Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: Σενάρια για πυροσβεστική παρέμβαση μετά τις γαλλικές εκλογές

Πυκνώνουν οι εικασίες ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μπορούσε να παρέμβει εάν οι γαλλικές εκλογές προκαλέσουν εκτεταμένο πανικό στις αγορές, σύμφωνα με τους Financial Times.

Οι επενδυτές έχουν προχωρήσει σε μαζικές πωλήσεις γαλλικών ομολόγων, καθώς ανησυχούν για το αποτέλεσμα των πρόωρων εκλογών, με τις δημοσκοπήσεις να δίνουν το προβάδισμα στην ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση και στην Αριστερή συμμαχία των τεσσάρων κομμάτων που συγκρότησαν το Νέο Λαϊκό Μέτωπο. Αν κερδίσουν στις εκλογές εκτιμάται ότι θα διευρυνθεί το sell off στα γαλλικά ομόλογα επεκτείνοντας περαιτέρω το spread, που ήδη βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από τη κρίση χρέους της ευρωζώνης.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στο μικροσκόπιο των αγορών

Τα σενάρια και οι πολιτικές εξελίξεις σίγουρα προβληματίζουν τους κεντρικούς τραπεζίτες, οι οποίοι προετοιμάζονται για το ετήσιο συνέδριό τους στην Πορτογαλία την επόμενη εβδομάδα. Την ίδια ώρα υπάρχουν πολιτικές αντιδράσεις, όπως η προειδοποίηση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, Κρίστιαν Λίντνερ, που κάλεσε την ΕΚΤ να μείνει στο περιθώριο,  προειδοποιώντας ότι αν παρέμβει για να κατευνάσει τυχόν χρηματοπιστωτικές αναταραχές μετά τη γαλλική ψηφοφορία, θα «εγείρει ορισμένα οικονομικά και συνταγματικά ζητήματα».

Ωστόσο τα ψιλά γράμματα του τελευταίου προγράμματος αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ έχουν βρεθεί στο μικροσκόπιο των παρατηρητών της αγοράς για να δουν τι θα μπορούσε να κάνει αν η επόμενη γαλλική κυβέρνηση αυξήσει σημαντικά τις δαπάνες της, προκαλώντας ένταση με τις Βρυξέλλες και ανησυχία στις αγορές για τη διόγκωση του χρέους.

Ο κίνδυνος του ντόμινο, της μετάδοσης και σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές ομολόγων επίσης ανησυχεί ιδιαίτερα τους επενδυτές.

«Εάν ο κίνδυνος κατακερματισμού στη Γαλλία αυξανόταν σε ανησυχητικά επίπεδα, η ΕΚΤ θα παρενέβαινε όπως είναι απαραίτητο και θα διατηρούσε την ακεραιότητα του ευρώ» εξηγεί η Σαμπρίνα Κανίς, ανώτερη οικονομολόγος της Pictet Asset Management.

Οι προειδοποιήσεις του Ιταλού κεντρικού τραπεζίτη

Γι αυτό ο Ιταλός κεντρικός τραπεζίτης και μέλος του δ.σ της ΕΚΤ, Φάμπιο Πανέτα, τόνισε ότι η κεντρική τράπεζα θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη να χειριστεί τις επιπτώσεις από τους πολιτικούς κινδύνους που μπορεί να προκύψουν εν μέσω αυξημένης αβεβαιότητας.

Μιλώντας στο Ελσίνκι  λίγες μέρες πριν οι Γάλλοι ψηφοφόροι προσέλθουν στις κάλπες στον πρώτο γύρο επιλογής νέου κοινοβουλίου, είπε ότι οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη που χρησιμοποιούν οι αξιωματούχοι προσφέρουν «μόνο ένα από τα πολλά πιθανά αποτελέσματα».

«Η νομισματική πολιτική απαιτεί διαχείριση κινδύνων και του σεναρίου με την χειρότερη εκδοχή, όχι μόνο βασικών γραμμών», είπε ο Πανέτα. «Οι πολιτικοί και γεωπολιτικοί κίνδυνοι παραμένουν υψηλοί και απαιτούν ευαισθητοποίηση, ευελιξία και σχέδια δράσης που υπόκεινται στο κράτος». Πρόσθεσε ότι η τράπεζα θα πρέπει να είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει «όλο το φάσμα των εργαλείων της».

Το όπλο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας

Πριν δύο χρόνια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε το «Μέσο Προστασίας της Μετάδοσης» (TPI), που της επιτρέπει να αγοράζει απεριόριστες ποσότητες χρέους (ομολόγων).

Οι εκλογές στη Γαλλία απειλούν να αποτελέσουν την πρώτη δοκιμασία τουTPI , που είχε ως στόχο «την αντιμετώπιση αδικαιολόγητων, άτακτων δυναμικών της αγοράς» που απειλούν τη νομισματική πολιτική της Ευρωζώνης.

Οι οικονομολόγοι διαφωνούν, ωστόσο, σχετικά με το αν ο σχεδιασμός του μη δοκιμασμένου ακόμη προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων της ΕΚΤ θα την εμπόδιζε να αγοράσει γαλλικά ομόλογα.

Η κεντρική τράπεζα έχει θέσει τέσσερα κριτήρια για την ενεργοποίηση του TPI. Το πρώτο αναφέρει ότι μια χώρα θα πρέπει να «συμμορφώνεται με το δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ». Αυτό στην περίπτωση της Γαλλίας είναι πρόβλημα. Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι θα κινήσει «διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος» κατά του Παρισιού, επειδή το δημοσιονομικό του έλλειμμα ανέρχεται στο 5,5% του ΑΕΠ, πολύ πάνω από το όριο του 3% που προβλέπεται από τους κανόνες της ΕΕ.

Το βασικό κριτήριο της ΕΚΤ

Ωστόσο, οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ είναι κατ’ ιδίαν βέβαιοι ότι έχουν αρκετά περιθώρια να χρησιμοποιήσουν το νέο εργαλείο, ακόμη και αν μια χώρα όπως η Γαλλία κριθεί επισήμως ότι παραβιάζει τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ. Η κεντρική τράπεζα έχει επίσης δηλώσει ότι τα τέσσερα κριτήρια θα αποτελούν μόνο μια εισαγωγή σε οποιαδήποτε απόφαση του διοικητικού  συμβουλίου.

Το βασικό κριτήριο για να αποφασιστεί αν θα ενεργοποιηθεί το TPI είναι πιθανότατα το κατά πόσον η αντίδραση της αγοράς κρίνεται ως «άτακτη».

Coming up at 10:00 CET: Chief Economist Philip R. Lane in conversation at a Reuters NEXT Newsmaker event.

Register here https://t.co/H63LNvzHmx https://t.co/xDxbsiTqpY

— European Central Bank (@ecb) June 17, 2024

Ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Φίλιπ Λέιν, μιλώντας για τα γαλλικά ομόλογα υποβάθμισε την ανάγκη να αγοράσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, υποστηρίζοντας ότι η πρόσφατη αναταραχή στην αγορά που τροφοδοτείται από την πολιτική αβεβαιότητα δεν ήταν «άτακτη».

Εξήγησε ότι οι τελευταίες κινήσεις της αγοράς δεν πληρούσαν μια από τις βασικές προϋποθέσεις για την παρέμβαση της ΕΚΤ, η οποία είναι η αύξηση των ασφαλίστρων κινδύνου να είναι είναι άτακτη και αδικαιολόγητη.

«Αυτό που βλέπουμε στις αγορές είναι μια ανατιμολόγηση, αλλά δεν είναι στον κόσμο των άτακτων αγορών αυτή τη στιγμή» είπε στη συνέντευξη στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου.

Σε ποια περίπτωση θα παρέμβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

Εάν οι πολιτικές της επόμενης κυβέρνησης της Γαλλίας τρομάξουν τους επενδυτές και προκαλέσουν μια απότομη αλλά ομαλή ανατίμηση των γαλλικών περιουσιακών στοιχείων, η ΕΚΤ είναι απίθανο να δράσει, ιδίως καθώς οι αξιωματούχοι ελπίζουν ότι η πειθαρχία της αγοράς θα ενθαρρύνει τις χώρες να σεβαστούν τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ.

Αν όμως προκληθεί ένας πλήρης πανικός στην αγορά με τους επενδυτές να πωλούν αδιακρίτως όχι μόνο γαλλικά περιουσιακά στοιχεία αλλά και εκείνα άλλων χωρών της Ευρωζώνης με υψηλό χρέος, όπως η Ιταλία, η κεντρική τράπεζα φαίνεται βέβαιο ότι θα δράσει.

«Είμαι βέβαιος ότι στην ΕΚΤ ήδη θέτουν στον εαυτό τους το ερώτημα» εξηγεί στους FT, o Λουντοβίκ Σουμπράν , επικεφαλής οικονομολόγος της γερμανικής ασφαλιστικής εταιρείας Allianz. «Αν η Γαλλία μπει σε κρίση, τότε αυτό σημαίνει ότι και η Ιταλία είναι πιθανό να βρεθεί σε κρίση και η ΕΚΤ θα πρέπει να δράσει».

«Εάν τα ιταλικά spreads διευρυνθούν μαζικά, η ΕΚΤ θα μπορούσε να ενεργοποιήσει το TPI για να αποτρέψει την εξάπλωση μιας κρίσης» σημειώνει ο Κριστιάν Κοπφ, επικεφαλής του τμήματος σταθερού εισοδήματος της γερμανικής επενδυτικής εταιρείας Union Investment Management. «Αλλά η αίσθησή μου είναι ότι απέχουμε ακόμη πολύ από μια τέτοια παρέμβαση στην αγορά».

Πηγή: ΟΤ