Εργαζόμενοι στην υγεία μέσω ΔΥΠΑ: Οχτώ χρόνια «μαθητευόμενοι» με υποκατώτατο μισθό

Μπορεί ο κατώτατος μισθός να ανέρχεται στα 830 ευρώ (850 στο Δημόσιο), όμως για χιλιάδες εργαζόμενους στην υγεία, που απασχολούνται μέσω του Ειδικού Προγράμματος της ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ), ο μισθός έχει μείνει καθηλωμένος στα 775 ευρώ μικτά ή 670 καθαρά.

Πρόκειται για μια ιστορία γραφειοκρατικής ή σκέτης κρατικής τρέλας, που κρατάει σε ομηρία προσωπικό που εργάζεται στα δημόσια νοσοκομεία και σε άλλους φορείς υγείας, σε υπηρεσίες πρώτης γραμμής, καλύπτοντας πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Τραυματιοφορείς, νοσηλευτές-τριες, τεχνικοί, επιστήμονες, διοικητικοί, εργάζονται για ένατο πλέον χρόνο υπό το καθεστώς του «ωφελούμενου». Πληρώνονται με τον βασικό εισαγωγικό μισθό του δημοσίου της προηγούμενης δεκαετίας, χωρίς να δικαιούνται αυξήσεις ούτε επιδόματα – πλην της ανθυγιεινής εργασίας.

Σήμερα ο μισθός της πρώτης κατηγορίας (υποχρεωτικής εκπαίδευσης – ΥΕ) είναι πλέον παράνομος, αφού υπολείπεται σχεδόν κατά 50 ευρώ της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας και κατά 75 του εισαγωγικού μισθού στο Δημόσιο.  Η ψαλίδα αναμένεται να ανοίξει και άλλο από τον Απρίλιο, μετά τις νεές αυξήσεις του κατώτατου μισθού.

Απεργιακή συγκέντρωση των συμβασιούχων στην υγεία στο υπ. Εργασίας / πηγή: ΑΔΕΔΥ

Συγκέντρωση διαμαρτυρίας

Την Τρίτη 18 Φεβρουαρίου οι εργαζόμενοι στο Ειδικό Πρόγραμμα μέσω ΔΥΠΑ στην υγεία, πραγματοποίησαν μαζική απεργιακή συγκέντρωση στο υπουργείο Εργασίας, διαμαρτυρόμενοι για την κατάφωρη και εξόφθαλμη αδικία που υφίστανται επί χρόνια. Αντιπροσωπεία τους συναντήθηκε με τον γενικό γραμματέα και διοικητικά στελέχη του υπουργείου, εκθέτοντας – για πολλοστή φορά – τα αιτήματά τους.

Η απάντηση που πήραν είναι ότι θα προγραμματιστεί άμεσα συνάντηση με την υπουργό κ. Κεραμέως, ώστε να διευθετηθεί καταρχάς το πρόβλημα των «παράνομων» εισαγωγικών μισθών – τους οποίους σημειωτέον δεν αναγνωρίζει ούτε το πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ. Για να παρακαμφθεί το πρόβλημα, τα νοσοκομεία δηλώνουν στο ΕΡΓΑΝΗ πλασματικό μισθό 850 ευρώ, αλλά πληρώνουν τους «ειδικούς» εργαζόμενους 775 ευρώ! Καραμπινάτη παρανομία δηλαδή, και μάλιστα από το ίδιο το κράτος.

Όμως, όπως τονίζουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι και η ΠΟΕΔΗΝ, η διόρθωση της αδικίας δεν μπορεί να περιοριστεί στην αύξηση του μισθολογικού κλιμακίου των ΥΕ, ώστε να συμβαδίζει με τον κατώτατο μισθό. Αν γίνει μόνο αυτό, τότε θα δημιουργηθούν νέες αδικίες εις βάρος των εργαζομένων από τις επόμενες εκπαιδευτικές βαθμίδες, που θα βρεθούν να πληρώνονται ως και λιγότερο από τους συναδέλφους τους με υποχρεωτική εκπαίδευση.

Σουρεαλιστική κατάσταση

«Η κατάσταση που βιώνουμε είναι σουρεαλιστική», λέει στο in o εκπρόσωπος των εργαζομένων του Ειδικού Προγράμματος της ΔΥΠΑ στην υγεία Ντίνος Μαυρομάτης, που ήταν παρών στη συνάντηση με το υπουργείο.

Καθώς ξετυλίγει το νήμα της πολύχρονης οδύσσειας που βιώνει ο ίδιος και οι χιλιάδες συνάδελφοί του, μας θυμίζει τι ίσχυε το μακρινό (πλέον) 2016. Λόγω της μνημονιακής ρήτρας που πάγωνε τις προσλήψεις στο Δημόσιο (μία πρόσληψη για πέντε αποχωρήσεις), αλλά και των μαζικών αποχωρήσεων, καθώς χιλιάδες εργαζόμενοι ζητούσαν πρόωρη συνταξιοδότηση για να προλάβουν τα χειρότερα, οι ελλείψεις προσωπικού είχαν πολλαπλασιαστεί. Το πρόβλημα «μπαλώθηκε» με προσλήψεις «ωφελούμενων», μέσω του τότε ΟΑΕΔ. Στην υγεία θεσπίστηκε το Ειδικό Πρόγραμμα για 4.000 μακροχρόνια ανέργους, το οποίο στη συνέχεια συμπληρώθηκε με ένα δεύτερο πρόγραμμα για άλλους 1.135 ανέργους.

Το Ειδικό Πρόγραμμα διέφερε από τα κοινωφελή προγράμματα του ΟΑΕΔ (τα λεγόμενα  οχτάμηνα), ήταν ετήσιο και έκτοτε ανανεώνεται κάθε χρόνο. «Το βάφτισαν προσχηματικά ‘ειδικό πρόγραμμα ανέργων’ για να καλύψουν πάγιες ανάγκες. Ο κατώτατος εισαγωγικός μισθός σχεδόν συμβάδιζε με αυτόν του δημοσίου και εξασφάλιζε ένα σχετικά αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης. Τότε όμως το λάδι είχε πέντε ευρώ το λίτρο, τώρα έχει φτάσει τα 15 ευρώ. Οι συμβάσεις μας όμως ανανεώνονται ‘copy/paste’ με τις αμοιβές του 2016», λέει ο κ. Μαυρομάτης.

Από την απεργιακή συγκέντρωση των συμβασιούχων υγειονομικών / πηγή ΑΔΕΔΥ

Δικαστική δικαίωση

Οι εξωφρενικά χαμηλές αμοιβές, σε συνδυασμό με το βαρύτατο φόρτο εργασίας ιδίως για όσους εργάζονται στο ΕΣΥ, έχουν οδηγήσει πολλούς εργαζόμενους στο Ειδικό Πρόγραμμα να αποχωρήσουν. Από τους περίπου 4.000 που προσελήφθησαν αρχικά, σήμερα έχουν απομείνει 2.050 σε όλη την Ελλάδα.

Οι εργαζόμενοι στο Ειδικό Πρόγραμμα στην υγεία, έχουν προσφύγει δικαστικά κατά των αδικιών εις βάρος τους και έχουν δικαιωθεί σε όλα τα δικαστήρια – 13 σε όλη την Ελλάδα. Έχει κριθεί, μεταξύ άλλων και με τελεσίδικες αποφάσεις, ότι οι όροι της σύμβασης που υπογράφουν είναι παράνομοι, αφού παραβιάζουν τη Συνταγματική Αρχή της Ισότητας. Επίσης έχει κριθεί ότι παραβιάζεται η ευρωπαϊκή Οδηγία για την αρχή της μη διάκριτικής  μεταχείρισης, η οποία αφορά και τον δημόσιο τομέα, και εφαρμόζεται σε όλους τους εργαζόμενους με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, σε κάθε περίπτωση που υποκρύπτεται εξαρτημένη σχέση εργασίας.

«Έχετε δίκιο»

Όπως μας λέει ο κ. Μαυρομάτης, οι πολιτικοί όλων των κυβερνήσεων εμφανίζονται θετικοί στα αιτήματά τους, ενώ επερωτήσεις για το θέμα έχουν καταθέσει βουλευτές από την αντιπολίτευση αλλά και από το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας. Λύση όμως μέχρι τώρα δεν έχουν βρει

«Στην Ελλάδα, όλοι σε σκουντάνε στην πλάτη, σου λένε ‘έχετε δίκιο, θα δούμε τι θα κάνουμε’ και μετά… στρίβειν δια του αρραβώνος. Και τώρα στο υπουργείο Εργασίας αναγνώρισαν ότι αυτό που γίνεται είναι παράνομο. Όμως εμείς θέλουμε να γίνει κάτι γρήγορα, γιατί έτσι μας έλεγαν και άλλες φορές», συμπληρώνει.

«Το πιο εξωφρενικό είναι ότι ενώ στις προκηρύξεις του ΑΣΕΠ υπάρχει  μοριοδότηση για την ειδική εμπειρία που λαμβάνουν και οι συνάδελφοί μας του Ειδικού Προγράμματος, όταν προσλαμβάνονται ξεκινάνε από το πρώτο κλιμάκιο, γιατί δεν αναγνωρίζονται τα οχτώ χρόνια προϋπηρεσίας. Λογίζονται ως μαθητεία. Αν ήταν μαθητεία, τώρα θα ήμουν ειδικευόμενος γιατρός», λέει με πικρία ο εκπρόσωπος των εργαζομένων του Ειδικού Προγράμματος στην υγεία.

Γραφειοκρατική παράνοια

Η παράνοια εκτείνεται σε όλο το φάσμα των δημόσιων υπηρεσιών. Για παράδειγμα,  έγγραφο του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους αναφέρει ότι οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι λογίζεται ότι απασχολούνται επί οχτώ συναπτά έτη με σχέση «μαθητείας», χωρίς να υπάρχει εμπεριστατωμένη αιτιολογία.  Αντιθέτως η ΔΥΠΑ με έγγραφό της διαψεύδει ότι πρόκειται περί μαθητείας, αφού αναφέρει ότι «η απασχόληση μέσω του Ειδικού Προγράμματος 4.000 και 1.135 στον τομέα υγείας, αποτελεί μισθωτή εξαρτημένη εργασία και ισχύει διαφορετικό πλαίσιο εργασίας από αυτά που ορίζεται στα Προγράμματα Κοινωφελούς Χαρακτήρα».

Δεν γνωρίζει δηλαδή ο ένας κρατικός φορέας τι λέει ο άλλος. Στο πλευρό των εργαζομένων στο Ειδικό Πρόγραμμα στην υγεία στέκεται η ΠΟΕΔΗΝ, επισημαίνοντας ότι αν δεν αρθούν οι αδικίες θα παραιτηθούν και οι τελευταίοι 2.000 εργαζόμενοι που έχουν απομείνει, επιτείνοντας την κατάρρευση και την υποστελέχωση του ΕΣΥ.  Εκτός από τη μισθολογική εξίσωση, η ΠΟΕΔΗΝ ζητάει να αναγνωρίζεται ο χρόνος του προγράμματος ως προϋπηρεσία, μισθολογικά και βαθμολογικά, σε περίπτωση  μόνιμης πρόσληψης.

«Την Τρίτη 18/2 έγινε μια μεγαλειώδης συγκέντρωση, δείγμα της αγανάκτησης και της εκμετάλλευσης που υφίστανται οι εν λόγω εργαζόμενοι. Εάν δεν υπάρξουν απαντήσεις θα συνεχίσουμε εντός ολίγων ημερών τις κινητοποιήσεις», καταλήγει η ΠΟΕΔΗΝ απαιτώντας να βρεθεί επιτέλους λύση για τους εργαζόμενους του «υποκατώτατου» μισθού.