Καρκίνος του μαστού: Τι πρέπει να γνωρίζει μια γυναίκα πριν το χειρουργείο;

Γράφει η
Δρ. Φιορίτα Πουλακάκη PhD, FEBS, CEBS
Χειρουργός Μαστού
Διευθύντρια Κλινικής Μαστού, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών

Η ανακοίνωση και μόνο σε μια γυναίκα, ότι πρέπει να οδηγηθεί στο χειρουργείο για κάποιο εύρημα στο μαστό της, αποτελεί παράγοντα άγχους και αποδιοργάνωσης. Όταν μάλιστα υπάρχει υποψία ή ακόμη και βεβαιότητα κακοήθειας, το άγχος πολλαπλασιάζεται, καθώς η εξέλιξη και η περαιτέρω πορεία της ασθένειας φαντάζουν δύσκολες και απειλητικές.

Σε αυτή τη συνθήκη, ο θεράπων ιατρός, συνήθως ο χειρουργός μαστού που ενημερώνει την ασθενή, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο. Η επιλογή των λέξεων, η στάση του και η συνολική ενσυναίσθηση που επιδεικνύει, έχουν ως στόχο την ουσιαστική κατανόηση της κατάστασης από την πλευρά της ασθενούς, την ψυχική υποστήριξη και τη σαφή απάντηση σε τυχόν απορίες.

Ο απώτερος στόχος είναι κάθε ασθενής να νιώθει ότι δεν αντιμετωπίζει μόνη της αυτήν την πρόκληση, ότι δεν στεκόμαστε απέναντί της, αλλά δίπλα της.

Θεμελιώδους σημασίας είναι η ύπαρξη προεγχειρητικής διάγνωσης, κάτι που δυστυχώς δεν είναι πάντοτε εφικτό. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, επιχειρείται παρακέντηση (βιοψία), ώστε να ληφθεί υλικό από τον όγκο ή την ύποπτη περιοχή και να διασφαλιστεί ότι τόσο η ασθενής,  όσο και ο χειρουργός γνωρίζουν με σαφήνεια τι πρόκειται να αντιμετωπίσουν. Με αυτόν τον τρόπο το χειρουργείο προγραμματίζεται αποτελεσματικότερα και τίθενται στη διάθεσή μας όλες οι κατάλληλες θεραπευτικές επιλογές.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι επιλογές αυτές περιλαμβάνουν και τη δυνατότητα χορήγησης προεγχειρητικής θεραπείας, με στόχο τον σχεδιασμό του βέλτιστου, εξατομικευμένου πλάνου για κάθε ασθενή. Ένα ξεκάθαρο θεραπευτικό πλάνο, χωρίς αβεβαιότητες, βοηθά την ασθενή να κατανοήσει καλύτερα την κατάστασή της και να οδηγηθεί στο χειρουργείο με μειωμένο άγχος και μεγαλύτερη ψυχική ετοιμότητα.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διαμορφωθούν ρεαλιστικές προσδοκίες σχετικά με το είδος του χειρουργείου που θα επιλεγεί. Συνήθως, η αισθητική αποκατάσταση είναι πολύ καλή και στις περισσότερες τεταρτεκτομές δεν αλλάζει η εικόνα του μαστού. Ωστόσο, εάν γνωρίζουμε εκ των προτέρων ότι ενδέχεται να προκύψει μικρή δυσμορφία ή ανισομαστία, δηλαδή ο ένας μαστός να εμφανίζεται ελαφρώς μικρότερος από τον άλλο λόγω της αφαίρεσης του όγκου, οφείλουμε να έχουμε ενημερώσει την ασθενή για το τι να αναμένει. Η ειλικρινής και σαφής ενημέρωση, μας επιτρέπει να σταθούμε δίπλα στην ασθενή, βλέποντας την κατάσταση μέσα από τα δικά της μάτια.

Στάδια ανάρρωσης

Η ανάρρωση και η άμεση μετεγχειρητική πορεία μετά από ένα χειρουργείο μαστού είναι συνήθως ταχεία και σχετικά απλή.

• Λίγη μόλις ώρα μετά την επέμβαση, οι περισσότερες ασθενείς αισθάνονται αρκετά καλά.
• Για τις πρώτες 24 ώρες συνιστούμε να αποφεύγεται η οδήγηση ή ο χειρισμός επικίνδυνων μηχανημάτων, λόγω της επίδρασης της γενικής αναισθησίας. Επίσης, είναι καλό για λίγες ημέρες να αποφεύγεται η έκθεση στο νερό (ντους ή θάλασσα). Κατά τα πρώτα εικοσιτετράωρα, η ξεκούραση και η αποφυγή κουραστικών ή επίπονων εργασιών βοηθούν σημαντικά στη γρήγορη αποκατάσταση.
• Τις πρώτες δύο εβδομάδες θα πρέπει να αποφεύγονται, η επίσκεψη στο γυμναστήριο και οι αθλητικές δραστηριότητες, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος τραυματισμών ή κακώσεων.
• Μετά τις πρώτες ημέρες, οι περισσότερες ασθενείς σπάνια παρουσιάζουν πόνο ή αδυναμία, καθώς η αποθεραπεία δεν είναι ιδιαίτερα απαιτητική. Έτσι, οι γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε χειρουργείο μαστού μπορούν σύντομα να επιστρέψουν χωρίς πρόβλημα στην οικογένεια, την εργασία και τις καθημερινές τους υποχρεώσεις.

Αναμονή των αποτελεσμάτων

Η αναμονή των αποτελεσμάτων αποτελεί ένα ιδιαίτερα δύσκολο χρονικό διάστημα, στο οποίο ο ρόλος του χειρουργού είναι καθοριστικός. Το άγχος, οι πολλές απορίες και η ανησυχία τόσο της ασθενούς όσο και του οικογενειακού της περιβάλλοντος είναι απολύτως φυσιολογικά. Μια πρακτική και χρήσιμη συμβουλή είναι η καταγραφή των αποριών. Έτσι, η ασθενής μπορεί να προσέρχεται σε κάθε επίσκεψη με μια «ατζέντα» προετοιμασμένη, ώστε να συζητά με τον γιατρό όλα όσα την απασχολούν και να λαμβάνει σαφείς απαντήσεις.

Ανακοίνωση των αποτελεσμάτων

Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων και ο καθορισμός του θεραπευτικού πλάνου (συμπληρωματικές θεραπείες, παρακολούθηση) πιθανώς αποτελούν μια ιδιαίτερα αγχωτική διαδικασία. Η πιο χρήσιμη συμβουλή προς τις ασθενείς μας είναι να προσέρχονται συνοδευόμενες από ένα άτομο του στενού τους περιβάλλοντος. Η παρουσία ενός οικείου προσώπου προσφέρει στήριξη, συμβάλλει στο να ακουστούν οι πληροφορίες με μεγαλύτερη ψυχραιμία και βοηθά στη διαχείριση της συναισθηματικής φόρτισης της στιγμής.

Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, η στήριξη των ασθενών μας αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα. Στεκόμαστε δίπλα τους με ενσυναίσθηση και αγάπη, δημιουργώντας δεσμούς ζωής που μας ενώνουν για πάντα.

Διαβάστε περισσότερα άρθρα για θέματα που αφορούν την υγείας σας, εδώ.