Ευλογιά των προβάτων: «Καλπάζουν» τα κρούσματα – 262.854 θανατώσεις ζώων, οι περιοχές

Ανησυχητικές διαστάσεις φαίνεται να παίρνει η ευλογιά προβάτων και αιγών που εξαπλώνεται ανεξέλεγκτα σε κτηνοτροφικές περιοχές της χώρας, προκαλώντας ισχυρό πλήγμα στην ελληνική κτηνοτροφία. Οι κτηνοτρόφοι στις περισσότερες περιοχές της χώρας, δοκιμάζονται σκληρά από την εξάπλωση της νόσου, με τις καταστροφικές συνέπειες να αγγίζουν την βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων.

Η προβατοτροφία βρίσκεται πλέον σε σημείο μηδέν. Η εξάπλωση της ευλογιάς προβάτων απειλεί με αφανισμό έναν ολόκληρο παραγωγικό κλάδο, με τα στοιχεία να σοκάρουν: δεκάδες χιλιάδες ζώα έχουν ήδη θανατωθεί. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από τον Αύγουστο του 2024 έως τον Αύγουστο του 2025 έχουν καταγραφεί συνολικά 903 επιβεβαιωμένα κρούσματα σε 1.148 εκτροφές, ενώ οι απώλειες ζώων φτάνουν τις 262.854. Η επιδημία παρουσίασε αύξηση κατά τους καλοκαιρινούς μήνες του 2025, με τον Ιούλιο και Αύγουστο να καταγράφονται τα υψηλότερα κρούσματα, 176 και 195 αντίστοιχα, και οι θάνατοι να φτάνουν τις 58.441 και 55.151.

Οι πιο πληττόμενες περιοχές είναι ο Έβρος, η Λάρισα, η Ξάνθη, η Μαγνησία και η Ροδόπη, με εκατοντάδες κρούσματα και εκτροφές να ρημάζουν. Άλλες περιοχές όπως η Αχαΐα, η Καβάλα και η Καρδίτσα επίσης εμφανίζουν σημαντικό αριθμό κρουσμάτων.

Η εξάπλωση της νόσου έχει αναγκάσει τις αρμόδιες αρχές σε αυστηρή παρακολούθηση και εφαρμογή μέτρων βιοασφάλειας, με στόχο την αποτροπή μετάδοσης και την προστασία του ζωικού κεφαλαίου. Οι κτηνοτρόφοι καλούνται να τηρούν αυστηρά τις οδηγίες, να συμμετέχουν στους επιτόπιους ελέγχους και να εφαρμόζουν τα μέτρα απολύμανσης και καραντίνας για νέα ή μετακινούμενα ζώα.

Το πρόβλημα της ευλογιάς ήρθε να προστεθεί σε απανωτές κρίσεις στον τομέα της κτηνοτροφίας, με αποτέλεσμα ολοένα και περισσότεροι να εγκαταλείπουν την παραγωγή. Σύμφωνα με το πρωτόκολλο, όταν εντοπιστεί κρούσμα, τα ζώα της μονάδας σφάζονται και οι γύρω μονάδες μπαίνουν σε καραντίνα για 21 ημέρες. Ο αριθμός των ημερών αρχίζει να μετράει από την αρχή με κάθε νέο κρούσμα.

Οι αριθμοί της «καταστροφής» για την επέλαση της ευλογιάς των προβάτων

Ευλογιά προβάτων: Σχέδιο δέκα ημερών με σταθμούς απολύμανσης και αυστηροποίηση μέτρων

Σε καθεστώς επιχειρησιακής ετοιμότητας θέτει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων τη χώρα, μετά τη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε υπό τον Υπουργό Κώστα Τσιάρα με τους Περιφερειάρχες και είχε ως αντικείμενο την αντιμετώπιση της ευλογιάς. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, για τις επόμενες δέκα ημέρες θα εφαρμοστεί -μετά από ομόφωνη απόφαση- ένα σχέδιο δράσης, που θα περιλαμβάνει την παρουσία κτηνιάτρων του ΥΠΑΑΤ στο πεδίο, την εντατικοποίηση των επιτόπιων ελέγχων, καθώς επίσης και την ενθάρρυνση των κτηνοτρόφων σχετικά με την τήρηση και εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας. Ταυτόχρονα, άμεσα θα δημιουργηθούν σταθμοί απολύμανσης σε κεντρικές οδούς και βασικές διόδους μετακίνησης ζώντων ζώων και διακίνησης ζωοτροφών και γάλακτος. Η παρουσία των συνεργείων θα είναι συνεχής, με στόχο να υπάρξει πλήρης έλεγχος και αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων.

Κατά τη διάρκεια της εισήγησής του ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας ξεκαθάρισε ότι πρόκειται για μια ζωονόσο η οποία δεν αντιμετωπίζεται ιδιαίτερα εύκολα και συνεπώς δεν περισσεύει κανείς στη μάχη αυτή. Υπογράμμισε ότι επιδίωξη είναι να δημιουργήσουμε ένα ισχυρό πλαίσιο για την αντιμετώπιση της νόσου, ενώ επισήμανε ότι πρέπει να ενισχυθούν τα μέτρα βιοασφάλειας, διότι «διαφορετικά θα βρεθούμε αντιμέτωποι με lockdown». «Το ζήτημα είναι ότι εδώ που βρισκόμαστε πρέπει να συνεργαστούμε. Πρέπει οι Περιφέρειες, ως έχουσες την αρμοδιότητα τήρησης των μέτρων, και όλοι οι εμπλεκόμενοι να μπούμε σε εντελώς διαφορετική λογική για να αντιμετωπίσουμε την ευλογιά. Είναι μια προσπάθεια να κάνουμε όλοι μαζί το βήμα για να κλείσουμε αυτόν τον κύκλο», συμπλήρωσε.

Μετά το πέρας της σύσκεψης ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας δήλωσε: «Όπως γνωρίζετε, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την ευλογία εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα, κάτι που δημιουργεί μεγάλη απειλή για το ζωικό κεφάλαιο της χώρας. Είχαμε όντως την ευκαιρία, μόλις προ ολίγου, να ολοκληρώσουμε μια ευρεία σύσκεψη με τη συμμετοχή αρκετών περιφερειαρχών, θεματικών Αντιπεριφερειαρχών, αλλά και μέσω τηλεδιάσκεψης με αρκετούς εξ αυτών, προκειμένου να συντονίσουμε από κοινού δράσεις, οι οποίες θα μας δώσουν τη δυνατότητα να περιορίσουμε την ευλογιά το συντομότερο δυνατό. Και η αλήθεια είναι -μιας και στη συζήτηση ετέθησαν όλα τα ζητήματα-ότι εντοπίσαμε εκείνα τα σημεία, τα οποία χρειάζεται να αναδείξουμε, προκειμένου το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας να είναι το καλύτερο δυνατό. Αποφασίσαμε, λοιπόν, από κοινού -κυρίως στην κατεύθυνση συγκεκριμένων αξόνων: να κινητοποιήσουμε όλες τις δυνάμεις που έχουμε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης – και μιλάω φυσικά για τους κτηνιάτρους- ώστε το επόμενο δεκαήμερο, μέσα από την επιτόπια παρουσία τους, σε συνεργασία με τους κτηνιάτρους των ΔΑΟΚ, να εντατικοποιήσουν τους επιτόπιους ελέγχους και να ενθαρρύνουν τους κτηνοτρόφους για την τήρηση και εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας.

Κατά δεύτερο λόγο να δημιουργήσουμε σταθμούς απολύμανσης σε βασικούς οδικούς άξονες, ειδικά των Περιφερειών που πλήττονται αυτή την περίοδο από την ευλογιά. Και κατά τρίτο λόγο, να δημιουργήσουμε μέσω της διαδικασίας της απολύμανσης, τη δυνατότητα να υπάρχει ένα συγκεκριμένο πιστοποιητικό με το οποίο θα μπορούν να παραδίδουν οι κτηνοτρόφοι γάλα διασφαλίζοντας τα μέτρα βιοασφάλειας.»

Συζητήθηκαν και πολλά άλλα ζητήματα, όπως παραδείγματος χάρη να υπάρξει καραντίνα για τα ζώα τα οποία εισάγονται, προκειμένου να μειωθεί όσο γίνεται περισσότερο η πιθανότητα να μπορούν να μεταδώσουν τον ιό της ευλογιάς. Όπως επίσης και το ενδεχόμενο να ενισχυθούν οι κτηνοτρόφοι με απολυμαντικά μέσα δια των Περιφερειών, ώστε να μπορέσουμε να ενισχύσουμε, όσο γίνεται περισσότερο, το πλαίσιο αλλά και το επίπεδο της βιοσφάλειας, για την αντιμετώπιση της ευλογιάς.

Νομίζω, ότι είμαστε σε ένα θετικό δρόμο και με τη συνεργασία όλων των Περιφερειαρχών, τους οποίους τους ευχαριστώ προσωπικά, και με την συνεισφορά όλων μας -εδώ στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων- να κάνουμε ένα πραγματικά μεγάλο βήμα προκειμένου να αντιμετωπίσουμε μια ζωονόσο που έχει πραγματικά μεγάλες δυσκολίες και ιδιαιτερότητες».

Ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δημήτρης Κουρέτας υπογράμμισε: «Νομίζω ότι ήταν πάρα πολύ χρήσιμη η σημερινή συνάντηση. Ήταν ομόφωνες οι αποφάσεις, απ’ όλους τους περιφερειάρχες. Είναι οι αποφάσεις που σας είπε ο Υπουργός και νομίζω τελικά ότι είναι αυτό το μοντέλο που είχε κάποτε χρησιμοποιηθεί στην πανώλη και πέτυχε. Αυτό είναι να ενεργοποιηθεί από το Υπουργείο. Γίνεται πόλεμος και στον πόλεμο είμαστε όλοι μαζί. Πιστεύουμε στο επόμενο διάστημα να μπορέσουμε να ελέγξουμε την ευλογία. Αυτό είναι ομόφωνη απόφαση όλων των Περιφερειαρχών».

Ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης επισήμανε: «Εμείς είμαστε από μια περιοχή που δεν έχει ευλογιά σήμερα, αλλά πρέπει να φυλάξουμε και την περιοχή μας και όσους κτηνοτρόφους θα μετακινηθούν από τα ορεινά προς τα πεδινά. Η συζήτηση που έγινε ήτανε πάρα πολύ καλή και το ότι συμφωνήσαμε όλοι σε αυτή την έκτακτη περίοδο που διανύουμε είναι πολύ θετικό».

Ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας της Κεντρικής Μακεδονίας Γεώργιος Κεφαλάς είπε: Η σημερινή συνάντηση ήταν πάρα πολύ χρήσιμη. Καταλήξαμε σε ομόφωνα συμπεράσματα. Όπως είπαν και οι προηγούμενοι έχουμε πόλεμο άρα όλοι μαζί χρησιμοποιούμε όλα τα μέσα για να αντιμετωπίσουμε τον έκτακτο κίνδυνο της ευλογιάς.

Στη σύσκεψη συμμετείχαν οι υφυπουργοί Χρήστος Κέλλας και Γιάννης Ανδριανός, οι Γενικοί Γραμματείς Σπύρος Πρωτοψάλτης και Αντώνης Φιλιππής, οι Περιφερειάρχες Θεσσαλίας Δημήτρης Κουρέτας ,Ανατολικής Μακεδονίαςκαι Θράκης Χριστόδουλος Τοψίδης, Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης, Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, οι Αντιπεριφερειάρχες Κεντρικής Μακεδονίας Γιώργος Κεφάλας, Στερεάς Ελλάδας Κώστας Αποστολόπουλος, Ηπείρου Πρόδρομος Γαϊτανίδης, Δυτικής Ελλάδας Ανδρέας Φίλιας, Νοτίου Αιγαίου Φιλήμων Ζαννετίδης, η Γενική Διευθύντρια Κτηνιατρικής του ΥΠΑΑΤ Αικατερίνη Μαρίνου και Υπηρεσιακοί Παράγοντες. Μέσω τηλεδιάσκεψης συμμετείχαν, επίσης, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γιώργος Αμανατίδης και οι Αντιπεριφερειάρχες: Κρήτης Σταύρος Τζεδάκης, Βορείου Αιγαίου Αναστασία Αντωνέλη και Ιονίων Νήσων Κωνσταντίνος Τσιριγώτης.