Ουκρανία: Τι θα αλλάξει στην ευρωπαϊκή οικονομία αν τελειώσει ο πόλεμος

Θα επιστρέψει η Ευρώπη στο ρωσικό φυσικό αέριο; Τι θα συμβεί αν τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία; Το ενδεχόμενο επιστροφής της Ευρώπης στο ρωσικό φυσικό αέριο λόγω της ενεργειακής κρίσης και των οικονομικών πιέσεων εξετάζει άρθρο του Economist.

Ο φετινός βαρύς χειμώνας και ο έντονος ανταγωνισμός από την Ασία έχουν ανεβάσει τις τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, με την τιμή στο ολλανδικό TTF να φτάνει τα 58 ευρώ ανά MWh στις 10 Φεβρουαρίου, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο ετών.

Στις 12 Φεβρουαρίου, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία θα ξεκινήσουν «αμέσως», κάτι που επηρέασε τις αγορές ενέργειας.

Αρκετοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εξετάζουν την πιθανότητα επανέναρξης των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου, καθώς θα μπορούσε να μειώσει τους λογαριασμούς ενέργειας, να στηρίξει τη βιομηχανία και να ενισχύσει την οικονομία.

Η Ρωσία έχει υποστεί σοβαρές οικονομικές απώλειες

Ο Jari Stehn της Goldman Sachs εκτιμά ότι η λήξη του πολέμου θα μπορούσε να αυξήσει το ευρωπαϊκό ΑΕΠ κατά 0,5%, κυρίως λόγω της φθηνότερης ενέργειας.

Η Ουγγαρία και η Σλοβακία τάσσονται υπέρ αυτής της προσέγγισης, ενώ ο Friedrich Merz, πιθανός μελλοντικός καγκελάριος της Γερμανίας, απέφυγε να αποκλείσει εντελώς το ενδεχόμενο.

Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιμένει στη στρατηγική της για πλήρη απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο έως το 2027.

Οι εισαγωγές ρωσικού αερίου μειώθηκαν από 45% της ευρωπαϊκής κατανάλωσης το 2021 σε μόλις 10% σήμερα, ενώ η Ρωσία έχει υποστεί σοβαρές οικονομικές απώλειες, με την Gazprom να καταγράφει την πρώτη της ζημία από το 1999.

Πρόβλημα ανεφοδιασμού

Η Ευρώπη αντιμετωπίζει πρόβλημα ανεφοδιασμού.

Τα αποθέματα φυσικού αερίου μειώθηκαν στο 48%, έναντι 66% την ίδια περίοδο πέρυσι.

Οι βιομηχανίες περιορίζουν την παραγωγή λόγω υψηλών τιμών, και η ΕΕ πρέπει να αναπληρώσει τα αποθέματά της μέχρι το φθινόπωρο.

Οι προμήθειες από τις ΗΠΑ και το Κατάρ αναμένεται να αυξηθούν, αλλά κυρίως το 2026.

Οι ΗΠΑ θέλουν η Ευρώπη να αγοράζει αμερικανικό LNG

Η Σλοβακία προσπαθεί να βρει νομικά παραθυράκια ώστε να συνεχίσει τη μεταφορά ρωσικού αερίου μέσω Ουκρανίας – παρά την άρνηση του Κιέβου να ανανεώσει τη συμφωνία διέλευσης.

Μια πιο ακραία επιλογή θα ήταν η αποκατάσταση του αγωγού Nord Stream 1 ή ακόμα και η λειτουργία του Nord Stream 2 – αν και κάτι τέτοιο θα απαιτούσε τεράστιες επενδύσεις και πολιτική συμφωνία από τη Γερμανία.

Ο Ντόναλντ Τραμπ ενδέχεται να επηρεάσει την κατάσταση. Από τη μια, οι ΗΠΑ θέλουν η Ευρώπη να αγοράζει αμερικανικό LNG – και η επανέναρξη των ρωσικών ροών θα έπληττε τις αμερικανικές εταιρείες ενέργειας.

Από την άλλη, ο Αμερικανός πρόεδρος θα ήθελε πάρα πολύ να είναι εκείνος που θα τελειώσει τον πόλεμο και να πάρει όλα τα εύσημα γι’ αυτό, κι έτσι, εάν η επιστροφή στο ρωσικό φυσικό αέριο συμβάλει σε μια ειρηνευτική συμφωνία, τότε μπορεί να τη δεχτεί ως αντάλλαγμα.

Πολύ μακριά η ειρήνη

Εν τω μεταξύ, οι συζητήσεις σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο που έχουν ξεκινήσει για την Ουκρανία προς το παρόν μόνο λευκό καπνό για ειρήνη δεν έχουν βγάλει.

Όσον αφορά στις επικείμενες ανάμεσα στο Κρεμλίνο και την Ουάσινγκτον, προκάλεσαν αντιδράσεις εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που εν προκειμένω «αδειάστηκε» από τις ΗΠΑ.

Γρήγορη ήταν η αντίδραση της Μόσχας, με τον Λαβρόφ να απαντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Σέρβο ομόλογό του, πως ότι η Ευρώπη έχει ήδη χάσει αρκετές ευκαιρίες να εμπλακεί στη διαδικασία και αμφισβήτησε το κατά πόσο η συμμετοχή της θα μπορούσε να συμβάλει σε μια διευθέτηση της σύγκρουσης, δεδομένου ότι «η πλειονότητα των Ευρωπαίων πολιτικών επιθυμεί τη συνέχιση του πολέμου».

«Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτικών για την Ουκρανία, όμως οι περισσότεροι μιλούν για μια “δίκαιη και διαρκή ειρήνη” ενώ στην πραγματικότητα προωθούν τη συνέχιση των εχθροπραξιών. Δεν ξέρω τι θα έκαναν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αν σκοπεύουν να συμμετάσχουν με στόχο τη συνέχιση του πολέμου, τότε γιατί να τους προσκαλέσουμε;», τόνισε.

Οι συζητήσεις μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ, που απέκλεισαν από αυτές και το καθεστώς του Κιέβου, προκάλεσαν και την αντίδραση του Ζελένσκι, που δήλωσε πως δεν θα λάβει υπ’ όψιν του τα αποτελέσματά τους.

«Η Ουκρανία θεωρεί τις όποιες διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία ως διαπραγματεύσεις χωρίς κανένα αποτέλεσμα και δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε […] οποιεσδήποτε συμφωνίες για εμάς χωρίς εμάς», είπε χαρακτηριστικά.

Επιπλέον, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, ζήτησε πιο ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ ως μέρος μιας κρίσιμης συμφωνίας για τις σπάνιες γαίες που δίνει πρόσβαση στις ΗΠΑ στον τεράστιο φυσικό πλούτο της Ουκρανίας με αντάλλαγμα την υποστήριξή τους.

Καταλήγοντας, επανέλαβε τη θέση της Μόσχας ότι δεν τίθεται «καμία σκέψη» περί εδαφικών παραχωρήσεων στην Ουκρανία ως μέρος μιας πιθανής ειρηνευτικής συμφωνίας.