Κακή χρόνια για το λάδι – Ανοβρία και δάκος κατέστρεψαν την παραγωγή

Ασανσέρ θυμίζουν οι τιμές του λαδιού την τελευταία τριετία καθώς έχουν κυμανθεί από τα 3,5 ευρώ μέχρι και τα 9 ευρώ, τιμή που σίγουρα οι παραγωγοί συνεχίζουν να ελπίζουν να την δουν ξανά καθώς δεν μπόρεσαν να την απολαύσουν.

Η τιμή για τον παραγωγό στο ελαιόλαδο εξαρτάται πάντα από πολλούς παράγοντες. Πρώτα και κύρια από τις διαθέσιμες ποσότητες και την ποιότητα. Στην ιδανική περίπτωση για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο οι τιμές στη χώρα μας έχουν άμεση εξάρτηση όχι τόσο από τις τιμές σε Ισπανία και Ιταλία αλλά κυρίως από τις ποσότητες που παράγονται στις συγκεκριμένες δύο χώρες.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως όταν η τιμή του ελαιόλαδου έφτασε για τον παραγωγό στα 9+ ευρώ δεν υπήρχε παραγωγή στην Ισπανία και συνδυάστηκε με μία αύξηση της ζήτησης αμέσως μετά την πανδημία του κορωνοϊού.

Έτσι πριν από περίπου 3,5 χρόνια η τιμή σκαρφάλωσε μέχρι τα 9+ ευρώ όμως το παράδοξο είναι πως την τιμή αυτή δεν την επωφελήθηκαν πολλοί παραγωγοί και αυτό γιατί η τιμή έφτασε σε αυτά τα ύψη το καλοκαίρι του 2023. Οι περισσότεροι παραγωγοί είχαν ήδη πουλήσει το λάδι τους τόσο κατά τη διάρκεια της ελαοκομικής περιόδου ή τον φεβρουάριο και Μάρτιο. Έναν μήνα μετά η τιμή του ελαιόλαδου από τα 4 και 4,5 ευρώ ξεκίνησε ένα ράλι που έφτασε και στα 9+ ευρώ με τους παραγωγούς να κλαίνε κυριολεκτικά τη μοίρα τους γιατί είχαν δώσει τις ποσότητες που είχαν στις αποθήκες τους και τους εμπόρους να τρίβουν τα χέρια τους.

Η επόμενη ελαιοκομική περίοδος το χειμώνα του 2023 η παραγωγή λαδιού στην Κρήτη έφτασε σε ιστορικά χαμηλά καθώς σχεδόν δεν κατάφεραν κάποιοι παραγωγοί ούτε λάδι για το σπίτι τους να βγάλουν. Έτσι η η τιμή αυτή ήταν μία τιμή που δεν μπόρεσαν να επωφεληθούν οι κρητικοί ελαιοπαραγωγοί καθώς την επόμενη χωριά υπήρξε μία τάση για ισορόπηση των τιμών σε τιμές κοντά στα 5,5 και 6 ευρώ. Τιμές όμως που και αυτές δεν άντεξαν για μεγάλο χρονικό διάστημα και φτάσαμε πέρσι να είναι οριακά πάνω από τα 4 ευρώ με τους παραγωγούς να μιλούν για τιμές κοντά στο κόστος. Και το παράδοξο ήταν πως οι τιμές έφτασαν σε χαμηλά σύμφωνα με τους παραγωγούς επίπεδα παρά το ότι δεν υπήρχε ιδιαίτερα αυξημένη παραγωγή. Σίγουρα δεν ήταν όπως την προηγούμενη χρονιά όμως η παραγωγή ήταν σε μέτρια επίπεδα από άποψη ποσότητας.

Η φετινή χρονιά είναι μία κακή χρονιά όπως όλοι, παραγωγοί, έμποροι και τυποποιητές ομολογούν. Μία χρονιά που δεν υπάρχουν ούτε ικανοποιητικές ποσότητες αλλά και ούτε ικανοποιητική ποιότητα στα λάδια σε αρκετές περιοχές.

Αιτίες είναι δύο. Για την χαμηλή ποσότητα ελαιολάδου  όπως έχει γράψει και τους προηγούμενους μήνες ο Αντίλαλος της Μεσαράς αιτία είναι η ανομβρία που έπληξε και πέρσι το νησί με αποτέλεσμα οι ελιές να δυσκολευτούν σε πολύ μεγάλο βαθμό να κρατήσουν την ανθοφορία που είχαν την άνοιξη και να την μετατρέψουν σε καρπό. Ακόμα και την περίοδο του φθινοπώρου οι βροχές ήταν ελάχιστες ως ανύπαρκτες σε κάποιες περιοχές με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν οι ποσότητες λαδιού που θα μπορούσε να έχει το νησί.

Σε ότι αφορά την ποιότητα ο δάκος έκανε τεράστια ζημιά φέτος στο παραγώμενο λάδι. Η ελλιπής δακοκτονία που υπήρξε κυρίως με ευθύνη του αρμόδιου υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης οδήγησε σε αυτό το κακό αποτέλεσμα. Φέτος είναι δυσεύρετα τα λάδια με τρεις γραμμές και κάτω και οι τυποποιητές αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα.

Αυτό έχει οδηγήσει τις τιμές να παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα αν και δεν υπάρχει όπως περιγράψαμε παραγωγή. Αυτή την στιγμή οι τιμές στην εγχώρια αγορά κυμένονται από 4,5 έως και 5 ευρώ για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ενώ για κάθε γραμμή πάνω από τις 3 τότε η τιμή πέφτει κατά 10 λεπτά. Και το δυσάρεστο είναι πως η τιμή αυτή έχει μία πτωτική τάση αντί για ανοδική καθώς η έλλειψη των ποσοτήτων εκεί θα οδηγούσε.

Κατά γενική ομολογία είναι μία κακή χρονιά φέτος για το λάδι και αν δεν υπάρξουν είτε οι βροχές που τα τελευταία χρόνια το νησί έχει στερηθεί, είτε τα απαραίτητα έργα ώστε όσο νερό πέφτει από τις λιγοστές βροχές να μην χάνεται αλλά να μπορούν οι αγρότες να το εκμεταλλευτούν όταν το έχουν ανάγκη τα δέντρα, τότε το μέλλον της ελαιοκαλλιέργειας στην Κρήτη δεν προμηνύεται ευοίωνο.

Μιχάλης Αλμπαντάκης – Έμπορος ελαιολάδου

Είναι κατά γενική ομολογία μία όχι καλή χρονιά για την Κρήτη σε ότι αφορά την παραγωγή ελαιόλαδου. Δυστυχώς φέτος η χρονιά αποτυπώνει με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο τα προβλήματα που δημιουργεί η έλλειψη βροχών στο νησί. Η παραγωγή είναι σε χαμηλά επίπεδα, χαμηλότερα ακόμα και από αυτά που περιμέναμε. Αν σε αυτή την κακή από άποψη ποσότητας χρονιά συνυπολογιστεί και η κακή ποιότητα που υπάρχει τότε καταλαβαίνει κανείς για πόσο δύσκολη χρονιά μιλάμε. Τα εξαιρετικά παρθένα λάδια είναι πολύ λίγα και αυτό έχει όπως είναι φυσικό επηρεάσει και τις τιμές αλλά και την πορεία των εξαγωγών μας.

Μιχάλης Καμπιτάκης

Φέτος είναι μία κακή χρονιά. Το λάδι είναι λίγο και ο δάκος έκανε τεράστια ζημιά όπου δεν ολοκληρώθηκε η δακοκτονία. Δυστυχώς παλεύουμε με τον καιρό και αυτό για εμάς ανέκαθεν είναι πρόβλημα. οι ελιές θέλουν νερό και από τις βροχές φέτος ήταν ελάχιστο. Δεν είναι μία καλή περίοδος για τους αγρότες. Αν στην κατάσταση που επικρατεί σήμερα υπολογιστεί και η συνεχώς μειούμενη επιδότηση προς τις δενδρώδεις καλλιέργειες τότε αντιλαμβάνεται εύκολα κάποιος πόσο δύσκολη είναι η κατάσταση για τους αγρότες.

Θα πρέπει το υπουργείο να το καταλάβει και στη νέα ΚΑΠ να αλλάξει πολλά πράγματα γιατί με τον ρυθμό που υπάρχει σήμερα η ύπαιθρος θα εγκαταλειφθεί. Το βλέπουμε ολοένα και πιο έντονα αυτό αφού το εισόδημα μειώνεται συνεχώς για έναν αγρότη.