Πρωταγωνιστεί στη θαλάσσια επιβατική μεταφορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση η Ελλάδα

Η Ελλάδα ετοιμάζεται να διεκδικήσει εκ νέου τη θέση της στον παγκόσμιο χάρτη της ναυπήγησης πλοίων ακτοπλοΐας, καθώς η ONEX και η Ένωση Ναυπηγείων Ελλάδος δηλώνουν ανοιχτά την πρόθεσή τους να συμβάλουν στη μεγάλη εθνική πρόκληση: την ανανέωση του γηρασμένου ακτοπλοϊκού στόλου.

Σε μια περίοδο που η διεθνής αγορά ro-pax αλλάζει ραγδαία, με την Κίνα να κυριαρχεί και την Ευρώπη να περιορίζεται σε μικρότερες ναυπηγήσεις, η ελληνική ναυπηγική βιομηχανία επιχειρεί τη δική της επιστροφή, αξιοποιώντας την τεχνογνωσία και την παραγωγική δυναμική που οικοδομήθηκε τα τελευταία χρόνια.

 Η συγκυρία είναι κρίσιμη -και ίσως μοναδική- για να αποδειχθεί εάν η Ελλάδα μπορεί πράγματι να κατασκευάσει τα επόμενα ελληνικά πλοία της ακτοπλοΐας.

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Ναυπηγείων Ελλάδος και επικεφαλής του Ομίλου ONEX, Πάνος Ξενοκώστας, μιλώντας πρόσφατα στη θεματική συνεδρία «Ναυτιλία & ESG» του «Κόμβου – Δικτύου του Παγκόσμιου Ελληνισμού» τόνισε ότι η “ελληνική ναυπηγική βιομηχανία διαθέτει σήμερα την απαιτούμενη ικανότητα, τεχνογνωσία και επιχειρησιακή ετοιμότητα ώστε να υποστηρίξει μια εθνική στρατηγική ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου, στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης”.

Ο κ. Ξενοκώστας παρουσίασε ένα αισιόδοξο αλλά ρεαλιστικό μήνυμα: η Ελλάδα μπορεί να ναυπηγεί πλοία. Το ζητούμενο πλέον δεν είναι η τεχνική ικανότητα, αλλά οι προϋποθέσεις ανταγωνιστικότητας και το θεσμικό πλαίσιο που θα επιτρέψουν στα ελληνικά ναυπηγεία να λειτουργήσουν βιώσιμα απέναντι στον παγκόσμιο ανταγωνισμό.

Σύμφωνα με τον ίδιο, τα τελευταία επτά χρόνια καταγράφεται μια εντυπωσιακή ανάκαμψη, με περίπου 800 επισκευές πλοίων και τις πρώτες ναυπηγήσεις νέων ρυμουλκών, ενώ για το 2026 έχουν ήδη δρομολογηθεί συμβάσεις για ferry boats — μια εξέλιξη που θα σηματοδοτήσει την οριστική επάνοδο της χώρας στις ναυπηγήσεις.

Όπως υπογράμμισε ο κ. Ξενοκώστας, η μετάβαση στις νέες πράσινες τεχνολογίες δεν μπορεί να επιβαρύνει μονομερώς τον καταναλωτή, επισημαίνοντας ότι απαιτούνται ευρωπαϊκοί και εθνικοί πόροι, ένα βιώσιμο πλαίσιο στήριξης και μια οργανωμένη παραγωγική αλυσίδα που θα επιτρέψει στα ελληνικά ναυπηγεία να σταθούν απέναντι στον διεθνή ανταγωνισμό.

 «Τα ναυπηγεία αποτελούν προέκταση της ναυτιλίας στην ενδοχώρα και στη βιομηχανία», τόνισε, εξηγώντας ότι η ανάπτυξη του κλάδου δεν αφορά μόνο τις επιχειρήσεις αλλά ολόκληρη την οικονομία. Κάθε 1 ευρώ που επενδύεται στη ναυπηγική βιομηχανία μπορεί να δημιουργεί έως και 7 ευρώ στο ΑΕΠ, καθιστώντας την έναν από τους πιο ισχυρούς πολλαπλασιαστές ανάπτυξης πρόσθεσε ο πρόεδρος της Ένωση Ναυπηγείων Ελλάδος.

 Η Κίνα κυρίαρχος στις ναυπηγήσεις ro-pax

Την ίδια στιγμή, οι διεθνείς εξελίξεις στην αγορά ναυπηγήσεων των ro-pax λειτουργούν ως καταλύτης.

Με την Κίνα να έχει καταστεί αδιαμφισβήτητος ηγέτης στην κατασκευή μεγάλων επιβατηγών-οχηματαγωγών, η Ευρώπη περιορίζεται σε μικρότερης κλίμακας projects.

Το ενδιαφέρον των μεγαλύτερων ακτοπλοϊκών ομίλων -και κυρίως των μεγάλων ευρωπαϊκών- στράφηκε φέτος σχεδόν αποκλειστικά στα κινεζικά ναυπηγεία, που έχουν πλέον εδραιώσει την κυριαρχία τους και σε αυτό το τμήμα της αγοράς.

Σύμφωνα με έκθεση της εταιρείας αναλύσεων AXSRoRo, η πιο ηχηρή κίνηση προήλθε από τον Όμιλο Grimaldi μέσα στο 2025, που προχώρησε σε εννέα παραγγελίες μεγάλων ro-pax στα ναυπηγεία China Merchants Industry – Weihai Shipyard, για τις ακτοπλοϊκές εταιρείες Finnlines, Grimaldi Lines και Minoan Lines – ένα πακέτο παραγγελιών που θεωρείται ιστορικό για τον κλάδο.

Τα δύο νέα πλοία που προορίζονται για τη Minoan Lines θα φέρουν ελληνική σημαία, ενώ αποτελούν ένα από τα πιο σύγχρονα και μεγάλης κλίμακας ναυπηγικά projects της εταιρείας. Με μήκος 229 μέτρων, διαθέτουν 3.300 μέτρα διαδρόμων οχημάτων και χώρο για 300+ αυτοκίνητα, ενώ μπορούν να φιλοξενήσουν έως 2.500 επιβάτες.

Σημειώνεται εξάλλου ότι και η Attica Group έχει υπογράψει ήδη συμφωνία με τη Stena RoRo για τη ναυπήγηση και μακροχρόνια ναύλωση δύο νέων πλοίων τύπου E-Flexer, που θα παραδοθούν το 2027.

   Η Stena RoRo λειτουργεί ως «project developer», αναλαμβάνοντας τον σχεδιασμό, τη διαχείριση του συμβολαίου και τη ναυπήγηση στα κινεζικά ναυπηγεία CMI Jinling Weihai Shipyard, με την Attica να αποτελεί τον τελικό operator.

   Τα νέα ro-pax, μήκους 240 μέτρων, θα έχουν δυνατότητα μεταφοράς περίπου 1.500 επιβατών και 3.320 γραμμικών μέτρων γκαράζ, αποτελώντας τα μεγαλύτερα πλοία που έχει παραγγείλει ποτέ ελληνική ακτοπλοϊκή εταιρεία. Η σχεδίαση «E-Flexer» ενσωματώνει προηγμένες τεχνολογίες ενεργειακής απόδοσης, ενώ τα πλοία θα είναι methanol-ready και battery-ready, επιτρέποντας μελλοντική προσαρμογή σε καθαρότερες μορφές πρόωσης.

   Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης option για δύο επιπλέον πλοία, ανοίγοντας τον δρόμο για πιθανή περαιτέρω ανανέωση του στόλου στα επόμενα χρόνια.

   Την ίδια στιγμή, η GNV (Grandi Navi Veloci), μία από τις μεγαλύτερες ακτοπλοϊκές εταιρείες της Μεσογείου, μέλος του ιταλικού ομίλου MSC, που δραστηριοποιείται με μεγάλα ropax πλοία σε γραμμές Ιταλίας, Ισπανίας, Βόρειας Αφρικής και Αλβανίας, επισφράγισε τέσσερα νέα μεγάλα ro-pax στο κινεζικό ναυπηγείο Guangzhou Shipyard International (GSI).

   Η Interislander, η εθνική ακτοπλοϊκή υπηρεσία της Νέας Ζηλανδίας, που συνδέει το Βόρειο με το Νότιο Νησί μέσω του στενού Cook Strait, λειτουργώντας ως ο βασικός θαλάσσιος διάδρομος, επέλεξε επίσης το ναυπηγείο Guangzhou Shipyard International (GSI) για δύο μεγάλα πλοία ro-pax της γραμμής.

   Το CMI Weihai (ένα από τα μεγαλύτερα και πιο σύγχρονα κινεζικά ναυπηγεία, εξειδικευμένο στην κατασκευή ro-pax, ro-ro, ferries και άλλων επιβατηγών-οχηματαγωγών πλοίων) συγκέντρωσε το μεγαλύτερο πλήθος παραγγελιών: 3 πλοία για τη Finnlines, 4 για την Grimaldi Lines, 2 για τη Minoan Lines και 4 επιπλέον μεσαίου μεγέθους double-ender για την BC Ferries.

   Στο ίδιο μοτίβο, κινεζικά ναυπηγεία προσελκύουν και ασιατικές εταιρείες, όπως η Lianyungang C-K Ferry, κινεζική ακτοπλοϊκή εταιρεία που εκτελεί διεθνή δρομολόγια Κίνας – Νότιας Κορέας, παρήγγειλε ένα μεγάλο ro-pax στο Huanghai Shipbuilding, ενισχύοντας το δίκτυο Κίνας-Νότιας Κορέας.

   Η Kampu Ferry, η ιαπωνική ακτοπλοϊκή εταιρεία που εκτελεί διεθνή δρομολόγια μεταξύ Ιαπωνίας και Νότιας Κορέας, παρήγγειλε ένα μεγάλο ro-pax στη Mitsubishi Shipbuilding που αποτελεί ναυπηγικό τμήμα του Ομίλου Mitsubishi Heavy Industries (MHI) στην Ιαπωνία και ένα από τα ιστορικότερα και τεχνολογικά πιο προηγμένα ναυπηγεία παγκοσμίως.

   -Η Ελλάδα δεύτερη δύναμη στην ΕΕ στη θαλάσσια επιβατική κίνηση το 2024-

   Στο μεταξύ η Ελλάδα αναδείχθηκε το 2024 σε μια από τις ισχυρότερες δυνάμεις της θαλάσσιας επιβατικής μεταφοράς στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καταγράφοντας 81,1 εκατομμύρια επιβάτες και ενισχύοντας τη θέση της ως δεύτερη μεγαλύτερη αγορά μετά την Ιταλία.

   Σημειώνεται ότι η χώρα μας συνέβαλε καθοριστικά στη συνολική ανάκαμψη της θαλάσσιας επιβατικής κίνησης στην ΕΕ, που το 2024 έφτασε τα 417,8 εκατομμύρια ταξιδιώτες.

   Συγκεκριμένα σύμφωνα με στοιχεία της eurostat τα ιταλικά λιμάνια κατέγραψαν 93,5 εκατομμύρια επιβάτες, ή 22,4 % του συνόλου της ΕΕ, ακολουθούμενα από κοντά από την Ελλάδα με 81,1 εκατομμύρια επιβάτες (19,4 %), ενω η Δανία κατέλαβε την τρίτη θέση με 41,3 εκατομμύρια επιβάτες (9,9 %).

   Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat μεταξύ 2019 και 2024, οι μισές από τις 10 πρώτες χώρες κατέγραψαν αύξηση στον αριθμό των επιβατών.

   Η Ελλάδα κέρδισε 7,1 εκατομμύρια επιβάτες (+9,7%), η Ιταλία 7,0 εκατομμύρια (+8,0%) και η Μάλτα 2,0 εκατομμύρια (+14,9%).

   Με την ευρωπαϊκή αγορά να πλησιάζει πλέον τα προ πανδημίας επίπεδα, η Ελλάδα ξεχωρίζει ως μία από τις λίγες χώρες που σημείωσαν σημαντική άνοδο, επιβεβαιώνοντας τον ρόλο της ως βασικό πυλώνα του θαλάσσιου τουρισμού και της νησιωτικής συνδεσιμότητας στην περιοχή.

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ