Γεωργία: Ψηφίστηκε το νομοσχέδιο για τους «ξένους πράκτορες» παρά τις αντιδράσεις – Οι αλλαγές που σηματοδοτεί

Η γεωργιανή Βουλή ενέκρινε τελικά το αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο για τη «διαφάνεια της ξένης επιρροής» – γνωστό και ως νόμος για τους «ξένους πράκτορες» – παρά τις μαζικές διαδηλώσεις που συγκλόνισαν την πρωτεύουσα Τιφλίδα τις τελευταίες εβδομάδες.

Ο νέος νόμος προτάθηκε αρχικά πέρυσι από το κόμμα του Γεωργιανού Ονείρου – Δημοκρατικής Γεωργίας, το οποίο βρίσκεται στην εξουσία από το 2012, αλλά αποσύρθηκε μετά από τις έντονες αντιδράσεις που προκάλεσε. Τελικά, το νομοσχέδιο επανεισήχθη τον περασμένο Μάρτιο προς ψήφιση από τον νέο πρωθυπουργό, Ιράκλι Κομπακχίντζε, οδηγώντας σε διαδηλώσεις όλο τον Απρίλιο, οι οποίες αντιμετωπίστηκαν από την αστυνομία με βίαιη καταστολή και μαζικές συλλήψεις.

Ο νέος νόμος απαιτεί από μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) και μέσα ενημέρωσης που χρηματοδοτούνται κατά 20% ή περισσότερο από κεφάλαια εκτός Γεωργίας να καταγράφονται ως φορείς που επιδιώκουν την ικανοποίηση συμφερόντων ξένης δύναμης.

Αν αρνηθούν να το πράξουν και να αποκαλύψουν ευαίσθητες πληροφορίες σχετικά με την ξένη χρηματοδότηση, θα τους επιβάλλεται πρόστιμο 25.000 λάρι (περίπου $9.360) και θα ακολουθούν μηνιαία πρόσθετα πρόστιμα 20.000 λάρι (7.490 $) για κάθε μήνα μη συμμόρφωσης προς τη νομοθεσία.

Η κυβέρνηση της Γεωργίας, αφού υπογραμμίζει ότι εισάγεται μια νομοθεσία περί διαφάνειας παρόμοια με αυτή ισχύει σε δυτικές χώρες, ισχυρίζεται ότι το νομοσχέδιο είναι απαραίτητο για την προώθηση της διαφάνειας, την καταπολέμηση των «ψευδοφιλελεύθερων αξιών» που προωθούνται από ξένες δυνάμεις και τη διατήρηση της κυριαρχίας της χώρας, ενώ ο πρωθυπουργός Κομπακχίντζε απείλησε ότι αν τελικά η Βουλή δεν ενέκρινε το νομοσχέδιο, η Γεωργία θα έχανε την κυριαρχία της και «θα είχε τη μοίρα της Ουκρανίας».

Το νομοσχέδιο αποδείχθηκε βαθιά αντιδημοφιλές, με πολυπληθείς διαδηλώσεις να οργανώνονται καθημερινά το τελευταίο διάστημα στην Τιφλίδα και αλλού. ΜΚΟ και οργανισμοί μέσων ενημέρωσης έχουν εκφράσει ανησυχίες ότι θα αναγκαστούν να κλείσουν αν δεν συμμορφωθούν. Επίσης, οι επικριτές του νόμου υποστηρίζουν ότι θα περιορίσει τη δημοκρατία και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, ενώ παράλληλα θα θέσει σε κίνδυνο την προσπάθεια της χώρας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).

Η Γεωργία υπέβαλε αίτηση για να γίνει μέλος της ΕΕ το 2022 και έλαβε το καθεστώς υποψήφιας χώρας τον περασμένο Δεκέμβριο.

Το νομοσχέδιο ονομάζεται και «ρωσικός νόμος» από τους αντιπάλους λόγω των ομοιοτήτων του με τη ρωσική νομοθεσία που χρησιμοποιείται για την καταστολή των επικριτών του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.

Μάλιστα, κύκλοι της αντιπολίτευσης εκφράζουν ανησυχίες ότι το νομοσχέδιο θα φέρει τη Γεωργία πιο κοντά στη Ρωσία. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 και την ανεξαρτησία της Γεωργίας, οι δύο πρώην σοβιετικές δημοκρατίες διατηρούν τεταμένες σχέσεις, ιδιαίτερα σε σχέση με τις φιλικές προς τη Ρωσία αυτονομιστικές περιοχές της Γεωργίας Αμπχαζία και Νότια Οσετία, οι οποίες για τις περισσότερες χώρες του κόσμου αποτελούν μέρος της Γεωργίας, όμως για τη Ρωσία και κάποια φίλα προσκείμενα κράτη θεωρούνται ανεξάρτητες.

Το νομοσχέδιο δεν προκάλεσε δυσαρέσκεια μόνο εντός των συνόρων. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν επίσης εκφράσει τις ανησυχίες τους και διαφωνούν έντονα με το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι ο νέος νόμος είναι παρόμοιος με τη νομοθεσία περί διαφάνειας που ισχύει σε δυτικές χώρες.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προειδοποίησε ότι η κίνηση αυτή θα μπορούσε να εμποδίσει την ένταξη της χώρας της Μαύρης Θάλασσας στο μπλοκ των κρατών της ΕΕ.

Μέχρι την ψήφιση του νομοσχεδίου, οι ΗΠΑ προέτρεπαν τη Γεωργία να μην προχωρήσει σε αυτήν την κίνηση, λέγοντας ότι θα ήταν ασυνεπής με τον δεδηλωμένο στόχο της να ενταχθεί στην ΕΕ και να έχει σχέσεις με το ΝΑΤΟ. «Είμαστε βαθιά προβληματισμένοι από τη νομοθεσία της Γεωργίας για ξένους πράκτορες τύπου Κρεμλίνου», δήλωσε την Τρίτη η εκπρόσωπος Τύπου των ΗΠΑ Καρίν Ζαν-Πιερ, για να προσθέσει ότι «αν ψηφιστεί αυτή η νομοθεσία, θα μας αναγκάσει να επανεκτιμήσουμε ριζικά τη σχέση μας με τη Γεωργία».

Επίσης, υπουργοί από την Ισλανδία, τη Λιθουανία, τη Λετονία και την Εσθονία εξέφρασαν απογοήτευση για τον νέο νόμο, καλώντας τη Γεωργία να αναθεωρήσει τη στάση της.

Πηγή: Al Jazeera