Ενέργεια: Έρχεται «Χρηματιστήριο ρύπων» για Έλληνες αγρότες

Όσο πιο πολλά δέντρα, τόσο πιο γεμάτο το πορτοφόλι των αγροτών. Και όχι από επιδοτήσεις. Η “πράσινη” οικονομία χτυπά στην πόρτα των Ελλήνων παραγωγών φέρνοντας κέρδη που μετρούνται σε εκατομμύρια ευρώ. Κάθε δέντρο που καλλιεργούν μπορεί να μετατραπεί σε… πίστωση άνθρακα και νέο εισόδημα.

Το carbon farming ανοίγει νέους αγροτικούς ορίζοντες στη χώρα μας με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) να… στρώνει το έδαφος με τη δημιουργία ενός «χρηματιστηρίου ρύπων» ειδικά για τις δενδρώδεις καλλιέργειες. Ο διαγωνισμός για την ανάπτυξη του Ελληνικού Συστήματος Εθελοντικής Αγοράς Άνθρακα (ΕΣΕΑΑ) προκηρύχθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Πολιτικής με την προθεσμία παραλαβής προσφορών να λήγει στις 3 Νοεμβρίου και με χρονικό ορίζοντα για την ολοκλήρωση του έργου από τον ανάδοχο ενός έτους από την υπογραφή της σύμβασης.

Τα δέντρα ως νέος χρηματιστηριακός τίτλος

Στόχος είναι να δημιουργηθούν οι βάσεις για μια εθελοντική αγορά πιστώσεων άνθρακα (Voluntary Carbon Credits) δηλαδή ένα ιδιότυπο «Χρηματιστήριο» για συναλλαγές άυλων τίτλων που θα αφορούν πιστώσεις άνθρακα από δενδρώδεις καλλιέργειες, τους οποίους θα αγοράζουν μεγάλοι ρυπαντές (βιομηχανίες, επιχειρήσεις) προκειμένου να πιάσουν τους στόχους μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2).

200 εκατ. ευρώ στην τριετία για τους αγρότες

Αυτοί οι τίτλοι θα εκφράζουν την αξία ανά τόνο διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που δεσμεύεται αρχικά από ελαιώνες, πορτοκαλεώνες και καλλιέργειες ροδάκινου και αργότερα από τις υπόλοιπες δεντρώδεις εκμεταλλεύσεις της Ελλάδας (αμύγδαλο, μήλο, λεμόνι, αχλάδι, κεράσι, ακτινίδιο, κάστανο, καρύδι και φιστίκι). Στη συνέχεια θα διαπραγματεύονται στη νέα αγορά δημιουργώντας ένα νέο έσοδο για τους αγρότες που υπολογίζεται ότι μπορεί να φτάσει στα 200 – 300 εκατ. ευρώ στην πρώτη τριετία λειτουργίας της.

Στον πάγο η αγορά για τα δάση

Είναι αξιοσημείωτο ότι μια αντίστοιχη αγορά είναι προαναγγελθεί και για τα δάση (σ.σ. από τον πρώην υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θόδωρο Σκυλακάκη) ωστόσο ακόμη δεν έχει θεσμοθετηθεί. Η πώληση πιστώσεων άνθρακα από δασικές εκτάσεις θα απέφερε έσοδα στο κράτος, τα οποία είχε υπολογιστεί ότι θα έφταναν τα πρώτα τρία έτη στα 500 εκατ. ευρώ με στόχο τη χρηματοδότηση του μηχανισμού διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων της χώρας (καθαρισμούς, αναδασώσεις κλπ) τα επόμενα χρόνια. Πλέον η δημιουργία της θα εξεταστεί σε δεύτερο χρόνο.

Από το χωράφι στην παγκόσμια αγορά

Η παγκόσμια αγορά πιστώσεων άνθρακα για τη γεωργία, τα δάση και τη χρήση γης (AFOLU – Agriculture, Forestry and Other Land Use), σύμφωνα με έκθεση της εταιρείας συμβούλων management «Oliver Wyman», θα μπορούσε να φτάσει τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως μεταξύ 2030 και 2035 από 2,7 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, εάν αντιμετωπιστούν τα εμπόδια στην ανάπτυξή της.

Ο διαγωνισμός του ΥΠΕΝ

Σχετικά με τον διαγωνισμό που «τρέχει», αφορά στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη Ελληνικού Συστήματος Εθελοντικής Αγοράς Άνθρακα με στόχο την πώληση μονάδων άνθρακα που προκύπτουν με την απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα από τα καλλιεργούμενα δένδρα, στην εγχώρια και διεθνή εθελοντική αγορά άνθρακα, αποσκοπώντας στην ενίσχυση του Ελληνικού αγροτικού τομέα.

Τα carbon credits θα αγοράζονται από βιομηχανίες, εταιρείες ή οργανισμούς που θέλουν να αντισταθμίσουν τις εκπομπές τους. Έτσι, το Carbon Farming θα λειτουργεί ως «εργαλείο» για την προστασία του περιβάλλοντος αλλά και ενίσχυσης του αγροτικού εισοδήματος.

Ψηφιακή πλατφόρμα για αγρότες και επιχειρήσεις

Η υλοποίηση του έργου περιλαμβάνει καταρχάς την ανάπτυξη μεθοδολογίας και αλγόριθμου για τον υπολογισμό του Ετήσιου Δυναμικού Δέσμευσης CO2 για κάθε μία καλλιέργεια ξεχωριστά.

Επίσης θα αναπτυχθεί ηλεκτρονική διαδικτυακή Πλατφόρμα Καταχώρησης (Registry) των προς διάθεση πιστοποιημένων εγχώριων Μονάδων Άνθρακα, η οποία θα είναι προσβάσιμη από κάθε ενδιαφερόμενο δηλαδή τόσο από τους κατόχους πιστώσεων άνθρακα δενδρωδών καλλιεργειών όσο και από δυνητικούς αγοραστές.

Η Πλατφόρμα Καταχώρησης που θα αναπτυχθεί στο πλαίσιο του έργου θα έχει την δυνατότητα της καταχώρησης εν γένει των Μονάδων Άνθρακα που παράγονται και από άλλα είδη εγχώριων δραστηριοτήτων που οδηγούν σε απομάκρυνση ή αποφυγή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και όχι μόνο των πιστώσεων που θα προκύπτουν από τις δενδρώδεις καλλιέργειες ώστε μελλοντικά, όταν θεσμοθετηθεί αντίστοιχη αγορά για τα δάση, να μπορεί κι αυτή να ενταχθεί.

Δεσμεύσεις και ευκαιρίες

Στην ψηφιακή πύλη θα περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι δεσμεύσεις και υποχρεώσεις των αγροτών σχετικά με την διατήρηση των δραστηριοτήτων τους για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα στο μέλλον. Ο ανάδοχος του έργου θα συντάξει και ένα σχέδιο υπουργική απόφασης με την οποία θα θεσμοθετηθεί το Ελληνικό Σύστημα Εθελοντικής Αγοράς Άνθρακα, θα καθοριστούν οι προδιαγραφές λειτουργίας του, το Πρότυπο Ποιότητας για τον υπολογισμό των Μονάδων Άνθρακα, η διαδικασία πιστοποίησης των υπολογισμένων Μονάδων Άνθρακα και η σύσταση της ψηφιακής Πλατφόρμας καταχώρησης και οι προδιαγραφές λειτουργίας της. Η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης του έργου ανέρχεται σε 372.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) και η δαπάνη θα βαρύνει τις πιστώσεις του Πράσινου Ταμείου.

Πηγή: ot.gr