Επέτειος της ιστορικής Ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα
Η Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, που γιορτάζεται την 1η Δεκεμβρίου, αποτελεί κορυφαίο σταθμό στην μακραίωνη ιστορία του νησιού και σύμβολο αγώνων για ελευθερία και αυτοδιάθεση. Το γεγονός του 1913 δεν υπήρξε ένα τυχαίο πολιτικό αποτέλεσμα, ήταν η κατάληξη αιματηρών επαναστάσεων, διεθνούς διπλωματίας και αταλάντευτης θέλησης του κρητικού λαού να ενωθεί με τον εθνικό κορμό.
Από την Επανάσταση του 1821 έως τις μεγάλες εξεγέρσεις του 19ου αιώνα 1866, 1878, 1897 οι Κρητικοί πλήρωσαν με θυσίες την αξίωσή τους για ελευθερία. Η δημιουργία της «Κρητικής Πολιτείας» το 1898, υπό τον Ύπατο Αρμοστή πρίγκιπα Γεώργιο, αποτέλεσε μεταβατικό στάδιο, δίνοντας στο νησί αυτονομία αλλά όχι ακόμη πλήρη ένωση.
Το καθοριστικό βήμα ήρθε με τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912–1913). Η νίκη της Ελλάδας και οι νέες γεωπολιτικές συνθήκες άνοιξαν τον δρόμο για το οριστικό αίτημα της Κρήτης. Έτσι, την 1η Δεκεμβρίου 1913, στο φρούριο του Φιρκά στα Χανιά, οι Κρητικοί ύψωσαν επίσημα την ελληνική σημαία, παρουσία του Βενιζέλου και του βασιλέα Κωνσταντίνου.
Η στιγμή εκείνη σφράγισε την αιώνια σχέση του νησιού με την Ελλάδα και έγινε σύμβολο ενότητας, αγώνα και πίστης στα ιδανικά της ελευθερίας.
Η Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα δεν είναι απλώς μια σελίδα σε βιβλίο, είναι ένας στεναγμός που γίνεται φως μια προσευχή αιώνων που ανθίζει επιτέλους στα χείλη του λαού.
Η Κρήτη, περήφανη κι ανυπότακτη, δεν έσκυψε ποτέ.
Μόνο άνοιξε την αγκαλιά της αυτή την τραχιά, πέτρινη αγκαλιά που μυρίζει θυμάρι, μπαρούτι και θάλασσα και την ένωσε με τη μεγάλη της μητέρα.
Και τότε, σαν να φύσηξε ένα άλλο αεράκι στον Ψηλορείτη:
Οι καμπάνες δεν χτυπούσαν απλώς, πανηγύριζαν.
Τα μαντήλια δεν ανέμιζαν μόνο, ευχαριστούσαν και οι ψυχές των παλιών αγωνιστών ένιωσαν πως δεν πήγαν χαμένοι οι αγώνες τους, οι θυσίες και τα δάκρυα.
Γιατί η Ένωση δεν ήταν νίκη, ήταν δικαίωση.
Ήταν εκείνο το αργοσάλεμα της ιστορίας που λέει: «επί τέλους, παιδί μου, γύρισες σπίτι».
Και από τότε, η Κρήτη συνεχίζει να τραγουδά, με τη φωνή της Ελλάδας και με την καρδιά τη δική της.
Εύα Καπελλάκη – Κοντού [ Εκπαιδευτικός, αρθρογράφος & ραδιοφωνική παραγωγός]
