Γάζα: Το νέο σχέδιο των ΗΠΑ για διαίρεση με πράσινη και κόκκινη ζώνη

Οι ΗΠΑ σχεδιάζουν τη μακροπρόθεσμη διαίρεση της Γάζας σε μια «πράσινη ζώνη» υπό ισραηλινό και διεθνή στρατιωτικό έλεγχο, όπου θα ξεκινήσει η ανοικοδόμηση, και μια «κόκκινη ζώνη» που θα παραμείνει σε ερείπια.

Ξένες δυνάμεις θα αναπτυχθούν αρχικά μαζί με ισραηλινούς στρατιώτες στην ανατολική Γάζα, αφήνοντας την κατεστραμμένη λωρίδα χωρισμένη από την τρέχουσα «κίτρινη γραμμή» που ελέγχεται από το Ισραήλ, σύμφωνα με στρατιωτικά έγγραφα των ΗΠΑ που επικαλείται η Guardian και πηγές που ενημερώθηκαν για τα αμερικανικά σχέδια.

«Ιδανικά θα θέλατε να τα κάνετε όλα ολόκληρα, σωστά; Αλλά αυτό είναι φιλόδοξο», είπε Αμερικανός αξιωματούχος, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας. «Θα πάρει κάποιο χρόνο. Δεν θα είναι εύκολο».

The US is planning a long-term partition of Gaza into a “green zone”—run by Israeli and international troops and open to reconstruction—and a “red zone”, where nearly all Palestinians have been displaced and where no rebuilding is planned.

A proposed international stabilisation… pic.twitter.com/S6X4hj9jiN

— Clash Report (@clashreport) November 15, 2025

Τα σχέδια του αμερικανικού στρατού εγείρουν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη δέσμευση της Ουάσινγκτον να μετατρέψει την εκεχειρία που ανακοινώθηκε τον περασμένο μήνα σε μια διαρκή πολιτική λύση με παλαιστινιακή διακυβέρνηση σε όλη τη Γάζα, όπως είχε υποσχεθεί ο Ντόναλντ Τραμπ.

Τα σχέδια για το μέλλον της Γάζας αλλάζουν με ιλιγγιώδη ρυθμό, αντανακλώντας μια χαοτική, αυτοσχέδια προσέγγιση για την επίλυση μιας εκ των πιο πολύπλοκων συγκρούσεων στον κόσμο και την παροχή βοήθειας, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων και στέγης, σε δύο εκατομμύρια Παλαιστινίους.

Μετά από εβδομάδες κατά τις οποίες οι ΗΠΑ προώθησαν την ανοικοδόμηση με τη μορφή περιφραγμένων καταυλισμών για μικρές ομάδες Παλαιστινίων, που αναφέρονται ως «εναλλακτικές ασφαλείς κοινότητες» (ASC), τα σχέδια αυτά εγκαταλείφθηκαν αυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με τον Αμερικανό αξιωματούχο.

«Αυτή είναι μια στιγμιαία εικόνα ενός σχεδίου που προτάθηκε σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή», δήλωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος. «Έχουν ήδη προχωρήσει πέρα από αυτό».

Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις, οι οποίες έχουν επανειλημμένα εκφράσει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με το μοντέλο ASC, δήλωσαν την Παρασκευή ότι δεν έχουν ακόμη ενημερωθεί για την αλλαγή των σχεδίων.

Χωρίς ένα εφαρμόσιμο σχέδιο για μια διεθνή ειρηνευτική δύναμη, την απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων και την ανασυγκρότηση σε μεγάλη κλίμακα, η Γάζα κινδυνεύει να περιπέσει σε αβεβαιότητα μετά από δύο χρόνια καταστροφικού πολέμου.

Οι μεσολαβητές έχουν προειδοποιήσει για μια κατάσταση που «δεν είναι πόλεμος, αλλά ούτε και ειρήνη» σε μια διαιρεμένη Γάζα, με τακτικές ισραηλινές επιθέσεις, μια εδραιωμένη κατοχή, χωρίς παλαιστινιακή αυτοδιοίκηση και περιορισμένη ανοικοδόμηση παλαιστινιακών σπιτιών και κοινοτήτων.

Η δημιουργία μιας διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης (ISF) αποτελεί τη βάση του «ειρηνευτικού σχεδίου» 20 σημείων του Τραμπ. Οι ΗΠΑ ελπίζουν ότι ένα σχέδιο ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που θα δίνει στη δύναμη αυτή επίσημη εντολή θα ψηφιστεί στις αρχές της επόμενης εβδομάδας και αναμένουν να ακολουθήσουν συγκεκριμένες λεπτομέρειες σχετικά με τη δέσμευση στρατευμάτων.

«Το πρώτο βήμα είναι να πετύχουμε την (απόφαση)», δήλωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος. «Οι χώρες δεν θα αναλάβουν δεσμεύσεις μέχρι να δουν το κείμενο που θα έχει εγκριθεί».

Ο Τραμπ έχει αποκλείσει την αποστολή Αμερικανών στρατιωτών στην περιοχή για να προετοιμάσουν το έδαφος για την αποχώρηση των Ισραηλινών ή τη χρηματοδότηση της ανοικοδόμησης. «Οι ΗΠΑ έχουν καταστήσει σαφές ότι θέλουν να καθορίσουν το όραμα και όχι να πληρώσουν για αυτό», δήλωσε μια διπλωματική πηγή.

Νωρίτερα αυτόν το μήνα, η περιφερειακή διοίκηση του αμερικανικού στρατού κατάρτισε σχέδια για την τοποθέτηση ευρωπαϊκών δυνάμεων – συμπεριλαμβανομένων εκατοντάδων Βρετανών, Γάλλων και Γερμανών στρατιωτών – στον πυρήνα των ISF, όπως δείχνουν έγγραφα που είδε η Guardian.

Αυτά περιλαμβάνουν έως και 1.500 στρατιώτες πεζικού από το Ηνωμένο Βασίλειο, με εξειδίκευση στην εξουδετέρωση βομβών και στρατιωτικούς γιατρούς, και έως και 1.000 Γάλλους στρατιώτες για την εκκαθάριση και την ασφάλεια των δρόμων.

Οι ΗΠΑ ήθελαν επίσης στρατιώτες από τη Γερμανία, τις Κάτω Χώρες και τις σκανδιναβικές χώρες για να αναλάβουν τα πεδίο νοσοκομεία, την υλικοτεχνική υποστήριξη και την κατασκοπεία.

Η Ιορδανία αναφέρθηκε ως πιθανή χώρα που συνεισέφερε εκατοντάδες ελαφρά στρατεύματα πεζικού και έως και 3.000 αστυνομικούς, παρόλο που ο βασιλιάς Αμπντουλάχ έχει αποκλείσει ρητά την αποστολή στρατευμάτων επειδή η χώρα του είναι «πολύ κοντά πολιτικά» στη Γάζα.

Μια πηγή χαρακτήρισε αυτά τα σχέδια «παραληρητικά». Μετά από μακρές αποστολές στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, πολύ λίγοι Ευρωπαίοι ηγέτες θα ήταν διατεθειμένοι να διακινδυνεύσουν τη ζωή των στρατιωτών τους στη Γάζα, αν και έχουν δεσμευτεί να προσφέρουν άλλη υποστήριξη. Μόνο η Ιταλία έχει προσφέρει πιθανή συνεισφορά στρατευμάτων.

Η επανένωση της Γάζας αποτελεί μέρος μιας διαδικασίας «μετακίνησης προς τη σταθεροποίηση και τη διαρκή ειρήνη και τη μετάβαση σε πολιτική διακυβέρνηση», δήλωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος, αλλά πρόσθεσε ότι είναι αδύνατο να καθοριστεί η ημερομηνία κατά την οποία θα συμβεί αυτό.

Οι ΗΠΑ θεωρούν επίσης την ανασυγκρότηση εντός της «πράσινης ζώνης» ως μέρος μιας ασαφούς πορείας προς την επανένωση της Γάζας, πείθοντας τους Παλαιστίνιους πολίτες να μετακινηθούν πέρα από τη γραμμή του ισραηλινού ελέγχου.

«Καθώς τα πράγματα εξελίσσονται και δημιουργούνται οι συνθήκες για σημαντική πρόοδο στην ανασυγκρότηση, οι πολίτες της Γάζας θα μετακινηθούν εκεί και θα αρχίσουν να ευημερούν», δήλωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος. «Οι άνθρωποι θα πουν «θέλουμε αυτό» και έτσι θα εξελιχθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Κανείς δεν μιλάει για στρατιωτική επιχείρηση για να το επιβάλει».

Ωστόσο, ακόμη και η οριοθέτηση μιας «πράσινης ζώνης» στη Γάζα ενέχει τον κίνδυνο να συγκριθεί με το Ιράκ και το Αφγανιστάν, όπου η φράση έγινε συνώνυμη με τις στρατιωτικές αποτυχίες των ΗΠΑ.

Στη Βαγδάτη και στο Καμπούλ, οι πράσινες ζώνες ήταν θύλακες περιτριγυρισμένοι από τσιμεντένια αντιεκρηκτικά φράγματα, όπου οι δυτικές δυνάμεις και οι τοπικοί σύμμαχοί τους κατέφυγαν για να γλιτώσουν από τη βία που η αποστολή τους είχε εξαπολύσει στις κοινότητες γύρω τους.

Το σχέδιο να χρησιμοποιηθεί η βοήθεια για να δελεαστεί ο πληθυσμός της Γάζας να μετακινηθεί σε μια περιοχή υπό ισραηλινό έλεγχο, μετά από δύο χρόνια πολέμου που θεωρήθηκε γενοκτονικός από μια επιτροπή του ΟΗΕ, θυμίζει άλλες καταστροφικές πολιτικές των ΗΠΑ.

Περίπου μια δεκαετία πριν οι Ταλιμπάν καταλάβουν την Καμπούλ, οι ΗΠΑ ισχυρίστηκαν ότι έφερναν «κυβέρνηση σε κουτί» στο νότιο Χελμάντ για να κερδίσουν την υποστήριξη των πολιτών. Η επαρχία παρέμεινε προπύργιο των ανταρτών.

Το σχέδιο του Τραμπ δεσμεύεται για την αποστρατιωτικοποίηση των παλαιστινιακών φατριών στη Γάζα και την τελική αποχώρηση του Ισραήλ σε μια «ζώνη ασφαλείας» που θα διαμορφωθεί από παλαιστινιακό έδαφος. Αυτό θα διευκολυνθεί από την ISF και θα επιτρέψει την έναρξη της ανοικοδόμησης «προς όφελος του λαού [της Γάζας]».

Η ανάγκη για ανοικοδόμηση είναι επείγουσα, καθώς πάνω από το 80% των κτιρίων στη Γάζα έχουν υποστεί ζημιές ή έχουν καταστραφεί από τον πόλεμο, συμπεριλαμβανομένων σχεδόν όλων των σχολείων και των νοσοκομείων, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ.

Πάνω από ένα μήνα μετά την κατάπαυση του πυρός, το Ισραήλ συνεχίζει να περιορίζει τις αποστολές βοήθειας στη Γάζα, απαγορεύοντας ακόμη και βασικά είδη, όπως σκελετούς σκηνών, τα οποία χαρακτηρίζει ως «διπλής χρήσης» επειδή, όπως ισχυρίζεται, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για στρατιωτικούς σκοπούς.

Σχεδόν 1,5 εκατομμύριο Παλαιστίνιοι περιμένουν είδη πρώτης ανάγκης για καταφύγιο και εκατοντάδες χιλιάδες ακόμη ζουν σε σκηνές χωρίς πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, όπως καθαρό νερό. Σχεδόν ολόκληρος ο πληθυσμός – περισσότερα από 2 εκατομμύρια άτομα – είναι στριμωγμένος στην κόκκινη ζώνη, μια λωρίδα κατά μήκος της ακτής που καλύπτει λιγότερο από το ήμισυ της επιφάνειας της Γάζας.

Πηγή: Guardian