Αν περνάτε χρόνο στο «wellness TikTok» ίσως να έχετε δει βίντεο που υποστηρίζουν ότι οι γυναίκες χρειάζονται μία έως δύο ώρες περισσότερο ύπνο από τους άνδρες.
Τι λένε όμως τα στοιχεία;
Η Αμέλια Σκοτ, Κλινική Ψυχολόγος στο Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας Woolcock και Ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Μακκουάρι, μας δίνει μία εικόνα.
Οι Μελέτες: Τι λένε τα δεδομένα;
Αν και αρκετές μελέτες έχουν εξετάσει τη σχέση φύλου και ύπνου, τα ευρήματα δείχνουν σχετικά μικρές διαφορές.
Μια παγκόσμια μελέτη σε σχεδόν 70.000 άτομα που χρησιμοποίησαν φορητές συσκευές ύπνου διαπίστωσε ότι οι γυναίκες κοιμούνται κατά μέσο όρο 20-30 λεπτά περισσότερο από τους άνδρες.
Μια άλλη μελέτη, με χρήση πολυσωματογραφίας (μιας πιο ακριβούς μεθόδου μέτρησης ύπνου), έδειξε ότι οι γυναίκες όχι μόνο κοιμούνται περίπου 19 λεπτά περισσότερο, αλλά περνούν και περισσότερο χρόνο σε βαθύ ύπνο.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το εύρημα ότι η ποιότητα του ύπνου φαίνεται να μειώνεται με την ηλικία μόνο στους άνδρες.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι οι ανάγκες ύπνου διαφέρουν σημαντικά από άτομο σε άτομο.
Όπως δεν υπάρχει ένα «καθολικό ύψος» για όλους, έτσι δεν υπάρχει και μία ενιαία διάρκεια ύπνου που να ισχύει για κάθε φύλο.
@hazaarc #fyp #educational #healthyliving #teen ♬ original sound – hazaarc
Βιολογικοί παράγοντες: Ορμόνες και ύπνος
Η βιολογία φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο. Οι διαφορές ύπνου μεταξύ των φύλων ξεκινούν από την εφηβεία και εντείνονται σε φάσεις όπως η εγκυμοσύνη, η λοχεία και η περιμενόπαυση.
Οι ορμονικές διακυμάνσεις – ιδιαίτερα των οιστρογόνων και της προγεστερόνης – επηρεάζουν τον ύπνο των γυναικών με διάφορους τρόπους.
Κατά την διάρκεια της εμμήνου ρήσεως, για παράδειγμα, πολλές γυναίκες αναφέρουν πως χρειάζονται περισσότερο ύπνος για να αναπληρώσουν την χαμένη ενέργεια της εσωτερικής διαδικασίας.
Κατά την περιεμμηνόπαυση, από την άλλη, η πτώση των επιπέδων οιστρογόνων συνδέεται με συχνές νυχτερινές αφυπνίσεις, συχνά γύρω στις 3 τα ξημερώματα, και δυσκολία στην επαναφορά στον ύπνο.
Ψυχολογικές επιρροές
Οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες σε διαταραχές ψυχικής υγείας όπως η κατάθλιψη και το άγχος – καταστάσεις που σχετίζονται άμεσα με τον ύπνο.
Παράλληλα, γνωστικά μοτίβα όπως η υπερανάλυση και η ανησυχία είναι πιο διαδεδομένα στις γυναίκες και συχνά συνοδεύονται από αϋπνία ή διακεκομμένο ύπνο.
Τα αντικαταθλιπτικά, που συνταγογραφούνται συχνότερα σε γυναίκες, μπορούν επίσης να επηρεάσουν την ποιότητα και τη διάρκεια του ύπνου.
Κοινωνικές πιέσεις: Το «ψυχικό φορτίο» της καθημερινότητας
Η κοινωνική πραγματικότητα επιβαρύνει επιπλέον τον ύπνο των γυναικών.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, οι Αυστραλές γυναίκες, για παράδειγμα, εργάζονται περίπου εννέα ώρες περισσότερες την εβδομάδα χωρίς αμοιβή σε σχέση με τους άνδρες.
Αυτό περιλαμβάνει κυρίως φροντίδα παιδιών, ηλικιωμένων, συναισθηματική εργασία και οικιακές υποχρεώσεις.
Αυτή η συνεχής επιβάρυνση αφήνει λιγότερο χρόνο και λιγότερες ευκαιρίες για ενδιάμεση ξεκούραση, κάνοντας τον νυχτερινό ύπνο τη μοναδική πηγή αναζωογόνησης.
Κενά στην ερευνά: Ποιον λαμβάνουμε ως πρότυπο;
Ένα σημαντικό και συχνά παραγνωρισμένο ζήτημα είναι ότι μεγάλο μέρος της επιστημονικής έρευνας γύρω από τον ύπνο – όπως και σε άλλα πεδία της ιατρικής – βασίζεται ιστορικά σε άνδρες συμμετέχοντες ως σημείο αναφοράς.
Οι πρώτες μελέτες στον ύπνο σχεδιάστηκαν χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις ορμονικές διακυμάνσεις, τις κοινωνικές επιβαρύνσεις ή τις ιδιαίτερες ψυχολογικές συνθήκες που επηρεάζουν τις γυναίκες.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, πολλές φορές, τα δεδομένα να είναι ελλιπή ή να μη μεταφράζονται σωστά στην πραγματικότητα του γυναικείου οργανισμού.
Ακόμη περισσότερο, η έλλειψη συμπερίληψης ατόμων με διαφορετικές ταυτότητες φύλου περιορίζει τη γενικότητα των συμπερασμάτων και αναπαράγει ένα περιορισμένο, συχνά ανδρικοκεντρικό, μοντέλο για την κατανόηση της υγείας, και συγκεκριμένα του ύπνου.
Εν τέλει;
Λοιπόν, χρειάζονται οι γυναίκες περισσότερο ύπνο από τους άνδρες; Κατά μέσο όρο, ναι, λίγο περισσότερο. Όμως η ουσία δεν βρίσκεται στη διαφορά των 20 ή 30 λεπτών.
Το πραγματικό ερώτημα είναι: έχουν οι γυναίκες την ευκαιρία να ξεκουραστούν επαρκώς;
Η επιστήμη μάς δείχνει ότι ο ύπνος επηρεάζεται από πολλαπλούς και σύνθετους παράγοντες – βιολογικούς, ψυχολογικούς και κοινωνικούς – οι οποίοι στις γυναίκες συνυπάρχουν με μοναδικό τρόπο.
Αντί, λοιπόν, να ρωτάμε αν οι γυναίκες χρειάζονται περισσότερο ύπνο, ίσως πρέπει να αρχίσουμε να ρωτάμε: τι χρειάζονται οι γυναίκες για να νιώσουν πραγματικά ξεκούραστες;
Πηγή in.gr
