ΕΚΤ: Η νέα μείωση επιτοκίων και πώς θα επηρεαστεί η Ελλάδα – Πέντε ερωτήματα για τις αγορές

Η ΕΚΤ αναμένεται σύμφωνα με τη συντριπτική πλειοψηφία των αναλυτών να προβεί σε μία ακόμη μείωση των επιτοκίων την Πέμπτη, μια μείωση επιτοκίων η οποία δεν αναμενόταν πριν από μερικές εβδομάδες.

Τα στοιχεία όμως δείχνουν προς μια οικονομία της ευρωζώνης σε χειρότερη κατάσταση από ό,τι όταν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής συναντήθηκαν για τελευταία φορά, ενισχύοντας τα στοιχήματα για ταχύτερες μειώσεις επιτοκίων από τον τριμηνιαίο ρυθμό που πρότειναν οι μειώσεις του Ιουνίου και του Σεπτεμβρίου.

«Αν η ΕΚΤ δεν μειώσει τον Οκτώβριο, η αγορά θα σκεφτεί ότι η κεντρική τράπεζα βρίσκεται πίσω από την καμπύλη και ενδεχομένως να κάνει ένα λάθος πολιτικής», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank στην Ευρώπη Μαρκ Γουόλ.

Πώς επηρεάζεται η Ελλάδα

Η ταχύτερη μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ από ό,τι αναμενόταν αρχικώς αποτελεί μια ευπρόσδεκτη εξέλιξη για την Ελλάδα. Η συνεχιζόμενη μείωση των επιτοκίων θα βοηθήσει στη συντήρηση των ρυθμών ανάπτυξης του ελληνικού ΑΕΠ που είναι ένας από τους υψηλότερους στην ευρωζώνη στη μεταπανδημική εποχή. Παράλληλα η μείωση των επιτοκίων θα δώσει ανάσα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, απελευθερώνοντας πόρους για τα πρώτα και δίνοντάς τους πρόσβαση σε φθηνότερα δάνεια.

Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς παρά τη μείωση του πληθωρισμού στη χώρα μας, ο πληθωρισμός τροφίμων παραμένει κολλώδης και αποτελεί ένα βαρίδιο για τις καθημερινές δαπάνες των νοικοκυριών. Η μείωση επιτοκίων θα επηρεάσει με αντίστοιχο τρόπο και τις επιχειρήσεις οι οποίες θα έχουν φθηνότερα δανεισμό και μπορούν να χρησιμοποιήσουν το πλεόνασμα που θα δημιουργηθεί είτε σε επενδύσεις, είτε προσλήψεις προσωπικού.

Καθώς η ΕΚΤ στρέφει τις ανησυχίες της στην ανάπτυξη της Ευρωζώνης, εν μέσω προβλέψεων για συρρίκνωση στη Γερμανία και για το 2024, η ταχύτερη μείωση των επιτοκίων έχει ως στόχο την ταχύτερη ανάπτυξη μέσα στο μπλοκ, κάτι που αναμένεται να έχει ευεργετικές συνέπειες και στη χώρα μας.

Θα πρέπει βέβαια να σημειωθεί πως τα πλεονεκτήματα της μείωσης των επιτοκίων, όπως αντίστοιχα συνέβη και με την αύξησή τους, χρειάζονται καιρό για να παράξουν μετρήσιμα αποτελέσματα, κάτι που πολύ πιθανώς οδηγεί και την αυξανόμενη βιασύνη με την οποία η ΕΚΤ αναμένεται να μειώσει τα επιτόκια, καθώς θέλει να προλάβει περαιτέρω οικονομική επιβράδυνση.

ΕΚΤ: Τα πέντε ερωτήματα για τις αγορές σύμφωνα με το Reuters

Θα μειώσει η ΕΚΤ τα επιτόκια αυτή την εβδομάδα;

Σχεδόν σίγουρα. Οι traders ποντάρουν σε περίπου 90% πιθανότητα μείωσης των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, μια τεράστια αύξηση από το 20% που ήταν όταν η ΕΚΤ συνεδρίασε τον περασμένο μήνα.

Η επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ευρωζώνη που συρρικνώθηκε απροσδόκητα τον Σεπτέμβριο οδήγησε σε αύξηση των στοιχημάτων του Οκτωβρίου.

Αρκετοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έχουν ήδη κάνει λόγο για μείωση τον Οκτώβριο. Ακόμα και η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ άφησε υπονοούμενα για μία, λέγοντας ότι η εμπιστοσύνη στην πτώση του πληθωρισμού θα αντικατοπτριστεί στην απόφαση της τράπεζας.

Πρόκειται για την αρχή απανωτών μειώσεων;

Ναι, εκτιμούν οι οικονομολόγοι της Wall Street.

Και οι traders τιμολογούν τρεις μειώσεις στις τέσσερις συνεδριάσεις μετά τον Οκτώβριο.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ, ωστόσο, δεν έχουν φτάσει ακόμη εκεί. Ο Όλι Ρεν επανέλαβε το μήνυμα ότι ο ρυθμός και η κλίμακα των περαιτέρω μειώσεων θα αποφασίζονται από συνεδρίαση σε συνεδρίαση.

Ο πληθωρισμός δεν αποτελεί πλέον ανησυχία για την ΕΚΤ;

Οι traders το πιστεύουν. Εξάλλου, ο πληθωρισμός, ο οποίος πριν από δύο χρόνια εκτινάχθηκε πάνω από το 10%, υποχώρησε κάτω από τον στόχο της ΕΚΤ για το 2% τον Σεπτέμβριο.

Ακόμη και ο επίμονος πληθωρισμός των υπηρεσιών, μια ιδιαίτερη ανησυχία για την ΕΚΤ, μειώθηκε ελαφρώς. Σε μηνιαία, εποχικά προσαρμοσμένη βάση, επιβραδύνθηκε στο ασθενέστερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2023, σύμφωνα με τη Nomura.

Τα παράγωγα που χρησιμοποιούνται για την αντιστάθμιση του κινδύνου πληθωρισμού υποδηλώνουν ότι η αύξηση των τιμών θα διατηρηθεί κάτω από το 2% από το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η Danske Bank, πολύ ταχύτερα από τις προβλέψεις της ΕΚΤ του Σεπτεμβρίου.

Ακόμα και η Ίζαμπελ Σνάμπελ, ένα από τα πιο γνωστά «γεράκια» της ΕΚΤ, έχει εγκαταλείψει την μακροχρόνια προειδοποίησή της για τη δυσκολία τιθάσευσης της αύξησης των τιμών

Ωστόσο, ο πληθωρισμός των υπηρεσιών εξακολουθεί να βρίσκεται στο 4%, χωρίς να πέφτει φέτος, και η πτώση του Σεπτεμβρίου οφείλεται στις τιμές της ενέργειας, οπότε η ΕΚΤ δεν δηλώνει ακόμη ακριβώς νίκη.

Είναι η ανάπτυξη το κύριο μέλημα της ΕΚΤ τώρα;

Είναι ένα αυξανόμενο πρόβλημα. Αλλά η ΕΚΤ, σε αντίθεση με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, στοχεύει μόνο στον πληθωρισμό, οπότε το ερώτημα είναι αν η στασιμότητα θα μπορούσε να τον ανατρέψει επίμονα κάτω από τον στόχο – την κύρια πρόκληση της τράπεζας κατά την προπανδημική δεκαετία.

Μέχρι στιγμής, η ΕΚΤ ποντάρει στην αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων που θα ενισχύσει την κατανάλωση και την ανάπτυξη, στο 1,3% το επόμενο έτος από 0,8% φέτος, μια υπόθεση που ορισμένοι οικονομολόγοι φοβούνται ότι είναι υπερβολικά αισιόδοξη. Η οικονομία της Γερμανίας βρίσκεται ήδη αντιμέτωπη με ένα δεύτερο έτος συρρίκνωσης.

Ανησυχούν οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι για την ΕΚΤ;

Ναι, αλλά περισσότερο λόγω του ζητήματος της ανάπτυξης, εκτιμούν οι οικονομολόγοι. Οι τιμές του πετρελαίου έχουν αυξηθεί πάνω από 9% από τις αρχές Οκτωβρίου, καθώς κλιμακώνεται η σύγκρουση Ισραήλ-Χεζμπολάχ, αλλά παραμένουν πάνω από 10 δολάρια κάτω από το φετινό ανώτατο επίπεδο.

Ο χαμηλός πληθωρισμός σημαίνει ότι η ΕΚΤ μπορεί να ανεχθεί τυχόν προσωρινές αυξήσεις λόγω ενέργειας, δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της BNP Paribas για την Ευρώπη Πολ Χόλινγκσγουορθ.

«Η λειτουργία αντίδρασης της ΕΚΤ έχει μετατοπιστεί ώστε να εστιάζει λίγο περισσότερο στους κινδύνους ανάπτυξης τώρα, οπότε (οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι) απλώς θα επιδεινώσουν κάποιες από τις ανησυχίες τους».

Είναι κρίσιμο ότι η σημερινή είναι η τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ πριν από τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ. Εάν ο πρώην Ρεπουμπλικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κερδίσει και υλοποιήσει την υπόσχεση να επιβάλει δασμούς 10% στις εισαγωγές, αυτό θα έπληττε την ανάπτυξη της ευρωζώνης και θα ενίσχυε την υπόθεση για βαθύτερες μειώσεις των επιτοκίων, ανέφεραν οι οικονομολόγοι.

Πηγή: ΟΤ