ΗΠΑ: Ο Τραμπ διεκδικεί τον έλεγχο ιστορικά Ανεξάρτητων Αρχών

Για περισσότερο από έναν αιώνα, το Κογκρέσο έχει αναθέσει πολλούς τομείς πολιτικής σε υπηρεσίες που δεν ελέγχονται άμεσα από τον πρόεδρο. Ο πρόεδρος Τραμπ, με ένα εκτελεστικό διάταγμα το βράδυ της Τρίτης, επιδιώκει να το αλλάξει αυτό, όπως επεξηγεί το Axios.

Το διάταγμα διεκδικεί άμεση προεδρική εξουσία επί του έργου ομοσπονδιακών συμβουλίων και επιτροπών που σχεδιάστηκαν από το Κογκρέσο για να λειτουργούν χωρίς καθημερινή εποπτεία από τον Λευκό Οίκο, με ιδιαίτερα ευρείες επιπτώσεις στον τομέα των χρηματοπιστωτικών ρυθμίσεων.

Το διάταγμα, εν αναμονή νομικών προσφυγών, δημιουργεί μεγαλύτερο έλεγχο του Λευκού Οίκου σε οργανισμούς όπως η FDIC, η SEC και η CFTC. Η SEC είναι η αρμόδια επιτροπή κεφαλαιαγοράς, ενώ οι άλλες δύο προστατεύουν τους καταναλωτές από απάτες (CFTC) ή επιβλέποντας τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ασφαλίζοντας τις καταθέσεις (FDIC).

Το διάταγμα αφορά και την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ – FED (επικεφαλής ο Τζερόμ Πάουελ, διορισμένος από τους Ρεπουμπλικάνους, διαφωνεί με τις πολιτικές Τραμπ) ως ρυθμιστή του τραπεζικού συστήματος, αλλά αφαιρεί ρητά τον ρόλο της στον καθορισμό της νομισματικής πολιτικής, ο οποίος εξαιρείται από τη νέα προεδρική εποπτεία.

Ποιος είναι ο ρόλος των Ανεξάρτητων Αρχών στις ΗΠΑ

Οι ανεξάρτητοι οργανισμοί διορίζονται από τον πρόεδρο, οι οποίοι συμμερίζονται τη φιλοσοφία του προέδρου. Αλλά μόλις εγκατασταθούν, διοικούν όπως αυτοί κρίνουν σκόπιμο. Βέβαια στην εποχή Trump 2.0 όποιος διαφωνεί με τον πρόεδρο, τον τρώει… ο Μασκ στα κοινωνικά δίκτυα και ο Τραμπ με δηλώσεις σε εθνικά δίκτυα, οπότε η πίεση είναι τεράστια.

Επιβλέπουν τη σύνταξη κανονισμών και την επιβολή των κανόνων, ενώ, σε πολλές περιπτώσεις, περιηγούνται στα ζητήματα πολιτικής των πολυμελών συμβουλίων με διορισμένους και από τα δύο κόμματα, δίνοντας λύσεις σε περιπτώσεις διαφωνίας.

Η ιδέα είναι ότι οι οργανισμοί ενεργούν σύμφωνα με τη μεγάλη ατζέντα του προέδρου, αλλά ότι οι καθημερινές αποφάσεις των οργανισμών – για παράδειγμα, πώς να ρυθμίζονται τα επίπεδα κεφαλαίου των τραπεζών ή ποιες υποθέσεις απάτης σε κινητές αξίες θα ασκηθούν – είναι απομονωμένες από την πολιτική.

Ο Τραμπ επιζητεί κάθε απόφαση των Αρχών να εγκρίνεται από τον Λευκό Οίκο

Ο Τραμπ επιδιώκει να ανατρέψει όλα αυτά. Η διαταγή αναφέρει ότι η δυνατότητα των εν λόγω οργανισμών να ασκούν ανεξάρτητη εξουσία «υπονομεύει τη λογοδοσία των εν λόγω ρυθμιστικών οργανισμών έναντι του αμερικανικού λαού και εμποδίζει την ενιαία και συνεκτική εκτέλεση του ομοσπονδιακού νόμου».

Η διαταγή απαιτεί από τις προηγουμένως ανεξάρτητες υπηρεσίες να υποβάλλουν πρώτα όλες τις προτεινόμενες κανονιστικές ρυθμίσεις στο Γραφείο Πληροφοριών και Ρυθμιστικών Υποθέσεων του Λευκού Οίκου.

Αναφέρει ότι ο διευθυντής του Γραφείου Διαχείρισης και Προϋπολογισμού (OMB – Υπάγεται στο γραφείο του Προέδρου) θα θέτει πρότυπα απόδοσης και στόχους για τους επικεφαλής των ανεξάρτητων οργανισμών και θα προσαρμόζει τους προϋπολογισμούς τους, συμπεριλαμβανομένης της διακοπής της δαπάνης χρημάτων για συγκεκριμένες δραστηριότητες.

Τελειώνουν οι συμβιβασμοί

«Το Κογκρέσο και οι πρόεδροι και των δύο κομμάτων δημιούργησαν ρυθμιστικές υπηρεσίες δομικά ανεξάρτητες από τον πρόεδρο, επειδή η διακομματική συναίνεση εδώ και γενιές υποστήριζε ότι αυτό ήταν προς το οικονομικό μας συμφέρον», λέει στο Axios ο Άαρον Κλάιν, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Brookings. «Αυτό το εκτελεστικό διάταγμα ανατρέπει αυτή τη διακομματική συναίνεση πολλών γενεών».

Ο διευθυντής του OMB μετατρέπεται σε ένα είδος υπερ-ρυθμιστή, με εξουσία επί των επικεφαλής των υπηρεσιών σε όλη την κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ιστορικά λειτουργούσαν με μικρή ανάμειξη του Λευκού Οίκου.

Κομματικοποιείται η οικονομία – Ορατός ο κίνδυνος bank run στο μέλλον

Ο Τραμπ αφήνει την απόφαση της νομισματικής πολιτικής της Fed εκτός της αρμοδιότητας της νέας διαταγής κάτι που καθησυχάζει τους πιστούς στη σημασία του διαχωρισμού του ελέγχου της προσφοράς χρήματος από την πολιτική.

Αλλά δεν απαντά σε ορισμένα δύσκολα ερωτήματα γύρω από το πού τελειώνει η νέα προεδρική εξουσία επί του ρυθμιστικού μηχανισμού της Fed και πού αρχίζει η συνεχιζόμενη ανεξαρτησία της στη νομισματική πολιτική.

Ορισμένες σημαντικές λειτουργίες της Fed, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου των συστημάτων πληρωμών που διοχετεύουν τρισεκατομμύρια δολάρια μεταξύ των τραπεζών και η λειτουργία της ως δανειστή έσχατης ανάγκης για την προστασία από bank run, βρίσκονται στο σημείο τομής της τραπεζικής ρύθμισης και της νομισματικής πολιτικής.

Σε συνδυασμό με τον έλεγχο της FDIC που ασφαλίζει τις καταθέσεις, είναι ένα σημείο που προβληματίζει πολύ τους οικονομολόγους στις ΗΠΑ.