Καταστολή αντί παιδείας: «Ο νέος ΚΟΚ δεν φέρνει ασφάλεια, φέρνει μόνο πρόστιμα»
της Εύας Νιργιανάκη…
Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας παρουσιάστηκε ως μεταρρύθμιση με στόχο τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Ωστόσο, για τους εκπαιδευτές οδήγησης της χώρας, η πραγματικότητα είναι διαφορετική, αυτό που αλλάζει δεν είναι οι κανόνες, αλλά η αυστηροποίηση των ποινών. «Δεν είναι κάποιος νέος κώδικας, είναι ο παλιός, με αλλαγές μόνο στα πρόστιμα», δηλώνει ο γραμματέας του Πανελλήνιας Ένωσης Εκπαιδευτών Οδήγησης, κ. Μιχελάκης Λευτέρης, «Δεν περιέχει καμία πρόβλεψη για πρόληψη, παιδεία ή βελτίωση του περιβάλλοντος μετακίνησης. Επιχειρεί να επιβάλει την τάξη με καταστολή και φόβο».
Για τους εκπαιδευτές οδήγησης, η φιλοσοφία του νέου ΚΟΚ εστιάζει αποκλειστικά στον έλεγχο και την τιμωρία, χωρίς να αντιμετωπίζει τα βαθύτερα αίτια της παραβατικότητας στους ελληνικούς δρόμους. «Με αυτό τον τρόπο, δεν οδηγούμε τον πολίτη στη συμμόρφωση, αλλά τον εξωθούμε, ίσως, σε μεγαλύτερη παραβατικότητα», σημειώνει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η πρόβλεψη για αφαίρεση διπλώματος έως και οκτώ χρόνια σε περιπτώσεις υποτροπής, μέτρο που, όπως αναφέρει ο κ. Μιχελάκης, ισοδυναμεί με κοινωνική απομόνωση.
Στο επίκεντρο της κριτικής βρίσκεται και η απουσία αξιοπρεπών και ασφαλών υποδομών. Όπως εξηγεί ο γραμματέας της Ένωσης, «σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, όπως στην Κρήτη, δεν υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι μετακίνησης πέρα από το αυτοκίνητο ή τη μηχανή. Οι δρόμοι είναι υποτυπώδεις, μονής λωρίδας με συνεχείς μονές γραμμές, χωρίς δυνατότητα προσπέρασης. Οι ταχύτητες είναι χαμηλές λόγω υποδομής, όχι λόγω συμπεριφοράς». Κάτω από αυτές τις συνθήκες, όπως λέει, «η παραβατικότητα δεν είναι επιλογή, είναι αναγκαιότητα. Όποιος φτιάχνει τέτοιους νόμους, το γνωρίζει αυτό και στοχεύει ξεκάθαρα στην είσπραξη».
Η Ένωση έχει διαχρονικά καταθέσει προτάσεις στις σχετικές διαβουλεύσεις, οι οποίες αγνοήθηκαν, όπως τονίζει ο κ. Μιχελάκης. «Δεν μιλάμε θεωρητικά, έχουμε συγκεκριμένες λύσεις, να εγκατασταθούν αλκοολόμετρα στα οχήματα που δεν επιτρέπουν την εκκίνηση σε περίπτωση μέθης, να μπουν συστήματα μπλοκαρίσματος εντός του αυτοκινήτου, να ενισχυθεί η δημόσια συγκοινωνία. Αν δεν αλλάξει η λογική του “μόνο πρόστιμα”, τίποτα δεν θα βελτιωθεί.»
Η απογοήτευση των εκπαιδευτών είναι εμφανής και για την ευρύτερη φιλοσοφία της πολιτείας σε θέματα μετακίνησης. «Σήμερα κυκλοφορούν ημιαυτόνομα αυτοκίνητα, πατίνια, νέες μορφές κινητικότητας. Ο νέος ΚΟΚ δεν τα λαμβάνει υπόψη. Η κυβέρνηση χρειάζεται να χαράξει μια νέα πολιτική που θα στηρίζεται στις ανάγκες του πολίτη. Αλλιώς, ό,τι και να γράφει στο ΦΕΚ, δεν θα εφαρμοστεί ποτέ στην πράξη.»
«Η ζωή θα το αποδείξει», καταλήγει ο γραμματέας της Ένωσης, στο ερώτημα αν τελικά φέρουν αποτέλεσμα οι αλλαγές του νέου κοκ. «Όταν καθημερινά αναγκαζόμαστε να κινούμαστε σε οδικά δίκτυα ξεπερασμένα, όταν δεν υπάρχει τρόπος μετακίνησης παρά μόνο με αυτοκίνητα και μηχανές, όταν ο κόσμος οδηγεί από ανάγκη και όχι από επιλογή, τότε τα πρόστιμα δεν φέρνουν αλλαγή. Φέρνουν μόνο φόβο και καμία κοινωνία δεν γίνεται ασφαλής με τον φόβο.»
(Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ ο νέος νόμος Ν.5209/205, με τίτλο «Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας και άλλες διατάξεις»).
