Η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε θέσει πριν από έναν χρόνο έναν φιλόδοξο στόχο: να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας σε έναν κόσμο όπου οι μεγάλες δυνάμεις, όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα, κινούνται με μια σαφή στρατηγική προστατευτισμού και άμεσων ενισχύσεων προς τη βιομηχανία τους. Σε αυτό το πλαίσιο, η Κομισιόν ανέθεσε στον Μάριο Ντράγκι, πρώην πρόεδρο της ΕΚΤ και πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας, τη σύνταξη μιας εκτενούς έκθεσης με συγκεκριμένες προτάσεις για να αλλάξει πορεία η ΕΕ.
Η έκθεση παρουσιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 2024 και περιελάμβανε σχεδόν 400 συστάσεις, με πιο εμβληματική την πρόταση για επενδύσεις ισοδύναμες με το 5% του κοινοτικού ΑΕΠ –περίπου 800 δισ. ευρώ ετησίως– με στόχο μια «ριζική αλλαγή» στις δομές της οικονομίας. Ωστόσο, δέκα μήνες μετά την έναρξη της τρέχουσας θητείας της Κομισιόν υπό την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πολιτικών Καινοτομιών καταγράφει ότι έχει υλοποιηθεί μόλις το 11,2% των συστάσεων.
Ο Ντράγκι προειδοποίησε πρόσφατα ότι «χρειάζονται μαζικές επενδύσεις για το μέλλον» και τόνισε ότι δεν πρέπει να περιμένουμε «να γίνει η κατάσταση μη βιώσιμη». Παρά ταύτα, η Κομισιόν περιορίστηκε σε πιο ευέλικτες αλλά ασαφείς πρωτοβουλίες, όπως το «Πλαίσιο Ανταγωνιστικότητας» και το «Σύμφωνο για τη Βιομηχανία Καθαρής Ενέργειας», χωρίς όμως να συνοδεύονται από συγκεκριμένα και επαρκώς χρηματοδοτημένα μέτρα.
Θέμα η χρηματοδότηση
Το ζήτημα της χρηματοδότησης παραμένει το μεγάλο αγκάθι. Από τα 800 δισ. ευρώ που πρότεινε ο Ιταλός πολιτικός, στον προϋπολογισμό για την περίοδο 2027–2034 έχουν προβλεφθεί μόλις 400 εκατομμύρια, ενώ για την ιδέα της κοινής έκδοσης ευρωπαϊκού χρέους –κάτι ανάλογο με το Ταμείο Ανάκαμψης– δεν έχει υπάρξει καν συζήτηση. Το μόνο που προωθήθηκε ήταν ένα πακέτο δανείων 150 δισ. ευρώ για την Άμυνα, με αρκετά κράτη-μέλη, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, να εμφανίζονται επιφυλακτικά έναντι κάθε ιδέας κοινής χρηματοδότησης.
Παράλληλα, ο Ένρικο Λέτα είχε εισηγηθεί τη δημιουργία μιας Ένωσης Αποταμίευσης και Επενδύσεων, ως εξέλιξη της Ένωσης Κεφαλαιαγορών. Επί του παρόντος, το σχέδιο παραμένει σε πρώιμο στάδιο, με την Επιτροπή να έχει δεσμευθεί ότι μέχρι το 2028 θα παρουσιάσει έναν ολοκληρωμένο οδικό χάρτη για την ενίσχυση της ενιαίας αγοράς σε κεφάλαια, υπηρεσίες, ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, αλλά και για την καθιέρωση μιας «πέμπτης ελευθερίας» – της κυκλοφορίας γνώσης και καινοτομίας.
Η ουσία είναι ότι, ενώ οι ΗΠΑ και η Κίνα προχωρούν με ισχυρές κρατικές ενισχύσεις και σαφή στρατηγικά σχέδια για τη βιομηχανική τους ισχύ, η ΕΕ εξακολουθεί να κινείται διστακτικά και συχνά αναλώνεται σε γραφειοκρατικές διαδικασίες. Ο Ντράγκι είχε μιλήσει για «επείγουσα ανάγκη αλλαγής», όμως, έναν χρόνο μετά, η Ευρώπη δείχνει να αδυνατεί να σηκώσει το βάρος των ίδιων της των φιλοδοξιών.
Πηγή in.gr
