Χρυσή Δεκαετία για το Ελληνικό Χρηματιστήριο – του Ελευθέριου Σιδερά
Το χρηματιστήριο στην Ελλάδα έχει ανεξίτηλα αποτυπωθεί στη μνήμη των Ελλήνων ως ένας θεσμός χωρίς επαρκείς δικλείδες ασφαλείας, προκειμένου να είναι προστατευμένη η υγιής συμμετοχή όλων των ιδιωτών, οι οποίοι μπορεί να μην έχουν κάποια εσωτερική πληροφόρηση για την πραγματική πορεία της αγοράς. Η χώρα μας, αφενός, έχει βιώσει δύο μεγάλες υφέσεις τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, το 1999 και το 2010, αφετέρου έχει μία μακρόχρονη ιστορία άναρχης συμμετοχής πολιτών στο χρηματιστήριο χωρίς να έχουν τις δέουσες γνώσεις. Όλα αυτά έχουν εμποδίσει τη γέννηση μίας επενδυτικής κουλτούρας στην Ελλάδα, θέτοντας το χρηματιστήριο για τον μέσο ιδιώτη ως ένα ασύμφορο και δυσνόητο πεδίο στο οποίο στο οποίο δεν δύναται να συμμετάσχει ενεργά.
Η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει σημειώσει αξιέπαινη πρόοδο τόσο ως προς την οικονομία όσο και στην κρατική της οργάνωση. Συνάμα, το χρηματιστήριο στην οδό Σοφοκλέους δεν θα μπορούσε να λείπει από τις μεταρρυθμίσεις που στερέωσαν την ελληνική οικονομία σε νέες ισχυρές βάσεις. Το χρηματιστήριο πλέον λειτουργεί με αυστηρότερους κανόνες και έχουν ισχυροποιηθεί τα όργανα εποπτείας του, δηλαδή η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η οποία το 2021 απέκτησε πρόσθετες αρμοδιότητες για επιβολή χρηματικών ποινών κατά εισηγμένων εταιρειών σε περιπτώσεις χειραγώγησης και εσωτερικής πληροφόρησης. Ειρήσθω εν παρόδω, τον ίδιο χρόνο η κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη εισήγαγε νέο Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης, αυξάνοντας τις προϋποθέσεις για να εισέλθει μία εταιρεία στο χρηματιστήριο. Τέλος, οι ενωσιακοί θεσμοί της ΕΕ και συγκεκριμένα η MiFID (Markets in Financial Instruments Directive) επενέβησαν για τη βελτίωση της προστασίας των επενδυτών και την ολοκλήρωση της ψηφιοποίησης της Σοφοκλέους. Το χρηματιστήριο, χάρη σε όλες αυτές τις μεταρρυθμίσεις, έχει ωριμάσει και δεν θα ήταν άτοπο να πούμε ότι έχει πλέον ‘νοικοκυρευτεί’.
Τcα προαναφερθέντα αφορούν μόνο το θεσμικό κομμάτι. Η ωρίμανση του ελληνικού χρηματιστηρίου είναι ήδη ορατή. Με μια ματιά στα δύο προηγούμενα έτη, θα δούμε ότι το 2023 ο δείκτης Αθηνών ξεπέρασε τις 1300 μονάδες, αναβαθμίστηκε η ελληνική οικονομία σε επενδυτική βαθμίδα από τους οίκους S&P και DBRS και νέες, πολλά υποσχόμενες εταιρείες (π.χ. ΔΕΗ, Optima Bank) εισήλθαν στη Σοφοκλέους. Αυτό είναι μόνο η αρχή, όπως υποστηρίζουν και οι αναλυτές της Goldman Sachs: “Η Ελλάδα αποτελεί πλέον ελκυστική επιλογή για επενδύσεις στην Ευρώπη, καθώς οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και οι αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας βελτιώνουν την εμπιστοσύνη και τη σταθερότητα της αγοράς κεφαλαίων της.” Τα επόμενα χρόνια αναμένεται να είναι λαμπρά για το ελληνικό χρηματιστήριο, με την είσοδο νέων εταιρειών, πρόσθετη αναβάθμιση σε επενδυτική βαθμίδα από τον οίκο Moody’s και χρηματοδοτήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), που αναμένονται ήδη από το πρώτο τρίμηνο του 2025.
Είναι καιρός, από τη μία, οι Έλληνες να ξεπεράσουν τα λάθη του παρελθόντος και, από την άλλη, να απαντήσουν σε αυτά συμμετέχοντας ενεργά, μεν, μεθοδικά και οργανωμένα δε, ώστε να ακολουθήσουν την πορεία της συνολικής οικονομίας. Η καλλιέργεια επενδυτικής κουλτούρας συμφέρει τον κάθε άνθρωπο, καθώς όχι μόνο μαθαίνει τρόπους να αυξάνει το εισόδημά του, αλλά κατανοεί καλύτερα τη γενικότερη κατάσταση του οικονομικού περιβάλλοντος γύρω του.
