Λύσεις καινοτομίας στην υγεία με τριετές σύμφωνο σταθερότητας

Σύμφωνο συνεργασίας κυβέρνησης – φαρμακοβιομηχανίας αναμένεται να υπογραφεί εντός Οκτωβρίου μεταξύ του υπουργείου Υγείας και των εκπροσώπων της φαρμακευτικής βιομηχανίας της χώρας, σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη στο ετήσιο συνέδριο για την υγεία, του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου.

Στην κατεύθυνση αυτή, ο υπουργός είχε την Δευτέρα συνάντηση με τους εκπροσώπους του Pharma Innovation Forum, του συνδέσμου των φαρμακευτικών εταιρειών που εστιάζουν στις καινοτόμες θεραπείες, στο πλαίσιο του 23^ου Healthworld που πραγματοποιείται στην Αθήνα.

Στο πλαίσιο συζήτησης με θέμα τη «Συμφωνία – Πλαίσιο και την υγειονομική περίθαλψη με βάση την αξία στην Ελλάδα» ο κ. Γεωργιάδης, ανέφερε πως η κυβέρνηση ενδιαφέρεται για την καινοτομία, όμως πολλές φορές αυτό έρχεται σε σύγκρουση με την πραγματικότητα, γιατί η καινοτομία είναι ακριβή, εισαγόμενη και πρέπει να «χωρέσει σε κλειστούς προϋπολογισμούς».

Πρόσθεσε πως οι μελλοντικές ανακαλύψεις θα αυξάνονται με επιταχυνόμενο ρυθμό, γεγονός θετικό για τις θεραπείες και την επέκταση της ζωής όμως αποτελεί πρόκληση για τα οικονομικά.

Σημείωσε ότι στη χώρα φτάνουν λιγότερες καινοτόμες θεραπείες «από αυτές που θα θέλαμε» και πρόσθεσε πως «δεν αφήνουμε κάποιον εκτός μέσω ΙΦΕΤ και Συστήματος Ηλεκτρονικής Προέγκρισης (ΣΗΠ), όμως αυτός δεν είναι σωστός, είναι μάλλον εμβαλωματικός τρόπος», παραπέμποντας στο Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ Κυβέρνησης και Φαρμακοβιομηχανίας για την εισαγωγή ενός συστήματος «Μεταβατικής Αποζημίωσης».

Παρατήρησε ότι ήδη έχουν εφαρμοστεί η ηλεκτρονική λίστα προμηθευτών, η κωδικοποίηση των ιατροτεχνολογικών προϊόντων, η ομαλοποίηση των πληρωμών των νοσοκομείων στους προμηθευτές που ήδη έχει ξεκινήσει από το φάρμακο και προχωρεί και στα ιατροτεχνολογικά υλικά μέσω της ΕΚΑΠΥ, ενώ προανήγγηλε την έναρξη ξεκαθαρίσματος των ενεργών και μη ενεργών ΑΜΚΑ εντός Νοεμβρίου.

Στη χώρα μας το προσδόκιμο υγιούς επιβίωσης μετά την ηλικία των 65 ετών είναι 7,8 χρόνια, όταν στη Νορβηγία είναι 18

O υπουργός Υγείας Αδωνις Γεωργιάδης και η πρόεδρος της Επιτροπής φαρμακευτικών εταιρειών του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη συζητούν για την υπογραφή τριετούς συμφώνου συνεργασίας Κυβέρνησης – Φαρμακοβιομηχανίας

Από την πλευρά της, η πρόεδρος της Επιτροπής Φαρμακευτικών Εταιριών του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου και του Pharma Innovation Forum, κα Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη έκανε λόγο για σχεδιασμό ενός συστήματος υγείας που τώρα και τα επόμενα χρόνια ο ασθενής θα έχει πρόσβαση στην καινοτομία και στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες της Ε.Ε. Συμφώνησε πως η πρόσβαση μέσω ΙΦΕΤ και ΣΗΠ είναι προσωρινά μια εξαίρεση, όχι όμως «η λύση που θέλουμε», ενώ υπογράμμισε την αύξηση του προσδοκίμου ζωής με την πρόοδο στην ογκολογία, νευρολογία και ανοσολογία.

Τόνισε όμως παράλληλα, ότι σήμερα οι υποχρεωτικές επιστροφές φτάνουν μέχρι και το 75% των νοσοκομειακών φαρμάκων και στο 65% των λοιπών καινοτόμων φαρμάκων, επισημαίνοντας πως οι νέες θεραπευτικές λύσεις θα πρέπει να προσδιοριστεί με ποια χρηματοδότηση θα φτάνουν στον ασθενή, δεδομένου ότι οι ανάγκες αυξάνονται σε έναν πληθυσμό που γερνάει.

Υπογράμμισε ότι θα πρέπει να οριστεί το πλαίσιο για τις επιχειρήσεις, να τεθεί όριο στο σύνολο των επιστροφών και με ορθή χρήση των δεδομένων, να γίνεται εξοικονόμηση και διάχυση των πόρων στο σύστημα «εκεί που δεν μπορούμε».

Η πρόταση της φαρμακοβιομηχανίας για το τριετές Σύμφωνο θα είναι έτοιμη την ερχόμενη εβδομάδα και σύμφωνα με την κα Μπαρμπετάκη θα στηρίζεται σε 5 πυλώνες: την χρηματοδότηση, την αξιολόγηση των νέων τεχνολογιών, τα κίνητρα, τις δεσμεύσεις για τις οποίες μπορεί να εγγυηθεί η κάθε πλευρά και τον έλεγχο των στόχων με την κατάλληλη διακυβέρνηση.

Στο πλαίσιο ενότητας για την «ανάπτυξη βιώσιμων στρατηγικών χρηματοδότησης εν μέως προκλήσεων στον προϋπολογισμό της υγειονομικής περίθαλψης», η γενική διευθύντρια της BMS κα Ελισάβετ Προδρόμου, παρατήρησε επιδείνωση της πρόσβασης των ασθενών σε νέες θεραπείες δεδομένου ότι οι πλήρως αποζημιούμενες καινοτόμες θεραπείες αφορούν πλέον το 47% των εγκεκριμένων στην Ε.Ε., έναντι 53% τα προηγούμενα χρόνια, ενώ παρατήρησε και μια πληθωριστική διάσταση στο clawback, με τη δαπάνη να εκτροχιάζεται παρά την εισροή νέων πόρων.

Οι προμήθειες

Στο πλαίσιο του Συνεδρίου, ο πρόεδρος της ΕΚΑΠΥ Άρης Αποστόλου ανέφερε ότι η εξοικονόμηση από την ολοκλήρωση των διαγωνισμών στο φάρμακο για τα νοσοκομεία, έχει φτάσει το 50% και με βάση την πλατφόρμα παραγγελιοληψίας υπάρχει απόλυτη εικόνα τι αγοράζει κάθε νοσοκομείο.

Προανήγγηλε την έκδοση του καταλογισμού του clawback του φαρμάκου για το πρώτο εξάμηνο του 2023 εντός δεκαημέρου και ένα μήνα μετά τον καταλογισμό για το δεύτερο εξάμηνο του 2023, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 θα εκδοθεί ως το τέλος του έτους.

Σε ότι αφορά τις προμήθειες ιατροτεχνολογικών προϊόντων, είπε ότι μπορεί να μην φτάσει η εξοικονόμηση τα ποσοστά του φαρμάκου, όμως θα υπάρξει εξοικονόμηση της τάξης του 10% και ποσοτικός έλεγχος, για να διαπιστωθεί πού γίνεται καλή διαχείριση. Σημείωσε επίσης ότι ενόψει αλλαγής του νόμου για το rebate στα ιατροτεχνολογικά υλικά και αναλώσιμα, θα είναι κάτω του 7% που ορίζεται ως μέγιστο ποσοστό από τη νομοθεσία.

Προανήγγηλε την προμήθεια εξοπλισμού στα νοσοκομεία καθαρής αξίας 63 εκατ. ευρώ, που θα περιλαμβάνει 5 γραμμικούς επιταχυντές, 4 μαγνητικούς τομογράφους και 11 αξονικούς τομογράφους, 7-8 αγγειογράφους και 8 γ- κάμερες, ενώ σε νέο διαγωνισμό μετά από 25 ημέρες, θα δοθεί προτεραιότητα στην προμήθεια PET – CT.

Από την πλευρά του ο συντονιστής της συζήτησης επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής Κώστας Αθανασάκης σημείωσε ότι οι νέες τεχνολογίες βελτιώνουν όχι μόνο το προσδόκιμο ζωής αλλά και υγιούς επιβίωσης. Έτσι, στη χώρα μας το προσδόκιμο υγιούς επιβίωσης μετά την ηλικία των 65 ετών είναι 7,8 χρόνια, όταν στη Νορβηγία είναι 18.

Καινοτομία

Στην ενότητα για την αξιοποίηση της καινοτομίας, η καθηγήτρια Βιολογίας, Γενετικής και Νανοϊατρικής του ΕΚΠΑ Μαρία Γαζούλη, επεσήμανε ότι το 30-50% των νέων τεχνολογιών όπως οι κυτταρικές, γονιδιακές και mRNA θεραπείες αποτυγχάνουν να ενταχθούν στην κλινική πράξη και εξήγησε ότι δεν οφείλεται μόνο στην έλλειψη πρόσβασης, αλλά και στην «τεχνοφοβία».

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΕΟΦ καθ. Ευ. Μανωλόπουλος παρατήρησε ότι χρειάζεται σύνδεση της έρευνας με την κλινική πρακτική προκειμένου να περάσουν τα ευρήματα της έρευνας σε κλινικές μελέτες και το πρόβλημα με τα μεγαδεδομένα (big data) έχει περάσει από την παραγωγή στην ανάλυσή τους.

Παράλληλα, δεν υπάρχουν τα κατάλληλα εργαλεία, ούτε τα άτομα στους ρυθμιστικούς οργανισμούς της Ευρώπης για την αξιολόγηση πολλών ιατροτεχνολογικών προϊόντων.

Παρά τα προβλήματα αυτά όμως, οι νέες τεχνολογίες έρχονται να δώσουν λύσεις που δεν είχαμε μέχρι σήμερα, επισήμανε ο καθ. Φαρμακολογίας της Ιατρικής Κρήτης Αχιλλέας Γραβάνης, αναφερόμενος στις κυτταρικές και γονιδιακές θεραπείες, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων ταυτόχρονα, από τους ερευνητές μέχρι τις παρασκευάστριες φαρμακευτικές, τους ρυθμιστικούς οργανισμούς κλπ. O ίδιος τόνισε ότι τις επενδύσεις προσελκύουν κυρίως η γονιδιακή τροποποίηση, τα βλαστοκύτταρα στην αναγεννητική ιατρική και η γενετική τροποποίηση των κυττάρων «φυσικών φονέων».

Επεσήμανε ότι τα τελευταία χρόνια «κερδίζουν έδαφος» οι αλλογενείς κυτταρικές θεραπείες έναντι των αυτολόγων και πρόσθεσε ότι επίσης κερδίζουν έδαφος οι γονιδιακές και κυτταρικές θεραπείες, οι οποίες τα επόμενα χρόνια θα απορροφούν τη μερίδα του λέοντος στο συνταγολόγιο.

Καταλήγοντας ο κ. Γραβάνης ανακοίνωσε τη συνεργασία τριών εταιρειών από την Ελλάδα και τις ΗΠΑ για την ανάπτυξη μιας νέας θεραπείας σε ασθενείς με παράλυση – κυρίως κυστικής μορφής – που θα αφορά την εμφύτευση ενός τρισδιάστατου ικριώματος με ανθρώπινα βλαστοκύτταρα, μέσω του οποίου θα γίνεται η αποκατάσταση του προβλήματος. Η μέθοδος έχει ήδη δημοσιευθεί σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, και η εφαρμογή της μεθόδου αναμένεται να ξεκινήσει σε τρία χρόνια στη Βοστώνη, τη Μ. Βρετανία και τη χώρα μας.