Γιώργης Γαβαλάς, Πρόεδρος Τ.Κ. Αγίου Θωμά: Ανάγκη αναβάθμισης των υποδομών της Kοινότητας
της Εύας Νιργιανάκη
Ο Άγιος Θωμάς, ένα ιστορικό ημιορεινό χωριό του Δήμου Γόρτυνας, αποτελεί έναν τόπο με πλούσια πολιτιστική και θρησκευτική κληρονομιά, αλλά και με έντονη δραστηριότητα στον πρωτογενή τομέα. Στη θέση του βρισκόταν η αρχαία πόλη Πάννονα, ενώ το 1770 γεννήθηκε στο χωριό ο Δημήτρης Λόγιος. Ο Άγιος Θωμάς με τους λαξευτούς τάφους, τα δεκάδες εξωκκλήσια, τον αρχαίο βωμό, τον κυλινδρικό τρούλο του ομώνυμου Βυζαντινού Ναού και τον καταρράκτη της Καρδιώτισσας είναι ένα μέρος με σημαντική ιστορία, δίχως όμως προοπτικές ανάπτυξης.
Οι κάτοικοι αντιμετωπίζουν καθημερινά σοβαρές προκλήσεις που αφορούν τη λειψυδρία, τις ελλείψεις σε υποδομές, τις δυσκολίες στη γεωργία και κτηνοτροφία, την ανάγκη για ανάπτυξη εναλλακτικού τουρισμού, καθώς και τη διαχείριση αποβλήτων και τις συγκοινωνίες. Σε συζήτηση με τον πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας, κ. Γαβαλά Γιώργη, μας παρουσίασε τη σημερινή κατάσταση και τις ενέργειες που γίνονται για την αντιμετώπιση των προβλημάτων.
– Ποια είναι τα κύρια προβλήματα κ. Γαβαλά που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι του Αγίου Θωμά στην καθημερινότητά τους;
Το σημαντικότερο ζήτημα που ταλαιπωρεί την κοινότητά μας είναι η λειψυδρία. Οι ποσότητες που έχουμε στη διάθεσή μας είναι εξαιρετικά περιορισμένες λόγω της ανομβρίας, γεγονός που δημιουργεί σοβαρή αβεβαιότητα για τους παραγωγούς μας. Τα τελευταία τρία με τέσσερα χρόνια οι βροχοπτώσεις είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα, και έτσι αναγκαζόμαστε να λαμβάνουμε νερό από τη γεώτρηση του Λαρανίου. Όμως, αυτή η γεώτρηση εξυπηρετεί και άλλα χωριά, με αποτέλεσμα η ποσότητα που φτάνει σε εμάς να είναι περιορισμένη. Το πρόβλημα επιδεινώνεται όταν προκύπτουν βλάβες στο δίκτυο.
– Τι ενέργειες γίνονται από τη δημοτική αρχή για τη διαχείριση των υδάτων;
Η ορθή διαχείριση του νερού είναι ζωτικής σημασίας για την αγροτική παραγωγή μας. Έχει ήδη γίνει ανόρυξη νέας γεώτρησης κοντά σε εκείνη του Λαρανίου, ώστε να λειτουργήσει ως εφεδρική, και σύντομα αναμένονται να ξεκινήσουν οι απαιτούμενες εργασίες για τη λειτουργία της. Παράλληλα, σε συνεργασία με τον Δήμο Γόρτυνας, αναζητούμε νέο κατάλληλο σημείο εντός του Αγίου Θωμά, ώστε να δημιουργηθεί μία ακόμη γεώτρηση, εφόσον υπάρξουν οι κατάλληλες συνθήκες.
– Ποια είναι η εικόνα στις υποδομές του χωριού;
Η κατάσταση του οδικού δικτύου δεν είναι καλή, με σοβαρές φθορές λόγω της χρήσης από βαριά αγροτικά μηχανήματα. Χρειάζονται μεγάλες επενδύσεις για να βελτιωθεί η κατάσταση. Αν και έχει εγκριθεί χρηματοδότηση ύψους 80.000 ευρώ από την Περιφέρεια Κρήτης για την αγροτική οδοποιία, το ποσό αυτό δεν επαρκεί πλήρως για τις αναγκαίες παρεμβάσεις. Υπάρχει επείγουσα ανάγκη για αντικατάσταση του υφιστάμενου ασφαλτοτάπητα και εκτεταμένες πλακοστρώσεις σε διάφορα σημεία του χωριού.
– Ποια είναι η κατάσταση αναφορικά με τη διαχείριση των αποβλήτων;
Πρόκειται να κατασκευαστεί ένας υπερσύγχρονος βιολογικός στον Άγιο Θωμά, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Γόρτυνας. Θα εξυπηρετεί τον οικισμό μας, τα Πρεβελιανά και τη Μεγάλη Βρύση, συμβάλλοντας σημαντικά στη βελτίωση της διαχείρισης των αποβλήτων.
– Πως περιγράφετε την κατάσταση στον πρωτογενή τομέα της περιοχής σας, δηλαδή των αγροτών και κτηνοτρόφων;
Σε εξαιρετικά δύσκολη οικονομική κατάσταση βρίσκονται οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι του χωριού. Η έλλειψη νερού δυσχεραίνουν ακόμη περισσότερο τη βιωσιμότητα των παραγωγών μας, οι οποίοι δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν οικονομικά. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια ελιάς και αμπελιών, ωστόσο οι υπάρχουσες γεωτρήσεις που έχουν γίνει κατά καιρούς δεν αποδίδουν τις αναμενόμενες ποσότητες νερού για να εξυπηρετούνται οι καλλιέργειές τους.
– Πλούσια η πολιτιστική και θρησκευτική κληρονομιά του οικισμού σας. Ποιες είναι οι προτάσεις σας ως τοπική αρχή για την ανάδειξή τους.
Ο Άγιος Θωμάς διαθέτει σημαντικά πολιτιστικά και θρησκευτικά μνημεία και αξιοθέατα. Σπήλαιο μεταξύ Αγίου Θωμά και του οικισμού Αρδάχθια φιλοξενεί τον Ναό της Κεράς Σπηλιώτισσας, όπου κατά την παράδοση υπήρχε θέατρο και αρχαίος βωμός. Υπάρχει ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Θωμά, ένα παλαιό κτίσμα τύπου βασιλικής με κυλινδρικό τρούλο, θολωτοί τάφοι, ενώ στο χωριό συναντάται και το εξωκλήσσι της Παναγίας Καρδιώτισσας. Επιπλέον, το χωριό διαθέτει το μοναδικό δαφνοδάσος της Ελλάδας.
Είναι έντονη η σκέψη μας για τη δημιουργία ενός αμφιθεάτρου στην περιοχή Συνοικισμός, ώστε να φιλοξενεί πολιτιστικά δρώμενα, ενώ υπάρχει η πρόταση από πλευράς μας δημιουργίας ενός μονοπατιού που θα συνδέει τα σημαντικότερα σημεία του χωριού, για την καλύτερη πρόσβαση των επισκεπτών. Ωστόσο πρόκειται για μια κοστοβόρα ενέργεια, που προς το παρόν δεν έχει υλοποιηθεί.
– Τι πρόβλημα αντιμετωπίζει η τοπική κοινωνία με τις συγκοινωνίες;
Τα τελευταία πέντε χρόνια παρατηρείται σοβαρό πρόβλημα στις μετακινήσεις των κατοίκων από και προς το Ηράκλειο. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν μόνο δύο δρομολόγια λεωφορείων που εξυπηρετούν την κοινότητα, γεγονός που δυσκολεύει ιδιαίτερα τους νέους και τους ηλικιωμένους. Η κατάσταση αυτή έχει αρνητικές επιπτώσεις τόσο στην πρόσβαση στην εκπαίδευση όσο και στην υγειονομική περίθαλψη. Προετοιμάζουμε το επόμενο διάστημα, επιστολή προς το ΚΤΕΛ Ηρακλείου-Λασιθίου, σε συνεννόηση με τους προέδρους των όμορων κοινοτήτων, ώστε να ζητήσουμε την ενίσχυση των δρομολογίων.