Αιτωλοακαρνανία: Οι οικισμoί που πατάνε στον γύψο και οι ξαφνικές καθιζήσεις – Τι λέει το πόρισμα της ΕΑΓΜΕ

Στον δήμαρχο Ξηρομέρου παρέδωσε την έκθεση με τα πρόδρομα συμπεράσματα και τις προτάσεις της, η ΕΑΓΜΕ – Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, σε συνέχεια της αυτοψίας που πραγματοποιήθηκε στην Κοινότητα Φυτειών στην Αιτωλοακαρνανία, έπειτα από την καθίζηση του εδάφους σε συγκεκριμένο σημείο.

Υπενθυμίζεται πως το πρωί της περασμένης Τρίτης οι κάτοικοι στις Φυτείες  αντίκρυσαν μια καταβόθρα δεκάδων μέτρων εντός της κοινότητας και δίπλα σε κατοικίες.

Η αυτοψία πραγματοποιήθηκε την ίδια μέρα από κλιμάκιο της ΕΑΓΜΕ σε συνεργασία με το Δήμαρχο Ξηρόμερου, Ιωάννη Τριανταφυλλάκη και τους αντιδημάρχους Βασίλη Πολύζο και Ιωάννη Φλωρόπουλο.

Σύμφωνα με τον Διονύση Γκούτη, Γεωλόγο- Γεωτεχνικό και γενικό διευθυντή της ΕΑΓΜΕ, ο οποίος μίλησε στο in, τα βασικά συμπεράσματα της αυτοψίας συνοψίζονται στα εξής:

• Το ανάγλυφο της περιοχής εξάπλωσης του οικισμού των Φυτειών διαμορφώνεται από εναλλαγές λόφων στους οποίους παρεμβάλλονται ελλειψοειδούς μορφής βυθίσματα.
• Ο οικισμός θεμελιώνεται σε πετρώματα γύψων, λατυποπαγών και ασβεστόλιθων τριαδικής ηλικίας. Μεταβλητού πάχους εδαφικός μανδύας και πλευρικά κορήματα καλύπτουν τα μορφολογικά βυθίσματα.
• Στη θέση με συνταγμένες Χ255190 Ε και Ψ4286008 Ν, σημειώθηκε φρεατοειδούς μορφής εδαφική υποχώρηση (καταβόθρα) πλάτους 6×10 μέτρα και βάθους 7 μέτρων (εικ.1,2).

Όπως εξηγεί ο κ. Γκούτης: «Η διαλυτοποίηση των γύψων και η υπόγεια κυκλοφορία νερού, είναι οι κύριοι παράγοντες για την εκδήλωση συχνών φαινομένων εδαφικών υποχωρήσεων στην περιοχή. Ο συνδυασμός της υπόγειας διάβρωσης και της κατείσδυσης των επιφανειακών νερών προκάλεσαν ενεργοποίηση των υπόγειων εγκοίλων, μια διεργασία που εξελίσσονταν χωρίς να γίνεται αντιληπτή στην επιφάνεια. Η διατάραξη αυτή ήταν το έναυσμα για να εκδηλωθεί το φαινόμενο της εδαφικής υποχώρησης. Η καταβόθρα που σχηματίστηκε έχει απότομα έως κατακόρυφα πρανή».

Τι πρέπει να συμβεί εφεξής

Σύμφωνα με το πόρισμα της Ομάδας Αμεσης Παρέμβασης της ΕΑΓΜΕ, που επισκέφτηκε την κοινότητα στην Αιτωλοακαρνανία, περιμετρικά στην καθίζηση υπάρχουν κατοικίες με ενδεχόμενο το φαινόμενο να επηρεάσει τη θεμελίωσή τους.

Όπως συζητήθηκε και ενημερώθηκαν επιτόπου οι δημοτικές αρχές, προτείνονται τα ακόλουθα άμεσα μέτρα αντιμετώπισης του φαινομένου:

• Οι ένοικοι στις άμεσα γειτονικές οικίες θα πρέπει να τις εγκαταλείψουν.
• Ο χώρος πρέπει να σημανθεί και να αποτρέπεται η προσέγγιση σε αυτόν.
• Μετά την πάροδο μιας εβδομάδας από την εκδήλωση του φαινομένου να γίνει επιχωμάτωση και πλήρωση της καταβόθρας, με αδρομερή ασβεστολιθικά υλικά.

Ανάλογη παρέμβαση είχε γίνει σε αντίστοιχο φαινόμενο στον οικισμό Μπαμπίνη που εκδηλώθηκε στις 16/12/2021

Οι εργασίες αποκατάστασης από τα χωματουργικά μηχανήματα θα πρέπει να γίνονται με τη δέουσα προσοχή.

Ακολούθως, αφού επανεξεταστεί το φαινόμενο, θα συνταχθεί έκθεση αποτελεσμάτων της αυτοψίας με προτάσεις αντιμετώπισης των φαινομένων τα οποία εκδηλώνονται στην περιοχή των Φυτειών.

Η σύσταση για γεωλογική εκτίμηση πριν την ανέγερση κατοικιών

Μιλώντας στο in, ο δήμαρχος Ξηρόμερου, Ιωάννης Τριανταφυλλάκης, εξηγεί πως η καταβόθρα στο συγκεκριμένο σημείο βρίσκεται γύρω από τρία σπίτια. Τα δύο έχουν εκκενωθεί από τους κατοίκους τους ενώ το τρίτο, αποτελεί εξοχική κατοικία.

«Την ερχόμενη Δευτέρα ξεκινά η αποκατάσταση του σημείου σύμφωνα με τις οδηγίες της ΕΑΓΜΕ και το γέμισμα της καταβόθρας με αδρανή υλικά» σημειώνει ο κ. Τριανταφυλλάκης και συνεχίζει: «Την Δευτέρα 13 Οκτωβρίου θα μας επισκεφτεί και γεωλόγος από το Πανεπιστήμιο Πατρών. Έχουμε ζητήσει από το Πανεπιστήμιο να εκπονήσει μια μελέτη για τη γεωλογική κατάσταση του εδάφους στον δήμο μας».

Σύμφωνα με τον δήμαρχο,  αντίστοιχη καθίζηση του εδάφους  είχε συμβεί στον οικισμό Μπαμπίνη το 2021, ο οποίος απέχει 8 χλμ από το τωρινό σημείο όπου άνοιξε η καταβόθρα.

Σε εκείνη την περίπτωση, το σπίτι που είχε εμφανίσει ζημιές γκρεμίστηκε με εντολή της ΔΑΕΦΚ (Διεύθυνση Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών) και ο ιδιοκτήτης της οικίας, αποζημιώθηκε.

«Δεν είναι σπάνια αυτά τα φαινόμενα στην περιοχή μας. Οι παλιοί κάτοικοι έχουν πολλά τέτοια περιστατικά να διηγηθούν» λέει ο δήμαρχος Ξηρομέρου.

Όπως προσθέτει: «Δυστυχώς, το πρόβλημα είναι πως όπως μας λένε και οι γεωλόγοι που επισκέπτονται την περιοχή μας για αυτοψίες, δεν μπορείς να τα προβλέψεις καθόλου αυτά τα φαινόμενα και τη συμπεριφορά του υπεδάφους. Δεν δίνουν πρόδρομα σημάδια. Οι καθιζήσεις γίνονται ξαφνικά. Σε κάθε περίπτωση, ο δήμος θα ζητά πια στις αδειοδοτήσεις για ανέγερση νέων κτιρίων στην περιοχή μας, η Πλεοδομία Μεσολογγίου να ζητά εκτίμηση γεωλογικής καταλληλότητας».

Σημειώνεται τέλος, ότι σύμφωνα με τον κ. Λέκκα, το συγκεκριμένο γεωλογικό προφίλ αφορά μια μεγάλη περιοχή που εκτείνεται από την Αμφιλοχία ως το Αιτωλικό, η οποία χονδρικά καλύπτει μια απόσταση 50 χιλιομέτρων και σε έκταση φτάνει ακόμα και τα 5.000 τετραγωνικά μέτρα.