Μπορεί ο πληθωρισμός, βάσει του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ), να παρουσίασε αποκλιμάκωση για 3ο συνεχή μήνα, ο «ανήφορος» στις τιμές των τροφίμων, τα τελευταία έξι χρόνια, δεν αφήνει περιθώριο για κανέναν εφησυχασμό.
Η επιβράδυνση του πληθωρισμού σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι μειώνεται το γενικό επίπεδο των τιμών άλλα ότι μειώνεται ο ρυθμός αύξησής του. Η πτώση του γενικού επιπέδου των τιμών σημαίνει ότι ο πληθωρισμός λαμβάνει αρνητικές τιμές, κάτι το οποίο συνέβη στην ελληνική οικονομία την τριετία 2013-2015 (πυθμένας της κρίσης χρέους) και τη διετία 2020-2021 (πανδημία).
Οι ομάδες αγαθών και υπηρεσιών που οδήγησαν στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στην Ελλάδα στο διάστημα Αυγούστου-Οκτωβρίου 2025, ήταν κυρίως τα ξενοδοχεία-καφέ-εστιατόρια και η στέγαση, νερό, ηλεκτρικό, αέριο και άλλα καύσιμα, ήτοι τομείς των υπηρεσιών και της ενέργειας.
Το εφιαλτικό +35%
Στο εβδομαδιαίο δελτίο της Eurobank, «7 Ημέρες Οικονομία», παρουσιάζεται μια ενδελεχή μελέτη για τον πληθωρισμό με ορισμένα κρίσιμα συμπεράσματα.
Σε ό,τι αφορά τη σωρευτική μεταβολή των τιμών τα έξι τελευταία χρόνια, δηλαδή της περιόδου που περιλαμβάνει την πανδημία, την ενεργειακή κρίση και τις επαναλαμβανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, ξεχωρίζει η άνοδος των τιμών στην κατηγορία της διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών κατά 35,3% (33,9% στην Ευρωζώνη).
Και ακολουθούν: ξενοδοχεία-καφέ-εστιατόρια (27,2% στην Ελλάδα, 28,5% στην Ευρωζώνη), στέγαση, νερό, ηλεκτρικό, αέριο και άλλα καύσιμα (23,2%, 28,2% στην Ευρωζώνη), ένδυση και υπόδηση (21,2%, 8,8% στην Ευρωζώνη), μεταφορές (14,3%, 20,5% στην Ευρωζώνη), υγεία (12,2%, 11,5% στην Ευρωζώνη), διαρκή αγαθά-είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες (11,9%, 16,1% στην Ευρωζώνη), εκπαίδευση (10,7%, 13,1% στην Ευρωζώνη), αναψυχή-πολιτιστικές δραστηριότητες (8,6%, 15,8% στην Ευρωζώνη), άλλα αγαθά και υπηρεσίες (6,7%, 21,2% στην Ευρωζώνη), αλκοολούχα ποτά και καπνός (5,1%, 28,3% στην Ευρωζώνη) και επικοινωνίες (-7,3%, -7,2% στην Ευρωζώνη).
Τα φτωχότερα νοικοκυριά
Είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό και αναντίρρητα αποδεκτό ότι «ο πληθωρισμός των τροφίμων πλήττει αναλογικά περισσότερο τα νοικοκυριά που βρίσκονται στα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια, καθότι για αυτά τα νοικοκυριά το βάρος των τροφίμων στο καλάθι τους είναι αναλογικά μεγαλύτερο σε σχέση με τα νοικοκυριά που βρίσκονται σε υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια».
Στο άμεσο μέλλον, «η κλιματική κρίση αλλά και οι γεωπολιτικές εντάσεις δύνανται να προκαλούν συχνές διακυμάνσεις στο κόστος παραγωγής των τροφίμων οπότε και στις τιμές τους».
Στο κενό οι προσπάθειες – Δεν φτάνουν τα χρήματα για να βγει ο μήνας
Μέχρι και σήμερα οι προσπάθειες της κυβέρνησης να μπει ένα «φρένο» στην ακρίβεια δεν έχουν αποδώσει τα επιθυμητά αποτελέσματα με τα δημοσκοπικά ευρήματα να δείχνουν πως οι πολίτες δεν πείθονται.
Οι τιμές βασικών προϊόντων που εξακολουθούν να βρίσκονται στα ύψη, εξανεμίζοντας το εισόδημα των πολιτών, αποτελούν ένα τρανταχτό παράδειγμα πως τα πράγματα δεν πάνε καλά. Βασικά προϊόντα όπως το κρέας έχουν αυξηθεί πάνω από 30%, το γάλα 40% και το βούτυρο 50% σε σύγκριση με τα επίπεδα πριν την πανδημία.
Η ακρίβεια στα τρόφιμα και τα είδη πρώτης ανάγκης έχει, μετά από τρία εφιαλτικά χρόνια, μετατραπεί σε πρόβλημα επιβίωσης. Ο μισθός και η σύνταξη διαρκούν λιγότερο από τον ημερολογιακό μήνα.
Η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών
Ακόμη δυσκολότερη γίνεται η κατάσταση αν αναλογιστεί κανείς πως εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα οι ανατιμήσεις υπερβαίνουν τον ρυθμό αύξησης των μισθών και των εισοδημάτων, γι’ αυτό και βλέπουμε την αγοραστική δύναμη (κατά κεφαλήν ΑΕΠ) να κατρακυλά στον πάτο της ΕΕ.
Τα στοιχεία της Eurostat επιβεβαιώνουν για ακόμα μια φορά ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην «ουρά» των Ευρωπαϊκών κρατών σε σχέση με το μέσο μισθό, αλλά στην κορυφή όσον αφορά τις τιμές των βασικών προϊόντων. Η Ελλάδα καταγράφει τη δεύτερη χαμηλότερη μέση ετήσια αμοιβή πλήρους απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με περίπου 18.000 ευρώ, πάνω μόνο από τη Βουλγαρία που έχει 15.400 ευρώ μέσο μισθό. Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ανέρχεται σε 39.800 ευρώ, ενώ χώρες με παρόμοιο πληθυσμιακό και παραγωγικό προφίλ, βρίσκονται σε πολύ υψηλότερες θέσεις από την Ελλάδα.
