Ελαιόλαδο: Βουτιά στις τιμές παραγωγού – Αντέχουν οι ελιές, παρά τον συναγερμό λόγω δασμών

Mια διπλή πραγματικότητα καταγράφει για το ελαιόλαδο και τις επιτραπέζιες ελιές της χώρας μας η νέα έκθεση του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC) για τον Νοέμβριο: Από τη μία, σταθερά δεσπόζουσα θέση στις εξαγωγές προς τις μεγάλες αγορές παγκοσμίως. Από την άλλη, σημαντική διψήφια πίεση για τις τιμές παραγωγού ελαιολάδου, αλλά και μειωμένες εισαγωγές ελιάς στις μεγάλες αγορές, κάτι που παρά τα ”αντισώματα” του ελληνικού προϊόντος, μας επηρεάζει.

Στα παραπάνω, προστίθεται και ο βραχνάς των δασμών Τραμπ, με τον ΣΕΒΙΤΕΛ και την ΠΕΜΕΤΕ, να ζητούν εξαίρεση των δύο προϊόντων από τους δασμούς – όπως έγινε πρόσφατα με διάταγμα του Λευκού Οίκου για άλλα προϊόντα π.χ ακτινίδια, κεράσια, καφές- προτού οι συνέπειες αυτών, καταστούν ολέθριες για την ελληνική αγορά.

Συγκεκριμένα σύμφωνα με την έκθεση του IOC, την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου, η τιμή παραγωγού του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου μειώθηκε στα Χανιά στα 4,40 ευρώ/κιλό, πτώση δηλαδή 29% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή εβδομάδα. Αντίστοιχα, στις άλλες δύο μεγάλες αγορές της περιοχής, την ισπανική και την ιταλική, στο Χαέν οι τιμές παραγωγού βούτηξαν 36% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή εβδομάδα (4,39 ευρώ/κιλό, ενώ στο Μπάρι οι απώλειες ήταν πιο συγκρατημένες (-16%) στα 7,5 ευρώ/κιλό.

Βέβαια σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα, δηλαδή την τελευταία του Οκτωβρίου, το IOC καταγράφει αύξηση 5,4% στην Ισπανία, πτώση στην Ιταλία, ενώ για την Ελλάδα δεν παρέχονται στοιχεία.

Πού εξήγαγε ελαιόλαδο η Ελλάδα

Τον Σεπτέμβριο του 2025, η μοναδιαία αξία των εξαγωγών της ΕΕ προς χώρες εκτός ΕΕ ανήλθε σε €526/100 κιλά, -40,3% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο της προηγούμενης ελαιοκομικής χρονιάς και -1,2% σε σύγκριση με τον Αύγουστο.

Για το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, το αντίστοιχο ποσό έφτασε τα €580/100 κιλά. Ο συνολικός όγκος εξαγωγών ανήλθε σε 163 τόνους
(+27,9% σε σύγκριση με την προηγούμενη ελαιοκομική χρονιά και +28,3% σε μηνιαία βάση εκ των οποίων 67,3%αντιστοιχούσε σε εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο (44.540 τόνους)

Οι εισαγωγές από ορισμένες από τις κύριες αγορές (Αυστραλία, Βραζιλία, Καναδάς, ΗΠΑ, Κίνα) μεταξύ Οκτωβρίου 2024 και Αυγούστου 2025 αυξήθηκαν κατά 11% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023/2024. Παρατηρήθηκε ανάκαμψη στους όγκους εισαγωγών στην Αυστραλία, τον Καναδά, την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι κύριες χώρες-εταίροι που προμήθευσαν αυτές τις αγορές ήταν η Ισπανία, η Τυνησία και η Ιταλία με ποσοστά 29,4%, 27,9% και 21,2%, ενώ το μερίδιο αγοράς της Ελλάδας ανέρχεται στο 2,2% έχοντας όμως εντυπωσιακή άνοδο 43,7% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο της προηγούμενης ελαιοκομικής περιόδου, που είναι και η μεγαλύτερη σε σχέση με όλες τις χώρες που εξετάζονται.

Κατανάλωση

Ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (HICP) για το ελαιόλαδο στην ΕΕ-27 μειώθηκε κατά 28,1% τον Σεπτέμβριο σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους, σημειώνοντας μεγαλύτερη πτώση από αυτήν του Αυγούστου (-2,0%). Ο δείκτης διατηρεί πτωτική πορεία από τον Απρίλιο του 2024. Ανά χώρα, οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφηκαν στη Γαλλία, τη Φινλανδία και τη Βουλγαρία. Στην Ελλάδα ο δείκτης μειώθηκε κατά 17,6%

Οι εισαγωγές επιτραπέζιων ελιών από τις κύριες αγορές κατά την ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 (Σεπτέμβριος 2024 – Αύγουστος 2025) μειώθηκαν κατά 11% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο της προηγούμενης ελαιοκομικής χρονιάς. Μόνο ο Καναδάς κατέγραψε αύξηση, στοιχείο θετικό αφού μετά τις ΗΠΑ είναι μία από τις μεγαλύτερες αγορές, όπου εξάγει η Ελλάδα.

Οι πρώτες εκτιμήσεις υποδεικνύουν ότι οι εισαγωγές επιτραπέζιων ελιών εκτός ΕΕ ανήλθαν σε λίγο πάνω από 112 χιλιάδες τόνους, με εκτιμώμενη αξία περίπου €311 εκατομμύρια.

Εντός ΕΕ ωστόσο, η χώρα μας υστερεί αφού οι μεγαλύτερες ποσότητες προέρχονται από το Μαρόκο, την Τουρκία, την Αίγυπτο και την Αλβανία.

Πόσο έχουν πληγεί από τους δασμούς Τραμπ ελαιόλαδο και ελιές

Το ότι το ελληνικό ελαιόλαδο και ακόμα περισσότερο οι επιτραπέζιες ελιές κρατούν την ισχύ τους στην παγκόσμια αγορά, δεν πρέπει να καθησυχάζει κανέναν, αφού οι δασμοί που έχει επιβάλει ο Ντόναλντ Τράμπ, πλήττουν τις εξαγωγές των δύο προϊόντων στη σημαντικότατη αμερικανική αγορά, έχοντας επιφέρει, απώλειες εκατομμυρίων μέσα σε λίγους μόλις μήνες.

Όπως έγραφε πρόσφατα το newmoney.gr, με βάση και τα στοιχεία του ΣΕΒΕ, η αξία των ελληνικών εξαγωγών επιτραπέζιας ελιάς στις ΗΠΑ σκαρφάλωσε στα 214,1 εκατ. ευρώ το 2024 από 154,5 εκατ. ευρώ (+59,6 εκατ. ευρώ) το 2023. Ωστόσο, μέσα στην περίοδο Απριλίου – Σεπτεμβρίου 2025, η αξία των εξαγωγών μειώθηκε στα 106 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τα 109,9 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης περσινής περιόδου (-3,3 εκατ. ευρώ). Αξίζει να σημειωθεί, ότι το μεγαλύτερο ποσοστό μεταξύ των αγροδιατροφικών προϊόντων, που εξάγονται στις ΗΠΑ, το κατέχουν οι επιτραπέζιες ελιές.

Όπως είχε άλλωστε τονιστεί στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση της ΠΕΜΕΤΕ, οι δασμοί Τραμπ είχαν καταλυτικό ρόλο στο σκέλος της ζήτησης, αφού σε συνδυασμό με τη διολίσθηση του δολαρίου, αυξάνουν σημαντικά το κόστος του προϊόντος στην αμερικανική αγορά πλέον του 25%. Όπως υπογραμμίστηκε, η αύξηση αυτή συνιστά άμεση απειλή για μείωση των πωλήσεων, καθώς η υψηλότερη τιμή θα περιορίσει την κατανάλωση, ενώ παράλληλα η ευνοϊκότερη δασμολογική μεταχείριση ανταγωνιστριών τρίτων χωρών θα οδηγήσει σε απώλεια του μεριδίου πωλήσεων στην πλέον στρατηγικής σημασίας αγορά επιτραπέζιων ελιών για την χώρα μας.

Περνώντας τέλος στο εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, η αξία των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ σημείωσε μια μικρή πτώση στα 68 εκατ. ευρώ, από τα 69,9 εκατ. ευρώ (-1,9 εκατ. ευρώ) του 2023. Η πτωτική πορεία συνεχίστηκε και την περίοδο Απρίλιος – Σεπτέμβριος του 2025, όπου η αξία των εξαγωγών έπεσε στα 31,1 εκατ. ευρώ, από τα 33,6 εκατ. ευρώ (-2,5 εκατ. ευρώ) της αντίστοιχης περσινής περιόδου. Το «ευτυχές» για το ελληνικό ελαιόλαδο, είναι ότι οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν μόλις το 3%, περιορίζοντας έτσι εν μέρει τον αντίκτυπο για το ελληνικό προϊόν. Ωστόσο, η αμερικανική αγορά δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητη, αφού από το 2010 και μετά, η πορεία είναι σταθερά ανοδική και όλο και περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις επεκτείνουν την παρουσία τους εκεί.

Πηγή: newmoney.gr