Πρόσκληση προς όλες τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας να στηρίξουν τις θέσεις που έχει καταθέσει η κυβέρνηση για αλλαγές στην ΚΑΠ, καθώς αποτελούν εθνικές θέσεις, απηύθυνε από το βήμα της Βουλής ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης, κατά την ενημέρωση των κομμάτων για την πορεία αλλαγών στην Κοινή Αγροτική Πολιτική.

Ο ΥπΑΑΤ έδωσε πλήρη εικόνα για κάθε μια από τις 19 προτάσεις που έχουν κατατεθεί και οι οποίες αποτελούν απόρροια συζητήσεων με θεσμικούς φορείς του χώρου, ιδιαίτερα δε με την ΕΘΕΑΣ και κάλεσε όλα τα κόμματα να προωθήσουν τις προτάσεις στις οποίες συμφωνούν στις ευρωομάδες στις οποίες ανήκουν. Αναφέρθηκε στις κινήσεις που έχει κάνει ο ίδιος και κυρίως στην ανάπτυξη της αγροτικής διπλωματίας τόσο με διμερείς συναντήσεις όσο και με ενεργοποίηση ομάδων όπως η EUMED-9 και το ΕΛΚ για την προώθηση των αναγκαίων αλλαγών.  «Βάλτε πλάτη για τους Έλληνες αγρότες», είπε ο υπουργός.

Κατά τη διάρκεια της παρέμβασής του ο ΥπΑΑΤ έκανε σύγκριση των προτάσεων που έχει καταθέσει η κυβέρνηση με εκείνες που κατέθεσαν κόμματα, βουλευτές και θεσμικοί φορείς και οργανώσεις, τονίζοντας ότι προχώρησε σε αυτήν την ενημέρωση για να δείξει ότι υπάρχουν κοινά σημεία για τα οποία «οφείλουμε να δουλέψουμε προς όφελος των αγροτών» και κάλεσε τα κόμματα «να δουλέψουμε μαζί».

Το κείμενο της ομιλίας του υπουργού έχει ως εξής:

ΣΥΓΚΛΗΣΗ ΔΙΑΡΚΟΥΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΟΥ

9/4/2024

Ι.  ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ

Συγκάλεσα αυτή τη συνεδρίαση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου για να ενημερωθούν τα μέλη της αφενός για τις αλλαγές που ήδη έχουν γίνει στην Κοινή Αγροτική Πολιτική για την προγραμματική περίοδο 2023-2027, αφετέρου και για όσες ακόμα προωθούμε  και ευελπιστούμε ότι ο αγώνας μας στο τέλος θα ευοδωθεί.

Η Κοινή Αγροτική Πολιτική είναι ένα μεγάλο προνόμιο, ένα μεγάλο δώρο.

Τα 19,3 δις ευρώ που προβλέπονται για τη χώρα μας για το διάστημα 2023-2027 είναι ένα σημαντικό ποσό, το οποίο θα μπορέσει να δώσει την απαιτούμενη ώθηση που χρειάζεται ο πρωτογενής τομέας της χώρας μας.

Ωστόσο, τα δεδομένα γύρω μας αλλάζουν.

Οι πρωτόγνωρες πυρκαγιές του περσινού καλοκαιριού και ειδικά αυτή στον Έβρο, μαζί με τις ιστορικές πλημμύρες του Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλία, έφεραν με επιτακτικό τρόπο στην επιφάνεια σοβαρά ζητήματα.

Η κλιματική κρίση όμως, δείχνοντάς μας τα δόντια της, έκανε σαφές ότι δε χωράει άλλη αναβολή στη λήψη δύσκολων μεν, αναγκαίων δε, αποφάσεων. Και η Κυβέρνηση της ΝΔ, με άμεσες ενέργειες κάνει ό,τι μπορεί για να βρεθεί η Ελλάδα ένα βήμα μπροστά στον αγώνα με την κλιματική κρίση.

Το στρατηγικό σχέδιο της Ελλάδας για το διάστημα 2023-27 εδράζεται στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, διασφαλίζοντας παράλληλα ένα δίκαιο γεωργικό εισόδημα στον παραγωγό. Παράλληλα όμως φροντίζει να είναι προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις – προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, με μείωση του περιβαλλοντικού και κλιματικού αποτυπώματος της γεωργίας και να εξασφαλίζει στον καταναλωτή ασφαλή και υγιεινά τρόφιμα.

Μέσω αυτών σηματοδοτείται η στροφή σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο για το σύνολο του ελληνικού αγροδιατροφικού κλάδου, το οποίο θέλουμε να πετύχουμε.

Όπως είπα όμως, τα δεδομένα αλλάζουν, και αυτά με βάση τα οποία δομήθηκε το στρατηγικό σχέδιο είναι ήδη, σε έναν βαθμό, παρωχημένα.

Όμως, Κυρίες και Κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ, επειδή όλο το προηγούμενο διάστημα, υπήρξατε διαπρύσιοι στην κριτική σας για την ΚΑΠ και τις ενέργειες που κάνει το Υπουργείο, πείτε μου:

Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ το 2018, εσείς δηλαδή, δεν ήσασταν που ξεκινήσατε την διαπραγμάτευση για την ΚΑΠ;

Επί δικής σας κυβέρνησης δεν υιοθετήθηκαν τα Πρότυπα Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης;

Και προσέξτε:

Τα υιοθετείτε τον Ιούνιο 2018 και έρχεστε στις 27/2/2024 και λέτε με ανακοίνωσή σας:  «δεν θα μπορούσαμε να διαφωνήσουμε (με τις προτάσεις Αυγενάκη) […], ιδίως σε ότι αφορά στην απλούστευση και ευελιξία στην εφαρμογή των προτύπων Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης, με βάση τις ιδιαιτερότητες του κάθε κράτους μέλους. Και αυτό γιατί, όπως είχαμε έγκαιρα προειδοποιήσει, οι στόχοι που είχαν τεθεί ήταν ιδιαίτερα φιλόδοξοι […]»

Αυτή είναι ανακοίνωση ΣΥΡΙΖΑ.

Τότε που τους ψηφίζατε ήταν καλοί οι κανονισμοί και τώρα δεν είναι καλοί και συμφωνείτε και μαζί μου.

Τον Ιούνιο του 2018 το ποσό που αναλογούσε στη χώρα ήταν 18.2 δις;

Έγινε 19.3 δις;

Δεν σας είδα να το σχολιάζετε ότι έχουμε 1.1 δις ευρώ επιπλέον για τους αγρότες μας.

Εμείς λοιπόν αξιοποιούμε και  τη δυνατότητα ετήσιας τροποποίησης του στρατηγικού σχεδίου που είναι κυρίως διαχειριστικού χαρακτήρα, και έχει ήδη εγκριθεί η 1η τροποποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ, αλλά παράλληλα κινηθήκαμε από την πρώτη στιγμή και για πιο ουσιαστικές τροποποιήσεις στην ΚΑΠ, δηλ. τροποποιήσεις στους κανονισμούς και τροποποιήσεις σε δομικά στοιχεία της ΚΑΠ.

ΙΙ. ΕΤΗΣΙΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΠ

Στο πλαίσιο της ετήσιας τροποποίησης της ΣΣ-ΚΑΠ, η Ελλάδα κατέθεσε τις εξής τροποποιήσεις (Δεκέμβριος 2023)

1. Αλλαγές που σχετίζονται με την αιρεσιμότητα και αφορούν σε τροποποιήσεις στους κώδικες γεωργικής πρακτικής, οι οποίοι αποτελούν τις υποχρεωτικές δεσμεύσεις για την χορήγηση ενισχύσεων στους γεωργούς/κτηνοτρόφους.
2. Αλλαγές που αφορούν σε στοιχεία των άμεσων ενισχύσεων. Μεταξύ άλλων και προτάσεις για τα οικολογικά προγράμματα (περιβάλλον, κλίμα και καλή διαβίωση των ζώων), τις συνδεδεμένες ενισχύσεις του άρθρου 32 και της ειδικής ενίσχυσης για το βαμβάκι.
3. Παρεμβάσεις, όπως προτάσεις προγραμμάτων, στους τομείς οίνου, οπωρηκηπευτικών, ελαιολάδου και μελισσοκομίας
4. Παρεμβάσεις για την αγροτική ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής νέας παρέμβασης για την Επιδότηση ασφαλίστρου με ενωσιακή συμμετοχή 200 εκατ. ευρώ.
5. Παρεμβάσεις αγροτικής ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων όσων επιφέρουν αλλαγές στους αριθμητικούς στόχους και τα συναφή ορόσημα για τους σχετικούς δείκτες αποτελεσμάτων
6. Αλλαγές για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή του συστήματος AKIS και του Εθνικού Δικτύου ΚΑΠ.

Οι τροποποιήσεις αυτές, που είναι κυρίως διαχειριστικού χαρακτήρα, έγιναν δεκτές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιανουάριο του 2024.

• Φυσικά, βλέποντας τα προβλήματα από τον πρώτο χρόνο εφαρμογής της ΚΑΠ, δεν εφησυχάσαμε! Η κλιματική κρίση, η ενεργειακή κρίση, οι διεθνείς εξελίξεις, η πιθανή αστάθεια της επισιτιστικής ασφάλειας και τα νέα δεδομένα κατέστησαν αναγκαίες και άλλες αλλαγές στην Κοινή Αγροτική Πολιτική.

Αξιοποιήσαμε την αγροτική διπλωματία για να το πετύχουμε αυτό.

Να σημειώσουμε ότι όλα αυτά τα υλοποιούσαμε πολύ πριν ξεκινήσουν οι κινητοποιήσεις των αγροτών.

Τι κάναμε;

ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ

Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ)

• Ενισχύουμε τη συνεργασία με την πολιτική μας οικογένεια στην ΕΕ. Άλλωστε, ιστορικά και παραδοσιακά, το ΕΛΚ είναι το κόμμα που στηρίζει τους αγρότες!
• Πραγματοποιούμε μηνιαίες συναντήσεις με τις χώρες των οποίων οι κυβερνήσεις ανήκουν στην κοινή πολιτική μας οικογένεια και διαμορφώνουμε κοινές θέσεις για την ενίσχυση του αγροτοδιατροφικού μας τομέα.

ΕΛΚ: Κροατία, Λιθουανία, Φινλανδία, Σουηδία, Λουξεμβούργο, Βέλγιο,  Αυστρία, Τσεχία

Στο πλαίσιο αυτό:

1. Πιέσαμε για τη στήριξη της χώρας μας στην διαχείριση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης και επιτύχαμε να έχουμε ευελιξίες στην ΚΑΠ και επιπλέον πόρους για τη στήριξη των πληγέντων αγροτών μας σε Θεσσαλία, Έβρο, Ρόδο και Β. Εύβοια.
2. Ασκούμε από κοινού πιέσεις στην Επιτροπή για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου, αναφορικά με την προστασία των σαρκοφάγων ζώων (λύκοι), κάτι που πλέον επηρεάζει και τους κτηνοτρόφους μας, ιδίως στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα.
3. Συνεργαστήκαμε για την διαμόρφωση κοινών θέσεων για την αναθεώρηση της ΚΑΠ 2023-2027.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι έχετε κάνει με τις αντίστοιχες πολιτικές οικογένειες που ανήκετε για τη στήριξη των αγροτών μας; Τι προσφέρετε μέσω των ευρωομάδων που συμμετέχετε; Θα ήθελα να το μάθουμε.

Μεσογειακές Χώρες Της ΕΕ (EU MED-9)

• Αξιοποιήσαμε μια άλλη συμμαχία, αυτή των μεσογειακών κρατών-μελών της ΕΕ: Ελλάδα, Κύπρος, Ιταλία, Κροατία, Μάλτα, Γαλλία, Ισπανία, Πορτογαλία και Σλοβενία.
• Το EU Med 9, βεβαίως, δεν είναι νέος θεσμός. Ωστόσο, δεν είχε λειτουργήσει ποτέ για θέματα του πρωτογενούς τομέα.
• Με δική μας πρωτοβουλία, με πρωτοβουλία της Ελλάδας, ξεκινήσαμε τη λειτουργία του EU MED 9 και στον αγροτικό τομέα.
• Στις 24/01/2024 έχουμε την πρώτη Συνεδρίαση των 9 Μεσογειακών χωρών της ΕΕ, που γίνεται, επαναλαμβάνω, με δική μας πρωτοβουλία και με τα θέματα που θέτουμε εμείς: α) διαχείριση κλιματικής κρίσης, έχοντας νωπά τα χτυπήματα της θεομηνίας Daniel, και β) αλλαγές στην ΚΑΠ.

Ήδη, πριν ξεκινήσουν οι κινητοποιήσεις των αγροτών, έχουμε αναλάβει πρωτοβουλίες και χτίζουμε συμμαχίες.

• Στις 26/02/2024 είχαμε τη δεύτερη Συνεδρίαση των 9 Μεσογειακών χωρών της ΕΕ, όπου συζητάμε αποκλειστικά για τις αλλαγές στην ΚΑΠ.

Παρουσιάσαμε τις δικές μας προτάσεις για την απλούστευση των διαδικασιών της ΚΑΠ και καταλήξαμε σε κοινές θέσεις για αλλαγές στην ΚΑΠ.

• Στις 25/03/2024 είχαμε την Τρίτη Συνεδρίαση των 9 Μεσογειακών χωρών της ΕΕ, όπου επιμείναμε στην ανάγκη επιπλέον αλλαγών στην ΚΑΠ.

 Το πιο σημαντικό: καταφέραμε να κάνουμε θεσμό το EU MED 9 και στον πρωτογενή τομέα και να ενισχύουμε τη φωνή της χώρας μας με συνεργασίες και συνέργειες.

Διμερείς Συναντήσεις Με Κράτη-Μέλη της ΕΕ

• Η ενεργός συμμετοχή της χώρας μας στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, σε μηνιαία βάση, αναγνωρίζεται πλέον από όλα τα κράτη-μέλη.

Στο περιθώριο του Συμβουλίου προωθώ τα θέματα που αφορούν τη χώρα μας προσπαθώντας να χτίσω συμμαχίες και να υπάρχουν κοινές θέσεις και στήριξη του πρωτογενούς τομέα.

• Στις 18/01/2024, στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Φόρουμ για τα Τρόφιμα και τη Γεωργία στο Βερολίνο, είχα συνάντηση με τον Ομόλογο μου κ. Τζεμ Έζντεμιρ.
• Στις 27/02/2024, στο πλαίσιο της Διεθνούς ημερίδας με θέμα «την κλιματική αλλαγή και τις προκλήσεις για την υγεία στην κτηνοτροφία», στο Παρίσι, είχα Διμερή Συνάντηση με τον Γάλλο Υπουργό Γεωργίας και Κυριαρχίας Τροφίμων κ. Μαρκ Φεσνέου (Marc Fesneau).
• Στις 21/03/2024 είχα Διμερή Συνάντηση με την Υπουργό Γεωργίας της Κροατίας κα Μαρία Βούκοβιτς (Marija Vučković), όπου συζητήσαμε διεξοδικά για τις αλλαγές στην ΚΑΠ.
• Στις 03/04/2024 πραγματοποίησα νέα Διμερή Συνάντηση με τον Γάλλο Υπουργό Γεωργίας και Κυριαρχίας Τροφίμων κ. Μαρκ Φεσνέου (Marc Fesneau) στο Παρίσι, όπου συζητήσαμε διεξοδικά για τις αλλαγές στην ΚΑΠ.
• Στις 04/04/2024 είχα Διμερή Συνάντηση με την Υπουργό Γεωργίας της Σλοβενίας κα Ματέγια Καλούσικ (Mateja Calusic), όπου συζητήσαμε διεξοδικά για τις αλλαγές στην ΚΑΠ.

Η προσπάθεια συνεχίζεται και προγραμματίζουμε συναντήσεις με Ισπανία, Ιταλία, Βουλγαρία και Πορτογαλλία.

ΤΙ ΕΧΟΥΜΕ ΕΠΙΤΥΧΕΙ

Τι καταφέραμε με όλα αυτά; Δεν κάναμε βόλτες στην Ευρώπη!

1. Γεωργικό Αποθεματικό 2024

Καταφέραμε να υπερδιπλασιάσουμε το ποσό που λαμβάνει η χώρα μας. Να θυμίσω ότι το 2023, η χώρα μας έλαβε 15,8 εκ ευρώ, ενώ για το 2024 λαμβάνουμε, και μάλιστα ως προκαταβολή, 40,3 εκ ευρώ. Το ποσό αυτό θα δοθεί στους αγρότες μας των Παρακάρλιων περιοχών, όπως έχουμε ανακοινώσει.

2. Αναθεώρηση ΚΑΠ 2023-2027

Καταθέσαμε 19 προτάσεις για την Αναθεώρηση της ΚΑΠ

Ποιες είναι οι προτάσεις μας;

19 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΑΠΛΟΥΣΤΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΠ

1^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Διευκόλυνση της χρήσης δορυφορικών εικόνων καλής ποιότητας για την αποφυγή της ανάγκης επιτόπιων ελέγχων ή για την επανεξέταση των διαδικασιών ποιοτικών ελέγχων των συστημάτων ελέγχου μας για την αποφυγή της ανάγκης πολλαπλών επιτόπιων ελέγχων.

2^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Απλοποίηση των ελέγχων – Μείωση των απαραίτητων επιθεωρήσεων σε μία επίσκεψη ανά αγρόκτημα ετησίως.

3^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Αλλαγή της διάταξης για τον κανόνα αυτόματης αποδέσμευσης από Ν+2 σε Ν+3, όσον αφορά το ΕΓΤΑΑ (άρθρο 34 παρ. 1 του Καν. 2021/2116), όπως ίσχυε την προγραμματική περίοδο 2014-2022. Εναρμόνιση με τις διατάξεις που ισχύουν για όλα τα άλλα Επενδυτικά και Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τα οποία εξακολουθεί να ισχύει ο κανόνας N+3 κατά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού.

4^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Εναρμόνιση των διατάξεων σχετικά με την έναρξη ισχύος των προτάσεων τροποποίησης, για τις παρεμβάσεις του Πυλώνα Ι (ΕΓΤΕ) με τις ισχύουσες διατάξεις για τον Πυλώνα ΙΙ (ΕΓΤΑΑ). Η ισχύς των τροποποιήσεων από την ημερομηνία της επίσημης υποβολής τους στις υπηρεσίες της ΕΕ να εφαρμοστεί και για τον Πυλώνα Ι (ειδικά για τις κατηγορίες παρέμβασης του άρθρου 42 του Καν. (ΕΕ) 2021/2115 (τομεακές παρεμβάσεις)).

5^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Δυνατότητα τροποποίησης στοιχείων του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ, μόνο με κοινοποίηση στην ΕΕ για ορισμένα θέματα για τα οποία θα υπάρξει προηγούμενη συμφωνία. Επιπλέον, θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα υποβολής τροποποίησης στο Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ, χωρίς περιορισμούς ως προς τον αριθμό ανά έτος για την αντιμετώπιση τυχόν αναγκών που προκύπτουν κατά την εφαρμογή του. Επιπλέον, να εφαρμόζεται αναδρομικότητα για ορισμένες τροποποιήσεις ανάλογα με τη φύση των σχετικών παρεμβάσεων (άρθρο 119 παρ. 8 του Καν. (ΕΕ) 2021/2115).

6^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Περιορισμός των απαιτούμενων πληροφοριών στο προγραμματικό κείμενο του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ στα απολύτως απαραίτητα, λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόκειται για κείμενο στρατηγικής και όχι για επιχειρησιακό κείμενο (Άρθρο 119 παρ. 7,9 και 12 Καν. (ΕΕ) 2021/2115) (Άρθρο 93 παρ. 1 και παρ. 3 Καν. (ΕΕ) 2021/2115) (Άρθρο 92 παρ. 2 Καν. (ΕΕ) 2021 /2115) (Άρθρο 95 παρ. 4 Καν. (ΕΕ) 2021/2115 (Άρθρο 98 παρ. 2 Καν. (ΕΕ) 2021/2115).

7^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Επανεξέταση της απαίτησης για υποχρεωτική συνοχή των παρεμβάσεων των Συνδεδεμένων Ενισχύσεων Εισοδήματος με την Οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα (2021/2115/ΕΕ, άρθρο 109 παράγραφος 2 γ)) όσον αφορά την απλούστευση.

8^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Τροποποίηση των διατάξεων της διετούς ανασκόπησης επιδόσεων, προκειμένου να καλύψει το οικονομικό έτος 2026. Η ανοχή απόκλισης θα πρέπει να αυξηθεί από 25 σε 40% (2021/2115/ΕΕ, άρθρο 135(2)).

9^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Επιτάχυνση της διαπραγμάτευσης των τροποποιήσεων του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ, με τη σημαντική μείωση του χρόνου διαβούλευσης μεταξύ των επιτροπών και των επίσημων υπογραφών.

10^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Παρέκκλιση 12 μηνών από τα ακόλουθα Πρότυπα για την Καλή Γεωργική και Περιβαλλοντική Κατάσταση (ΚΓΠΚ): ΚΓΠΚ 5, ΚΓΠΚ 6, ΚΓΠΚ 7, ΚΓΠΚ 8 (2021/2115/ΕΕ, Παράρτημα III).

11^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Καμία υποχρέωση για έλεγχο υπό όρους για εκμεταλλεύσεις με μέγιστο μέγεθος εκμετάλλευσης έως 10 εκτάρια (2021/2116/ΕΕ, άρθρο 83).

12^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Ετήσια έκθεση – παράταση του χρόνου επεξεργασίας της ετήσιας έκθεσης, λαμβάνοντας υπόψη την απαραίτητη ανταλλαγή δεδομένων από διάφορους φορείς (διαχειριστική αρχή, οργανισμός πληρωμών, επιτροπή παρακολούθησης και φορέας πιστοποίησης) και την τεχνική και διοικητική πολυπλοκότητα του συστήματος.

13^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Ανασκόπηση των περιβαλλοντικών και κλιματικών απαιτήσεων και καθορισμός ρεαλιστικών προθεσμιών για την εφαρμογή τους. Ανάλυση των οικονομικών επιπτώσεων στον αγροτικό τομέα στην ΕΕ και υιοθέτηση πιθανών διορθώσεων σε αυτές τις νέες πολιτικές.

14^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Επιλογές απλοποιημένου κόστους – στην πολιτική συνοχής, έργα κάτω από ένα συγκεκριμένο ποσό υποχρεούνται να χρησιμοποιούν επιλογές απλοποιημένου κόστους. Για μέτρα εκτός ΟΣΔΕ, αυτή θα μπορούσε να είναι η επιλογή για την απλούστευση της εφαρμογής της πολιτικής.

15^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Αποσαφήνιση των προϋποθέσεων για την εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας για να διασφαλιστεί η αναλογία κόστους/αποτελεσματικότητας προσαρμοσμένης στις προκλήσεις. Πρόβλεψη για έλεγχο εγγράφων όταν προσφέρει επαρκή βαθμό βεβαιότητας ή ακόμη και περιορισμός του ελέγχου του αριθμού των ζώων μόνο σε βοήθεια σε συνδυασμό με την παραγωγή ζώων.

16^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Μείωση των περιπτώσεων που απαιτείται μεμονωμένο αίτημα για ανωτέρα βία, όταν οι φορείς ελέγχου διαθέτουν επίσημα στοιχεία, που αποδεικνύουν την εκδήλωση γεγονότος σε προσδιορισμένη γεωγραφική περιοχή.

Για παράδειγμα ακραία καιρικά φαινόμενα ή πυρκαγιές.

17^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Ευελιξία για ανακατανομή αχρησιμοποίητων κονδυλίων, μεταξύ παρεμβάσεων από πυλώνα σε πυλώνα, με σωστή αιτιολόγηση.

18^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Ευελιξία για χρήση έως και 2% του προϋπολογισμού του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ, σε περίπτωση καταστροφών.

19^Η ΠΡΟΤΑΣΗ: Ορισμός του εύρους θερμοκρασίας που αντιστοιχεί στη θερμοκρασία του λιώσιμου πάγου για τη διευκόλυνση του εμπορίου μεταξύ των κρατών μελών για αλιευτικά προϊόντα.

Τον Φεβρουάριο το Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, μαζί με το Ε. Κοινοβούλιο (συν-νομοθέτες) συμφωνήσαμε στην επείγουσα διαδικασία υιοθέτησης των προτάσεων αναθεώρησης της ΚΑΠ.

Παράλληλα, ξεκινήσαμε διαβούλευση με θεσμικούς φορείς του χώρου και μαζί σας. Στις 23/2 στείλαμε επιστολή σε όλα τα κόμματα και σας καλέσαμε να υποβάλετε τις δικές σας προτάσεις.

Κάποιοι από εσάς μας απαντήσατε. Οι υπόλοιποι δεν ξέρω! Αναμένουμε… Θεωρείτε ότι δεν είναι σημαντική διαδικασία; Κάποιοι μπήκατε στη διαδικασία κοπιάσατε και αφιερώσατε χρόνο. Κάποιοι όχι.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΦΟΡΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΠ 2023-2027

Με πρωτοβουλία μου άνοιξε η διαδικασία του δημοσίου διαλόγου για την  κατάθεση προτάσεων αναθεώρησης της ΚΑΠ 2023-2027 μέσω σχετικής επιστολής που απηύθυνα στους παραγωγικούς και θεσμικούς φορείς του αγροδιατροφικού τομέα, στις 23 Φεβρουαρίου 2024.

Στο πλαίσιο της διαδικασίας έγινε μια πρώτη καταγραφή και επεξεργασία των προτάσεων που υποβλήθηκαν σε συνεργασία με τους τεχνικούς συμβούλους του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ, ενώ αντίστοιχη επεξεργασία γίνεται και από τις καθ΄ ύλην αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ, ώστε όσες από τις προτάσεις πληρούν τις προϋποθέσεις να αποτελέσουν αντικείμενο διαβούλευσης με τις Υπηρεσίες της Ε.Ε.

Από την επεξεργασία προέκυψε η ακόλουθη κατηγοριοποίηση των προτάσεων των φορέων:

1. Προτάσεις που αφορούν σε δομικές αλλαγές της ΚΑΠ και έχουν ήδη περιληφθεί στις προτάσεις που έχουν κατατεθεί στην Ε.Ε. και ειδικότερα στο Συμβούλιο Υπουργών της 26^ης Φεβρουαρίου 2024.

ΈΧΟΥΝ ΥΙΟΘΕΤΗΘΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ Ε.Ε.

• οι ειδικές εξαιρέσεις από ορισμένα Πρότυπα Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης. (Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, Περιφέρεια ΑΜΘ, Περιφέρεια Ηπείρου, Περιφέρεια Θεσσαλίας, ΣΥΡΙΖΑ, ΕΘΕΑΣ, ΔΟΒ, Βουλευτής ΠΑΣΟΚ κ. Παρασύρης)
• η εξαίρεση των μικρών εκμεταλλεύσεων έκτασης κάτω των 100 στρεμμάτων από ελέγχους και κυρώσεις της αιρεσιμότητας. (ΕΘΕΑΣ, Περιφέρεια ΑΜΘ, ΔΟΒ, ΕΔΟΡΕΛ, Νέα Αριστερά, ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ, Βουλευτής ΠΑΣΟΚ κ. Παρασύρης)
• η δυνατότητα επιπλέον τροποποιήσεων των ΣΣ ΚΑΠ. (ΣΥΡΙΖΑ, Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας)
• η απλούστευση της εφαρμογής της αρχής της ανωτέρας βίας. (Βουλευτής ΠΑΣΟΚ κ. Παρασύρης)

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΦΟΡΕΩΝ ΠΟΥ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ 19 ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ:

• να διατίθεται το 2% του ετήσιου προϋπολογισμού της ΚΑΠ για την αντιμετώπιση κλιματικών κρίσεων για ειδικές ενισχύσεις έπειτα από κλιματικές καταστροφές. (σχετικές προτάσεις υποβλήθηκαν από ΕΘΕΑΣ, ΣΕΚ, Περιφέρεια Θεσσαλίας, Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, ΔΟΒ, ΕΔΟΡΕΛ, Νέα Αριστερά, ΣΥΡΙΖΑ με πρόταση για 3% και δημιουργία ξεχωριστού πυλώνα της ΚΑΠ)
• να δίνεται ευελιξία στα κράτη – μέλη να μπορούν να τροποποιήσουν το Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ και να μεταφέρουν πόρους μεταξύ των δύο Πυλώνων ή από έτος σε έτος. (ΕΘΕΑΣ, Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, Περιφέρεια Ηπείρου, ΔΟΒ, ΕΔΟΡΕΛ). Εάν επιτραπεί να εφαρμοστεί θα επιτύχουμε μεγαλύτερη απορρόφηση.
• να υπάρχει ευελιξία στην εφαρμογή των οικολογικών σχημάτων και ευελιξία παρεκκλίσεων στην εφαρμογή τους στις περιπτώσεις που απαιτείται. (ΕΔΟΡΕΛ, ΔΟΒ, ΣΕΚ, ΕΘΕΑΣ, Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, Περιφέρεια Ηπείρου, Περιφέρεια ΑΜΘ, ΣΥΡΙΖΑ, Βουλευτής ΠΑΣΟΚ κ. Παρασύρης)
• αλλαγή του κανόνα αυτόματης αποδέσμευσης από Ν+2 σε Ν+3, όπως ίσχυε στην προγραμματική περίοδο 2014-2022, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος απώλειας πόρων. (σχετικές προτάσεις από ΕΘΕΑΣ, Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας)
• εναρμόνιση των προβλεπόμενων στον Πυλώνα Ι ως προς την έναρξη ισχύος των προτάσεων τροποποίησης από την επίσημη υποβολή του αιτήματος τροποποίησης από το Κράτος Μέλος, όπως ισχύει διαχρονικά στον Πυλώνα ΙΙ ή και δυνατότητα ισχύος αναδρομικότητας στην ισχύ ορισμένων τροποποιήσεων. (ΕΘΕΑΣ, ΣΥΡΙΖΑ)
• η μετάθεση της υποχρεωτικής εφαρμογής της κοινωνικής αιρεσιμότητας. (Περιφέρεια Θεσσαλίας)

Τέλος, κάποιες εκ των προτάσεων έρχονται σε πλήρη αντίθεση με το υφιστάμενο καθεστώς της ΚΑΠ και αφορούν για παράδειγμα στην επαναφορά στο παλιό καθεστώς του πρασινίσματος, στην κατάργηση των αποσυνδεδεμένων ενισχύσεων (ΑΣ ΚΡΙΤΣΑΣ), στην κατάργηση της αναδιανεμητικής ενίσχυσης (ΕΘΕΑΣ), κλπ.

2. Προτάσεις που απαιτούν αύξηση του συνολικού προϋπολογισμού της ΚΑΠ σε επίπεδο Ε.Ε. (η συγκεκριμένη απόφαση αφορά στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο – Προϋπολογισμός Ε.Ε.)

Ενδεικτικά αναφέρονται οι προτάσεις αύξησης των διαθέσιμων πόρων της ΚΑΠ για

• στήριξη των παραγωγών ως κίνητρο για να αναλάβουν πρόσθετες δεσμεύσεις για το περιβάλλον και την ικανοποίηση της μεγάλης ζήτησης στις εθελοντικές παρεμβάσεις και των δύο Πυλώνων του ΣΣ ΚΑΠ, όπως τα οικολογικά σχήματα του Πυλώνα Ι, οι γεωργοπεριβαλλοντικές και επενδυτικές (σχέδια βελτίωσης, νέοι γεωργοί, μεταποίηση) δράσεις του Πυλώνα ΙΙ. (ΣΕΚ, ΕΔΟΡΕΛ, ΔΟΒ, Περιφέρεια Θεσσαλίας, Πανελλήνια Ένωση Φορέων Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων, ΟΜΣΕ)
• την αύξηση του αριθμού των παρεμβάσεων του ΣΣ ΚΑΠ που αφορούν κυρίως σε συνδεδεμένες ενισχύσεις. (ΟΜΣΕ για μέλι, Περιφέρειας Κρήτης για σταφίδα σουλτανίνα, ΣΕΔΗΚ και ΑΣ ΚΡΙΤΣΑΣ για παραδοσιακούς ελαιώνες. Εξαίρεση η Νέα Αριστερά που ζητάει μείωση του αριθμού των συνδεδεμένων)
• την αύξηση των μοναδιαίων ποσών ενίσχυσης ανά κατηγορία παρεμβάσεων του ΣΣ ΚΑΠ και ειδικά τη βασική, την αναδιανεμητική, τις συνδεδεμένες, το πριμ πρώτης εγκατάστασης για νέους κτηνοτρόφους, την ειδική ενίσχυση γεωργών νεαρής ηλικίας, κλπ. (ΣΕΚ, ΒΟΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΒΕΡΟΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, Περιφέρεια Κρήτης, Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, Περιφέρεια Θεσσαλίας, Περιφέρεια Ηπείρου, Περιφέρεια Αττικής, ΣΥΡΙΖΑ, ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ, Νέα Αριστερά)
• τη δημιουργία νέας αγρονομικής περιφέρειας στο καθεστώς της βασικής ενίσχυσης που θα αφορά στην ελαιοκαλλιέργεια, καθώς και ένταξη της μελισσοκομίας στην άμεσες ενισχύσεις. (Περιφέρεια Κρήτης, ΑΣ ΚΡΙΤΣΑΣ)

3. Προτάσεις που αφορούν σε τροποποίηση του ΣΣ ΚΑΠ.

Κάποιες εξ αυτών έχουν ήδη εγκριθεί από την Ε.Ε. στην 1^η τροποποίηση του ΣΣ ΚΑΠ, όπως:

• αλλαγές που σχετίζονται με την αιρεσιμότητα (γραμμή βάση υποχρεωτικών περιβαλλοντικών δεσμεύσεων) και αφορούν σε τροποποιήσεις στους κώδικες γεωργικής πρακτικής (ΚΓΠΚ 2, ΚΓΠΚ 4, ΚΓΠΚ 7 και ΚΓΠΚ 8), (ΕΘΕΑΣ, Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, Περιφέρεια ΑΜΘ, Περιφέρεια Θεσσαλίας, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά)
• αλλαγές που αφορούν σε στοιχεία των άμεσων ενισχύσεων, συμπεριλαμβανομένων προτάσεων στα προγράμματα για το κλίμα, το περιβάλλον και την καλή διαβίωση των ζώων (οικολογικά προγράμματα), τις συνδεδεμένες ενισχύσεις του άρθρου 32, καθώς επίσης και της ειδικής ενίσχυσης για το βαμβάκι. (ΕΘΕΑΣ)
• αλλαγές που σχετίζονται με παρεμβάσεις σε τομεακά προγράμματα (οπωροκηπευτικά, ελαιόλαδο, οίνο, μελισσοκομία). (ΕΘΕΑΣ)  
• αλλαγές που σχετίζονται με παρεμβάσεις για την αγροτική ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής νέας παρέμβασης στο πλαίσιο του άρθρου 76 καν. (ΕΕ) 2021/2115, Π3-76-1.1 «Επιδότηση Ασφαλίστρου» με ενωσιακή συμμετοχή 200 εκ. € για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και την προστασία του εισοδήματος των παραγωγών μέσω της εθελοντικής ασφάλισης για νέους κινδύνους, όπως η ακαρπία και οι μυκητολογικές ασθένειες. (σχετικές προτάσεις από ΣΕΔΗΚ, Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, ΕΘΕΑΣ, ΚΚΕ, Βουλευτής ΠΑΣΟΚ κ. Παρασύρης)

Επίσης, έχουν υποβληθεί προτάσεις που θα εξετασθούν στο πλαίσιο της 2^ης τροποποίησης του ΣΣ ΚΑΠ που θα υποβληθεί στην Ε.Ε. εντός του έτους.

Ενδεικτικά αφορούν σε

• μείωση του αριθμού ή τροποποίηση των οικολογικών σχημάτων και επανεξέταση των όρων που εφαρμόζονται. (ΕΘΕΑΣ, ΣΕΚ, Βοοτροφικός Σύλλογος Βέροιας Κεντρικής Μακεδονίας, Αγροτικός Ανθοπαραγωγικός Συνεταιρισμός, ΕΔΟΡΕΛ, ΔΟΒ, ΕΣΥΦ, Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, Περιφέρεια ΑΜΘ, Νέα Αριστερά)
• νέες παρεμβάσεις για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος εντατικών καλλιεργειών (ΕΘΕΑΣ, ΕΣΥΦ), καθώς και νέα οικολογικά σχήματα για ελαιοκαλλιέργεια και μελισσοκομία (Περιφέρεια Κρήτης).
• αύξηση του πριμ πρώτης εγκατάστασης για νέους κτηνοτρόφους. (ΣΕΚ)
• τη μείωση του αριθμού των παρεμβάσεων Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ), εφόσον απαιτείται λόγω μειωμένης ζήτησης. (Νέα Αριστερά)
• επιμέρους αλλαγές στο εθνικό θεσμικό πλαίσιο των παρεμβάσεων και των δύο πυλώνων για διευκόλυνση της εφαρμογής τους.

4. Προτάσεις που δεν αφορούν σε αναθεώρηση της ΚΑΠ και του ΣΣ ΚΑΠ αλλά σε άλλες πολιτικές της Ε.Ε., με κάποιες εκ των προτάσεων να είναι γενικόλογες ή και μη ρεαλιστικές.

Στη συγκεκριμένη κατηγορία εμπίπτει εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό των υποβληθέντων προτάσεων, οι οποίες ενδεικτικά αφορούν:

• Μείωση του κόστους παραγωγής με αφορολόγητο πετρέλαιο, πλαφόν στο αγροτικό ρεύμα, εξασφάλιση φθηνών λιπασμάτων, ζωοτροφών και άλλων πρώτων υλών, κλπ. (ΚΚΕ, ΕΔΟΡΕΛ, ΔΟΒ, ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ)
• Εγγυημένες από το κράτος τιμές στα αγροτικά προϊόντα που να καλύπτουν το κόστος παραγωγής και να εξασφαλίζουν στον αγρότη εισόδημα επιβίωσης. (ΚΚΕ)
• Πλαφόν στις τιμές των ειδών διατροφής στα σούπερ μάρκετ. Κατάργηση του ΦΠΑ στα είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης. (ΚΚΕ)
• Αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε να αποζημιώνει στο 100% την παραγωγή, το γεωργικό, κτηνοτροφικό και μελισσοκομικό κεφάλαιο από όλους τους φυσικούς κινδύνους και όλες τις νόσους. (ΚΚΕ)
• Άμεση καταβολή αποζημιώσεων, γενναία αύξηση της χρηματοδότησης του ΕΛΓΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό. (ΚΚΕ)
• Πλήρη στελέχωση όλων των κρατικών γεωργικών υπηρεσιών με το απαραίτητο μόνιμο επιστημονικό και βοηθητικό προσωπικό. (ΚΚΕ)

5. Προτάσεις που αφορούν στην εφαρμογή (διοικητικά μέτρα και αυξημένη μέριμνα) του ΣΣ ΚΑΠ σε εθνικό επίπεδο.

Ενδεικτικά, μέσω:

• της βελτίωσης του πλαισίου παρακολούθησης και επιδόσεων της νέας ΚΑΠ, καθώς και απλοποίησης των μεθόδων υποβολής δηλώσεων ΟΣΔΕ, ελέγχου και πληρωμής τους από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, την περαιτέρω ενσωμάτωση της ψηφιοποίησης στις διαδικασίες ελέγχου τήρησης των δεσμεύσεων των παραγωγών για την μείωση του κόστους, του διοικητικού φόρτου και της γραφειοκρατίας στις αιτήσεις των παραγωγών. (ΔΟΒ, ΕΔΟΡΕΛ, ΣΕΚ, ΕΘΕΑΣ, Περιφέρεια Αττικής, Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, ΣΥΡΙΖΑ, Βουλευτής ΠΑΣΟΚ κ. Παρασύρης)

Δεν απέστειλαν επιστολή η Πλεύση Ελευθερίας και το ΠΑΣΟΚ που ήθελε να μας τα πει από κοντά…

Επισημαίνεται ότι η απάντηση του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ στην επιστολή δεν περιλαμβάνει καμία πρόταση, αλλά ζητά

α) συνάντηση εργασίας με τους  υπεύθυνους βουλευτές του ΚΤΕ Αγροτικής Ανάπτυξης προκειμένου να τους παρασχεθούν όλα τα στοιχεία καθώς και το τι δράσεις έχουν αναληφθεί στα πλαίσια του Συμβουλίου Υπουργών και β) σχετική συζήτηση στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής.

• Συμπερασματικά και για τις προτάσεις των φορέων που αφορούν στην αναθεώρηση της ΚΑΠ και του ΣΣ ΚΑΠ, η συντριπτική τους πλειοψηφία έχει ήδη περιληφθεί στις κατατεθειμένες στην Ε.Ε. προτάσεις αναθεώρησης,
• οι οποίες είτε έχουν υιοθετηθεί μέσω προτεινόμενης τροποποίησης των σχετικών Κανονισμών, είτε πιέζουμε για την άμεση υιοθέτησή τους.
• Εξαίρεση η κατηγορία προτάσεων που προϋποθέτει αύξηση του προϋπολογισμού της ΚΑΠ σε επίπεδο Ε.Ε.

Επίσης, τόσο ως προς τις γενικόλογες όσο και ως προς τις περισσότερο ειδικές προτάσεις για το ΣΣ ΚΑΠ, αυτές είτε ήδη προβλέπονται στο υφιστάμενο ΣΣ ΚΑΠ, είτε έχουν περιληφθεί και εγκριθεί από την Ε.Ε. στην 1^η τροποποίησή του, είτε εφόσον πληρούν την απαιτούμενη τεκμηρίωση θα περιληφθούν στην επικείμενη 2^η τροποποίηση.

Η επίσημη έγκριση των προτάσεων τροποποίησης πραγματοποιήθηκε από τα κράτη μέλη στην Ειδική Επιτροπή Γεωργίας της 26.03, ενώ η έγκριση του Ε. Κοινοβουλίου αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην τελευταία ολομέλεια 24-25 Απριλίου, και ο τροποποιητικός κανονισμός να τεθεί για έγκριση στο Συμβούλιο Υπουργών, να δημοσιευθεί και να τεθεί σε ισχύ αρχές Μαΐου.

Ζητήσαμε να σας ενημερώσουμε, γιατί θέλουμε να δουλέψουμε μαζί. Οφείλουμε να παλέψουμε για τα σημεία στα οποία εκ των πραγμάτων συμφωνούμε, προς όφελος των Ελλήνων αγροτών.

ΠΟΙΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΥΙΟΘΕΤΗΘΗΚΑΝ

Οι ευελιξίες που αποφασίστηκαν να δοθούν στους γεωργούς και στις διοικήσεις των κρατών μελών σχετίζονται με την αιρεσιμότητα. Σκοπός είναι τα Πρότυπα Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης (ΠΚΓΠ) (GAECs) να μπορούν να εφαρμοστούν με τρόπο που επιλέγει το κράτος μέλος.

Ανάλογα με τα χαρακτηριστικά των σχετικών εκτάσεων, συμπεριλαμβανομένων των εδαφοκλιματικών συνθηκών, τα υφιστάμενα γεωργικά συστήματα, τις γεωργικές πρακτικές, το μέγεθος των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και τη διάρθρωση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, τις χρήσεις γης και τις ιδιαιτερότητες των εξόχως απόκεντρων περιοχών.

Αυτή η δυνατότητα αποτέλεσε πάγια θέση μας διαχρονικά, αλλά εμείς κυρίες και κύριοι καταφέρουμε και το υλοποιούμε!

Πιο συγκεκριμένα οι απλουστεύσεις που αποφασίστηκαν είναι οι εξής:

1) Ειδικές εξαιρέσεις που σχετίζονται με τις ιδιαίτερες συνθήκες των κράτη μέλη, αφορούν στα GAEC 5, 6, 7 και 9 και για να εφαρμοστούν απαιτούν τροποποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου (ΣΣ) και έγκριση από την Επιτροπή.

Παραδείγματα: Αναφορικά με το GAEC 6, οι ειδικές εξαιρέσεις σχετίζονται κυρίως με τα είδη εδαφών στα κράτη μέλη και τις ιδιαιτερότητες ορισμένων καλλιεργειών. Οι εξαιρέσεις μπορούν να είναι και μερικές, και να αφορούν μόνο συγκεκριμένες περιοχές του κράτους μέλους ή συγκεκριμένες καλλιέργειες. Αναφορικά με το GAEC 7, η εναλλαγή καλλιεργειών παραμένει η βασική υποχρέωση, αλλά δίνεται και η εναλλακτική της διαφοροποίησης καλλιεργειών.

2) Προσωρινές αποκλίσεις που κρίνονται απαραίτητες λόγω ακραίων, απρόβλεπτων καιρικών συνθηκών που θέτουν σοβαρά εμπόδια στην εφαρμογή, αφορούν σε όλα τα GAEC και δεν απαιτούν πρότερη έγκριση από την Επιτροπή. Αυτές σχετίζονται και με την αρχή της «ανωτέρας βίας», για την οποία Επιτροπή θα παρουσιάσει κατευθυντήριες οδηγίες, ενώ σε κάθε περίπτωση η περιγραφή των περιπτώσεων και η διαχείρισή τους θα περιλαμβάνεται σε εθνική νομοθεσία. Οι Οδηγίες αναμένονται αυτές τις μέρες.

3) Τροποποιήσεις στο άρθρο 31 σε σχέση με τα οικολογικά προγράμματα σε συνδυασμό με το GAEC 8:

Οι αλλαγές για το GAEC 8 αντιμετωπίζονται για το έτος 2024 με διαφορετικό τρόπο από ό,τι για τα έτη από το 2025 και μετά. Για το έτος 2024 υπάρχουν τρεις εναλλακτικοί τρόποι εφαρμογής:

-διατήρηση των επιλογών που έχουν ήδη εγκριθεί στα Στρατηγικά Σχέδια,

-μερική εξαίρεση από το GAEC 8 με βάση τον Κανονισμό 587/2024, που αφορά στη χρήση της γης που είχε αφιερωθεί σε αγρανάπαυση για καλλιέργεια αζωτοδεσμευτικών καλλιεργειών. Η Ελλάδα έχει ήδη δηλώσει ότι θα κάνει χρήση αυτής της δυνατότητας.

-αναδρομική εφαρμογή από 01.01.2024 των αλλαγών που προτείνονται με αντικατάσταση του GAEC 8 από οικολογικό πρόγραμμα που αφορά σε εγκατάσταση νέων χαρακτηριστικών του τοπίου. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί είτε με επέκταση υπάρχοντος οικολογικού προγράμματος είτε με σχεδιασμό καινούριου.

Το τρέχον διάστημα οι Υπηρεσίες του Υπουργείου και της Διαχειριστικής Αρχής του Στρατηγικού Σχεδίου ΚΑΠ, αναλύουν τις δυνατότητες τόσο για το έτος 2024 όσο και για τα έτη από το 2025 και μετά και τις ανάγκες των γεωργών και των εκτάσεων που υπόκεινται στην αιρεσιμότητα, προκειμένου να αποσταλεί σχετική τροποποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου με τις απαραίτητες αλλαγές.

Επιπλέον:

4) Προβλέφθηκε για όλη την προγραμματική περίοδο με αναδρομική εφαρμογή από 1.1.2024 εξαίρεση από τους ελέγχους και τις κυρώσεις της αιρεσιμότητας για τις μικρές εκμεταλλεύσεις κάτω των 10 εκταρίων, δηλαδή 100 στρεμμάτων. Ειδικά για το έτος 2024, σε περίπτωση που έχουν ήδη διεξαχθεί έλεγχοι, αυτοί δεν μπορούν να οδηγήσουν σε κυρώσεις.

5) Η υποχρέωση αξιολόγησης και πιθανής τροποποίησης του Στρατηγικού Σχεδίου κατόπιν έγκρισης νέας νομοθετικής πράξης υπό την Πράσινη Συμφωνία αποφασίστηκε να ισχύει μόνο για τα έτη 2024 και το 2025 και μετά καταργείται για έτη 2026 και 2027.

6) Δύο τροποποιήσεις του Στρατηγικού Σχεδίου ανά έτος, αντί της μιας που ίσχυε.

Τέλος, η Επιτροπή ήδη διαβουλεύεται με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών την απλούστευση των οδηγιών εφαρμογής του νέου Συστήματος Παρακολούθησης Αγροτεμαχίων (AMS) με στόχο τη μείωση του αριθμού των απαραίτητων ελέγχων.

ΤΙ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΕΠΙΔΙΩΚΟΥΜΕ

Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες προτάσεις στις οποίες επιμένουμε και θα συνεχίσουμε να επιμένουμε να ικανοποιηθούν τους επόμενους μήνες.

Αυτές αφορούν σε ευελιξίες που σχετίζονται με τη χρήση των διαθέσιμων πόρων με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο:

• Ευελιξία στη μεταφορά ποσών μεταξύ Πυλώνων, μεταξύ παρεμβάσεων, μεταξύ ετών και εντός του ίδιου έτους.
• Αύξηση του ορίου de minimis ενίσχυσης για τη γεωργία στα 50.000 ευρώ, τουλάχιστον.
• Δημιουργία adhoc μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων με την πρόβλεψη δυνατότητας χρήσης έως 2% του Προϋπολογισμού του Στρατηγικού Σχεδίου σε περιπτώσεις απρόβλεπτων μεγάλων καταστροφών (π.χ Θεσσαλία). Την πρόταση αυτή την έχουμε υποστηρίξει σθεναρά σε όλα τα Συμβούλια Υπουργών και στις γραπτές μας προτάσεις.
• Επαναφορά του κανόνα Ν+3. Ίσχυε την προηγούμενη περίοδο. Με το Ν+3 διευκολύνουμε την ολοκλήρωση σημαντικών επενδύσεων που έχουν προβλεφθεί στο Στρατηγικό Σχέδιο και δίνεται ο απαραίτητος χρόνος στους δικαιούχους να ολοκληρώσουν τις επενδύσεις τους χωρίς τον κίνδυνο απώλειας των σχετικών ενωσιακών πόρων.
• Επιπλέον, εξετάζουμε τη δυνατότητα παράτασης του Προσωρινού Πλαισίου Κρατικών Ενισχύσεων και μετά τον Ιούνιο του 2024 με σκοπό την ευελιξία των κρατών μελών στην αντιμετώπιση προβλημάτων σε διάφορους τομείς με εθνική χρηματοδότηση.

Ωστόσο, η βασική μας θέση είναι αύξηση των ενωσιακών κονδυλίων, τόσο για την ΚΑΠ όσο και για το γεωργικό αποθεματικό, καθώς οι κρατικές ενισχύσεις, μακροπρόθεσμα δημιουργούν άνισους όρους ανταγωνισμού για τους Ευρωπαίους αγρότες και άρα και για τους Έλληνες αγρότες.

Όλα τα ανωτέρω σημεία συνδέονται με τη δημοσιονομική διαχείριση του προϋπολογισμού της Ένωσης και απαιτούν νομοθετικές ρυθμίσεις των δημοσιονομικών κανονισμών της Ένωσης. Συνεπώς, απαιτείται επίμονη προσπάθεια και πίεση από μεγάλη πλειοψηφία κρατών μελών όχι μόνο σε επίπεδο Υπουργών Γεωργίας, αλλά και σε επίπεδο Υπουργών Οικονομικών, αλλά και σε επίπεδο αρχηγών των κρατών μελών.

Σας δώσαμε πλήρη εικόνα για το τι στηρίζουμε και επιδιώκουμε. Παράκληση στα σημεία που συμφωνούμε, να κάνετε ένα βήμα παραπάνω. Κινηθείτε προς τις ευρωομάδες που συμμετέχετε. Στις προτάσεις που συμφωνείτε. Κάντε μια προσπάθεια να στηρίξουμε τις ελληνικές θέσεις, που είναι και εθνικές θέσεις. Βάλτε πλάτη για τους Έλληνες αγρότες. Είχαμε αντιληφθεί πολύ έγκαιρα τα προβλήματα. Οι κινητοποιήσεις των αγροτών μας βοήθησαν για να αλλάξουμε για πρώτη φορά μια ΚΑΠ εν κινήσει.

Ελπίζω και εύχομαι να πετύχουμε συνεννόηση. Μαζί μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα. Ας αποδείξουμε ότι οι αγρότες μας, μας ενώνουν.

Κλείνοντας ο ΥΠΑΑΤ κατέθεσε στα πρακτικά τα ψηφίσματα του ΕΛΚ και της ομάδας EUMED-9 με τα οποία υιοθετούνται οι 19 θέσεις που κατέθεσε η Ελλάδα και τους κάλεσε και πάλι να πράξουν το ίδιο με τις ευρωομάδες που ανήκουν.