριάς δια θαλάσσης και δια αέρος.
Το δεύτερο τμήμα της άσκησης θα πραγματοποιηθεί στο Ηράκλειο με το σενάριο μάλιστα να προβλέπει την κατεδάφιση κτιρίων, εγκλωβισμό πολιτών σε αυτά, σε σχολεία και νοσοκομεία.
Παράλληλα στον Άγιο Νικόλαο θα υπάρξει η προειδοποίηση για τσουνάμι και η απομάκρυνση πληθυσμού και ειδικά μαθητών από σχολικά συγκροτήματα.
Συγκεκριμένα η Επιχειρησιακή Άσκηση Πεδίου Πλήρους Ανάπτυξης περιλαμβάνει : Μια ισχυρή σεισμική δόνηση μεγέθους 6,4 R εκδηλώνεται στον υποθαλάσσιο χώρο, 20 km ΒΑ της πόλης των Χανίων που προήλθε από την ενεργοποίηση υφιστάμενου ρήγματος με διεύθυνση Β-Ν Κι επηρεάζει τις Π.Ε Χανίων και Ρεθύμνης.
Στη συνέχεια 24 ώρες περίπου μετά το πρώτο ισχυρό σεισμικό γεγονός εκδηλώνεται νέος σεισμός μεγέθους 7,2 R με επίκεντρο 30 km στον υποθαλάσσιο χώρο βόρεια της πύλης του Ηρακλείου, ο οποίος γίνεται εντονότατα αισθητός σε όλη την Κρήτη και στην ευρύτερη περιοχή.
Ο σεισμός έχει ως αποτέλεσμα την εκδήλωση κατολισθήσεων, καταπτώσεων, καθιζήσεων, ρευστοποιήσεων εδαφών, αλλαγών στον υδροφόρο ορίζοντα, καταβυθίσεων ακτογραμμών στις Π.Ε Ηρακλείου – Λασιθίου, ενώ ταυτόχρονα προκαλούνται και θαλάσσια Γεωδυναμικά Κύματα (Tsunamis) τα οποία προσβάλλουν τις βόρειες ακτές της Κρήτης. Από τον σεισμό προκαλούνται δεκάδες τραυματισμοί και εγκλωβισμοί, καταρρεύσεις παλαιών κτηρίων, δομικές βλάβες σε δίκτυα με οπλισμένο σκυρόδεμα και φέρουσα τοιχοποιία, καταστροφές σε οδικούς άξονες και το λοιπό οδικό δίκτυο, βλάβες σε λιμάνια, βλάβες σε δίκτυα και κρίσιμες υποδομές, ενώ γίνεται εκκένωση σχολείων και κτηρίων των δημόσιων υπηρεσιών. Παρατηρούνται επιπρόσθετα βλάβες μη δομικού χαρακτήρα και επιπτώσεις σε κρίσιμες βιομηχανικές υποδομές.
Η εξέλιξη των επεισοδίων ακολουθεί μία κλιμακωτή διάταξη και εμπλοκή των Επιχειρησιακών Φορέων, των συμπλεκόμενων και του κοινού, γεγονός το οποίο επιτρέπει ν΄ αποτυπωθούν σε κάθε στάδιο οι ενέργειες και ν/ αξιολογηθεί σε κάθε βήμα η άσκηση.
Στην άσκηση όπως είναι αναμενόμενο θα συμμετέχουν όλες οι αρχές, δηλαδή πυροσβεστική, αστυνομία, ΕΚΑΒ, αστυνομία, Λιμενικό, νοσοκομεία, στρατός, τμήματα πολιτικής προστασίας δήμων και περιφέρειας αλλά και φυσικά εθελοντικές ομάδες. Επίσης θα συμμετέχουν σχολεία με τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές να εκκενώνουν τα σχολικά κτίρια.
Εκτός φυσικά από τους παρατηρητές και αξιολογητές από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας θα υπάρχουν και παρατηρητές από την περιφέρεια Κρήτης προκειμένου να γίνει και μία εσωτερική αξιολόγηση των εμπλεκομένων υπηρεσιών και του συντονισμού τους.
Γενικός
Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής και Εφαρμοσμένης Γεωλογίας Ευθύμης Λέκκας, σε δηλώσεις του, σημείωσε ότι: «Πρόκειται για μια άσκηση πεδίου, πλήρους ανάπτυξης, σε όλη δηλαδή την Κρήτη. Είναι η μεγαλύτερη άσκηση που σχεδιάζεται για να εκτελεστεί στον ελλαδικό χώρο και ουσιαστικά πρόκειται για την αντιμετώπιση και τη διαχείριση του σεισμικού κινδύνου και όλων των συνοδών φαινομένων τα οποία προκύπτουν από σεισμικό κίνδυνο. Ο σχεδιασμός της, έχει ήδη ξεκινήσει, αρχικά πραγματοποιήθηκε επί χάρτου και στις αρχές Απριλίου στο πεδίο».
Ο κ. Λέκκας διευκρίνισε ότι η άσκηση «αφορά ένα σύνολο κινδύνων που μπορούν να εκδηλωθούν, δηλαδή σεισμός, τσουνάμι, κατολισθήσεις, μεταθέσεις ακτογραμμών, βιομηχανικό ατύχημα, σε οδικό δίκτυο, σε νοσοκομειακές μονάδες. Η άσκηση στοχεύει να δοκιμαστούν στην πράξη όλοι οι συμμετέχοντες, να ελέγξουμε τα σχέδια, να εκπαιδεύσουμε ομάδες πληθυσμού και κυρίως κρίσιμες ομάδες όπως οι μαθητές και οι καθηγητές και να εξελιχθεί η άσκηση μέσα από συγκεκριμένα επεισόδια τα οποία θα αναπτυχθούν σε όλη την Κρήτη και το κυριότερο να φανούν και να καταγραφούν οι αδυναμίες σε κάθε επίπεδο και στις υποδομές, ώστε να αποτελέσουν τη βάση για τον καθορισμό στόχων ανθεκτικότητας στις καταστροφές », επισήμανε ο κ. Λέκκας, τονίζοντας πως «προσδοκούμε ότι θα αποτελέσει τη βάση για ανάλογες ασκήσεις σε όλες τις περιφέρειες της χώρας». «Στο ερώτημα που μου έχει τεθεί αρκετές φορές, γιατί η άσκηση αυτή πραγματοποιείται στην Κρήτη, απαντώ ότι τέτοιες ασκήσεις πρέπει να γίνονται. Δεν βλέπουμε κάποιο σεισμό στην Κρήτη, άλλωστε δεν θα μπορούμε να τον δούμε ούτως ή άλλως, ωστόσο οφείλουμε να προετοιμαζόμαστε, γιατί οι σεισμοί είναι συνυφασμένοι με την ιστορία του νησιού, οι σεισμοί γέννησαν αυτό το μοναδικό περιβάλλον, οι σεισμοί είναι αυτοί που δημιούργησαν και το φυσικογεωγραφικό περιβάλλον στο οποίο αναπτύχθηκε ο μοναδικός πολιτισμός της», κατέληξε ο κ. Λέκκας.
Ανάμεσα πάντως στους στόχους της άσκησης, όπως επισημάνθηκε είναι η αναβάθμιση του συντονισμού των υπηρεσιών, της διαδικασίας συλλογής και αξιολόγησης των πληροφοριών, καθώς και των τοπικών και περιφερειακών σχεδίων δράσης σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και διαχείρισης κρίσεων, ενώ όπως επισημάνθηκε, επιδιώκεται μέσω αυτής η εκπαίδευση όλων των φορέων και η ευαισθητοποίηση του γενικού πληθυσμού σε θέματα αυτοπροστασίας.
