Νέο πλαίσιο για POS και ηλεκτρονικές πληρωμές: Υποχρεωτική διασύνδεση με την ΑΑΔΕ και αυστηρά πρόστιμα

Στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τις Κοινωφελείς Περιουσίες, που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, εντάσσεται πακέτο ρυθμίσεων που αλλάζει τους κανόνες για τις ηλεκτρονικές πληρωμές και τη σύνδεσή τους με τη φορολογική διοίκηση. Οι ρυθμίσεις αυτές αφορούν τόσο τις επιχειρήσεις που δέχονται πληρωμές (μέσω καρτών, POS, IRIS κ.λπ.) όσο και τις τράπεζες και παρόχους υπηρεσιών πληρωμών, ενώ προβλέπουν σειρά προστίμων για όσους δεν συμμορφώνονται.

Οι αλλαγές γίνονται μέσω τροποποιήσεων στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, με τον τίτλο των σχετικών άρθρων να αναδιατυπώνεται, ώστε πλέον να γίνεται λόγος για υποχρεωτική διασύνδεση με τη φορολογική διοίκηση για την αποδοχή υπηρεσιών πληρωμής στο σημείο πώλησης. Με απλά λόγια, κάθε επιχείρηση που υποχρεούται να δέχεται ηλεκτρονικές πληρωμές – είτε με κάρτα είτε με άμεση μεταφορά από λογαριασμό σε λογαριασμό, όπως μέσω της υπηρεσίας IRIS – πρέπει να μπορεί να τις αποδέχεται στο ταμείο της με τρόπο που να «μιλάει» αυτόματα με την ΑΑΔΕ.

Αυτό μπορεί να γίνεται είτε μέσω τερματικών EFT/POS που είναι διασυνδεδεμένα με τη φορολογική διοίκηση είτε μέσω υπηρεσιών παρόχων ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων, οι οποίοι επίσης συνδέονται με το σύστημα της ΑΑΔΕ. Προβλέπεται, επιπλέον, η αξιοποίηση του εθνικού κόμβου αυτοματοποιημένης διεκπεραίωσης εισπράξεων, όπως είναι το διατραπεζικό σύστημα ΔΙΑΣ, ώστε οι πληρωμές να περνούν μέσα από ένα ενιαίο, ελεγχόμενο δίκτυο.

Κεντρικό ρόλο στη ρύθμιση παίζουν οι αλλαγές στις υποχρεώσεις των οντοτήτων που δραστηριοποιούνται στον τομέα των υπηρεσιών πληρωμών. Από τις σχετικές διατάξεις αφαιρείται ο περιορισμός «μέσω κάρτας», ώστε το πλαίσιο να καλύπτει πλέον όλες τις μορφές ηλεκτρονικών πληρωμών, συμπεριλαμβανομένων των άμεσων πληρωμών από λογαριασμό σε λογαριασμό. Έτσι, στο νέο καθεστώς υπάγονται όχι μόνο όσοι παρέχουν υπηρεσίες αποδοχής καρτών και τερματικών POS, αλλά και όσοι διαχειρίζονται δίκτυα συναλλαγών, διεκπεραιώνουν εισπράξεις και εκκαθαρίσεις συναλλαγών ή προσφέρουν άλλες συναφείς υπηρεσίες.

Όλες αυτές οι οντότητες υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τις τεχνικές και λειτουργικές απαιτήσεις διασύνδεσης με την ΑΑΔΕ, είτε μέσω POS είτε μέσω πιστοποιημένων λογισμικών και συστημάτων πληρωμών. Για τον σκοπό αυτό, οφείλουν να υποβάλλουν στην ΑΑΔΕ «δήλωση συμμόρφωσης», η οποία δημοσιοποιείται στον ιστότοπο της Αρχής και αποτελεί προϋπόθεση για να ξεκινήσει ή να συνεχιστεί νόμιμα η λειτουργία των μέσων πληρωμής που χρησιμοποιούν. Αν η δήλωση αυτή δεν υποβληθεί εντός 45 ημερών από τη λήξη της σχετικής προθεσμίας, η λειτουργία των POS ή των άλλων συστημάτων πληρωμών θεωρείται παράνομη και πρέπει να διακοπεί. Οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν μη πιστοποιημένα μέσα ή υπηρεσίες υποχρεώνονται να τα αντικαταστήσουν με εγκεκριμένα συστήματα εντός προθεσμίας που θα καθοριστεί με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ.

Το σχέδιο νόμου προβλέπει και συγκεκριμένα πρόστιμα για τις παραβάσεις. Για τις επιχειρήσεις που έχουν υποχρέωση χρήσης POS ή υπηρεσιών άμεσων πληρωμών και δεν συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις διασύνδεσης ή δεν αποδέχονται τις πληρωμές με τον προβλεπόμενο τρόπο, επιβάλλεται πρόστιμο 10.000 ευρώ σε όσες τηρούν απλογραφικά βιβλία και 20.000 ευρώ σε όσες τηρούν διπλογραφικά. Προβλέπεται, ωστόσο, μείωση του προστίμου κατά 50% για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε πολύ μικρούς οικισμούς (έως 500 κατοίκους) και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, εκτός από τους χαρακτηρισμένους τουριστικούς προορισμούς.

Ακόμη αυστηρότερο είναι το πλαίσιο για τις εταιρείες που διαχειρίζονται τα συστήματα πληρωμών και παροχής POS. Αν, παρά την υποβολή δήλωσης συμμόρφωσης, δεν τηρούν στην πράξη τις τεχνικές προδιαγραφές και τις υποχρεώσεις διασύνδεσης με τη φορολογική διοίκηση, προβλέπεται πρόστιμο 200.000 ευρώ, το οποίο σε περίπτωση υποτροπής ανεβαίνει στις 300.000 ευρώ. Αν δεν προχωρήσουν εγκαίρως στην αναβάθμιση των τερματικών POS, η δήλωση συμμόρφωσης παύει να ισχύει, ενεργοποιούνται οι κυρώσεις του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας και επιβάλλεται πρόστιμο 100.000 ευρώ. Όταν έχει αναβαθμιστεί μόνο μέρος των τερματικών, επιβάλλεται πρόστιμο 500 ευρώ για κάθε μη αναβαθμισμένο POS, εκτός εάν αποδειχθεί ότι η ευθύνη δεν βαρύνει την ίδια την οντότητα.

Τέλος, το σχέδιο νόμου αλλάζει και τις «εξουσιοδοτικές» διατάξεις. Η αρμοδιότητα να καθορίζει ποιες οντότητες υποχρεούνται σε δήλωση συμμόρφωσης και με ποιον τρόπο θα την υποβάλλουν, μεταφέρεται από τον υπουργό Οικονομικών στον Διοικητή της ΑΑΔΕ. Με αποφάσεις του θα ορίζονται πλέον ο τύπος, το περιεχόμενο, η διαδικασία, ο χρόνος υποβολής της δήλωσης, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια, σε ένα πλαίσιο που δεν περιορίζεται πλέον μόνο στα POS και στις πληρωμές με κάρτα, αλλά αγκαλιάζει το σύνολο των σύγχρονων ηλεκτρονικών πληρωμών.