Έρχεται αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης

Νέα ηχηρά καμπανάκια για της επιπτώσεις της δημογραφικής γήρανσης στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μας. Κι ενώ όλοι διαβλέπουν δημογραφικούς κινδύνους για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος και το μέλλον των συντάξεων, η κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι δεν θα προχωρήσει στην αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης , λόγω δημογραφικού, από το 2027- χρόνια εκλογών.

Η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ με τη μεγαλύτερη γήρανση του πληθυσμού και τη μεγαλύτερη μείωση του εργατικού δυναμικού τα επόμενα 25 χρόνια, αναφέρει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης σε έκθεσή του για τα συνταξιοδοτικά συστήματα (Pensions at a Glance 2025).

Η γήρανση του πληθυσμού λόγω των χαμηλότερων ποσοστών γεννήσεων και του μεγαλύτερου προσδόκιμου ζωής θα συνεχίσει να αυξάνει τις δημοσιονομικές πιέσεις στα συνταξιοδοτικά συστήματα σε μια εποχή υψηλού δημόσιου χρέους και διαφόρων αναγκών δαπανών, τονίζει η έκθεση.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA) προβλέπει ότι μελλοντικά τα δημόσια συστήματα κοινωνικής ασφάλισης δεν θα μπορούν να χρηματοδοτήσουν τις συντάξεις γιατί θα έχει επιβαρυνθεί σημαντικά ο λόγος των εργαζομένων προς τους συνταξιούχους λόγω της δημογραφικής γήρανσης στην Ευρώπη. Μάλιστα οι επιπτώσεις για την Ελλάδα θα είναι ακόμα χειρότερες επειδή το φαινόμενο της δημογραφικής γήρανσης είναι πιο έντονο στη χώρα μας.

Η αναλογία αυτή μειώνεται διαρκώς, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για μελλοντική αύξηση των συνταξιούχων. Μελέτες δείχνουν ότι η αναλογία ασφαλισμένων – συνταξιούχων από 1,65 προς 1 σήμερα, θα υποχωρήσει έως το 2030 στο 1,46 προς 1 και στο 1,23 προς 1 έως το 2050.

Στην Ελλάδα, το ποσοστό του πληθυσμού άνω των 65 ετών σε σχέση με τον πληθυσμό ηλικίας 20-64 ετών θα αυξηθεί περισσότερο από 25 ποσοστιαίες μονάδες έως το 2050, όπως και στην Ιταλία, την Πολωνία, τη Σλοβακία και την Ισπανία, ενώ πρωταθλήτρια είναι η Κορέα, όπου η αύξηση αναμένεται να είναι περίπου 50 μονάδες.

Συνολικά, στις χώρες του ΟΟΣΑ θα υπάρχουν 52 άτομα ηλικίας 65+ για κάθε 100 άτομα ηλικίας 20-64 ετών έως το 2050, από 33 το 2025 και μόνο 22 το 2000.

Ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας ηλικίας 20-64 ετών προβλέπεται να μειωθεί κατά 30% τα επόμενα 40 χρόνια στην Ελλάδα, την Εσθονία, την Ιταλία, την Ιαπωνία, την Κορέα, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Πολωνία, τη Σλοβακία και την Ισπανία.

Αύξηση της κανονικής ηλικίας συνταξιοδότησης

Η κανονική ηλικία συνταξιοδότησης (έξοδος με πλήρη σύνταξη) θα αυξηθεί κατά μέσο όρο στον ΟΟΣΑ από 64,7 και 63,9 έτη για άνδρες και γυναίκες, αντίστοιχα, που συνταξιοδοτήθηκαν το 2024 σε 66,4 και 65,9 έτη, αντίστοιχα, για άτομα που ξεκινούν την καριέρα τους το 2024, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.

Στο μέλλον, για τους νέους που εισέρχονται σήμερα στην αγορά εργασίας, οι κανονικές ηλικίες συνταξιοδότησης θα κυμαίνονται από 62 έτη στην Κολομβία (για τους άνδρες), το Λουξεμβούργο και τη Σλοβενία ​​έως 70 έτη ή περισσότερο στη Δανία, την Εσθονία, την Ιταλία, την Ολλανδία και τη Σουηδία.

Στην Ελλάδα, το κανονικό όριο συνταξιοδότησης αναμένεται ότι θα είναι λίγο κάτω από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ στο μέλλον, και συγκεκριμένα στα 66 χρόνια από 62 σήμερα. «Αυτό, επειδή η πρόωρη συνταξιοδότηση είναι δυνατή χωρίς πέναλτι μετά από 40 χρόνια εργασίας, συνεπώς είναι το κατώτατο όριο, που αναμένεται να αυξηθεί από τα 62 στα 66 χρόνια, το οποίο καθορίζει τη μελλοντική κανονική ηλικία συνταξιοδότησης», σημειώνει η έκθεση.

Κατά μέσο όρο στις χώρες του ΟΟΣΑ, οι εργαζόμενοι πλήρους σταδιοδρομίας με μέσο μισθό που εισέρχονται σήμερα στην αγορά εργασίας θα λαμβάνουν καθαρή σύνταξη ύψους 63% των καθαρών μισθών. Αυτό το μελλοντικό καθαρό ποσοστό αναπλήρωσης είναι χαμηλότερο από 40% στην Εσθονία, την Ιρλανδία, την Κορέα και τη Λιθουανία.

Χαμηλότερες οι συντάξεις των γυναικών

Οι γυναίκες λαμβάνουν μηνιαίες συντάξεις που είναι κατά μέσο όρο 23% χαμηλότερες από τις συντάξεις των ανδρών στις χώρες του ΟΟΣΑ, παρά τη μείωση κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες από το 28% του 2007.

Οι χώρες θα πρέπει να θεσπίσουν μια ολοκληρωμένη στρατηγική που να περιλαμβάνει πολιτικές για την αγορά εργασίας, την οικογένεια και τις συντάξεις, για να αντιμετωπίσουν αυτό το χάσμα μεταξύ των φύλων στις συντάξεις, αναφέρει ο ΟΟΣΑ.

Οι πολιτικές προτεραιότητες για τις χώρες που επιδιώκουν να αξιοποιήσουν το ανεκμετάλλευτο δυναμικό των γυναικών στην αγορά εργασίας και να μειώσουν το χάσμα μεταξύ των φύλων στην αγορά εργασίας και στα εισοδήματα από συντάξεις περιλαμβάνουν πιο προσιτή παιδική φροντίδα, λιγότερα αντικίνητρα για εργασία στο φορολογικό σύστημα και το σύστημα παροχών, ενθάρρυνση της εγγραφής σε τεχνικά, ζητούμενα αντικείμενα και διασφάλιση ισότητας ευκαιριών για ηγετικές θέσεις.