Νέο σοκ από τις τιμές του φυσικού αερίου – Θα πρέπει να προετοιμάζεται η Ευρώπη για δύσκολο χειμώνα;

Οι κλυδωνιζόμενες βιομηχανίες της Ευρώπης  προετοιμάζονται για ένα νέο σοκ στις τιμές του φυσικού αερίου τους επόμενους χειμερινούς μήνες, καθώς ο ψυχρότερος καιρός εξαντλεί τα αποθέματα, ο ανταγωνισμός με την Ασία για υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) εντείνεται, και το ενδεχόμενο μειωμένων ρωσικών προμηθειών προκαλεί ανησυχία.

Από την ενεργειακή κρίση του 2022, όταν οι τιμές του φυσικού αερίου έφτασαν σχεδόν τα 350 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh), δεκάδες εταιρείες στην Ευρώπη έκλεισαν εργοστάσια και περιόρισαν τη δραστηριότητά τους και τις θέσεις εργασίας, καθώς οι υψηλές τιμές φυσικού αερίου υπονόμευσαν την ανταγωνιστικότητά τους.

Πολλές από αυτές διατηρούν μειωμένη ζήτηση και χαμηλότερη παραγωγική δραστηριότητα, με αρνητικές επιπτώσεις για την υποτονική ανάπτυξη της Ευρώπης. Η ζήτηση φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 17% χαμηλότερη από τον μέσο όρο της πενταετίας που παρατηρήθηκε πριν την πανδημία, σύμφωνα με το Reuters.

Στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών οι τιμές του φυσικού αερίου

Ταυτόχρονα, οι τιμές του φυσικού αερίου βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών και οι αναλυτές προβλέπουν περαιτέρω αύξηση.

«Η ανησυχία είναι ότι χαλαρώνουμε την επαγρύπνησή μας επειδή οι τιμές της ενέργειας είναι χαμηλότερες από ό,τι είδαμε το 2022», δήλωσε ο Svein Tore Holsether, CEO της νορβηγικής εταιρείας λιπασμάτων Yara, τον Οκτώβριο. «Είναι σημαντικό να υπενθυμίζουμε στους εαυτούς μας ότι οι τιμές εξακολουθούν να είναι πολύ υψηλότερες σε σύγκριση με άλλες βασικές περιοχές όπως οι ΗΠΑ, η Μέση Ανατολή και η Ρωσία».

Η ανησυχία για τη λήξη, στο τέλος του έτους, της συμφωνίας μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας προς την Ευρώπη συνέβαλε στην αύξηση της αγοραστικής ζήτησης.

Ο Francisco Blanch, επικεφαλής έρευνας εμπορευμάτων και παραγώγων στην Bank of America, δήλωσε ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τις τιμές του φυσικού αερίου στην ΕΕ έως και τα 70 ευρώ/MWh το επόμενο έτος, από σχεδόν 50 ευρώ/MWh που είναι τώρα. Αυτό συγκρίνεται με τον μέσο όρο τιμών φυσικού αερίου στην ΕΕ που ήταν 17,58 ευρώ/MWh κατά την πενταετία πριν από την πανδημία, σύμφωνα με δεδομένα της LSEG.

Τα αποθέματα φυσικού αερίου στην ΕΕ είναι γεμάτα κατά 85%, περίπου 10 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερο από ό,τι πέρυσι, σύμφωνα με δεδομένα του Gas Infrastructure Europe.

Αυτό κάνει τον τρέχοντα χειμώνα να φαίνεται ήδη άβολος, δήλωσε η αναλύτρια Barbara Lambrecht της Commerzbank, καθώς τα κύματα ψύχους θα μπορούσαν να εξαντλήσουν τα αποθέματα πιο γρήγορα από ό,τι κατά τους δύο τελευταίους σχετικά ήπιους χειμώνες.

Συρρικνωμένες βιομηχανίες

Δεκάδες εργοστάσια στην Ευρώπη έκλεισαν και σχεδόν ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας στη μεταποίηση χάθηκαν τα τελευταία τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με δεδομένα της Bernstein.

Σε έκθεση για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης τον Σεπτέμβριο, ο πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι δήλωσε ότι η απώλεια σχετικά φθηνού ρωσικού φυσικού αερίου μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία το 2022 είχε «τεράστιο κόστος» για την οικονομία και ότι τα ορυκτά καύσιμα θα χρειαστούν τουλάχιστον μέχρι το τέλος της δεκαετίας.

«Παρόλο που οι τιμές της ενέργειας έχουν μειωθεί σημαντικά από τις κορυφές τους, οι εταιρείες της ΕΕ εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τιμές ηλεκτρικής ενέργειας που είναι 2-3 φορές υψηλότερες από αυτές στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι τιμές φυσικού αερίου είναι 4-5 φορές υψηλότερες», αναφέρει η έκθεση.

Οι τρέχουσες τιμές φυσικού αερίου στην ΕΕ είναι σχεδόν πέντε φορές υψηλότερες από τις αντίστοιχες στις ΗΠΑ, όπου η τιμή είναι στα 3,095 $/mmBtu, που ισοδυναμεί με 10,02 ευρώ/MWh.

Μια έρευνα των γερμανικών εμπορικών επιμελητηρίων (DIHK) τον Αύγουστο έδειξε ότι οι υψηλές τιμές ενέργειας και η έλλειψη αξιόπιστων προμηθειών ενέργειας παρεμποδίζουν τη βιομηχανική παραγωγή και οδηγούν κάποιες γερμανικές εταιρείες να εξετάζουν τη μετεγκατάσταση στο εξωτερικό.

Ο CEO της Yara δήλωσε επίσης ότι η εταιρεία «μετακινεί την έκθεσή της στην ενέργεια μακριά από την Ευρώπη».

Η γερμανική βιομηχανική ένωση BDI ανέφερε ότι οι υψηλές τιμές ενέργειας αποτελούν έναν από τους παράγοντες που απειλούν την ανταγωνιστικότητα της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης.

Στη Γαλλία, οι βιομηχανίες αναμένουν να λειτουργήσουν στο 70-80% της δυναμικότητάς τους αυτόν τον χειμώνα λόγω των υψηλών τιμών ενέργειας, ειδικά στον τομέα των χημικών, δήλωσε ο Nicolas de Warren, πρόεδρος της γαλλικής βιομηχανικής ένωσης Uniden.

Η τρέχουσα ζήτηση φυσικού αερίου από τη βιομηχανία αναμένεται να παραμείνει χαμηλή, σύμφωνα με αναλυτές της Rabobank, αν και μπορεί να υπάρξει κάποια αύξηση από τον τομέα της θέρμανσης.