Με την αγαπημένη μέθοδο των απευθείας αναθέσεων ανατίθενται από τον κρατικό μηχανισμό και την τοπική αυτοδιοίκηση οι 3 στις 4 δημόσιες συμβάσεις.
Παρά τη σφοδρή κριτική που ασκείται και τις επαναλαμβανόμενες επισημάνσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου η μάστιγα των απευθείας αναθέσεων σε ημετέρους αποτελεί τον κανόνα στη διαχείριση του δημοσίου χρήματος.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ) στο πεντάμηνο Ιανουαρίου Μαΐου 2025 υπογράφηκαν μεταξύ κρατικών φορέων και ιδιωτών προμηθευτών συνολικά 95.610 συμβάσεις, συνολικής αξίας 7,76 δισ. ευρώ.
Οι συμβάσεις υπογράφηκαν από 1.570 αναθέτουσες αρχές Κράτος, νοσοκομεία, ΟΤΑ κ.λπ.), με συνολικά 29.849 αναδόχους.
Ωστόσο, από το σύνολο των 95.610 συμβάσεων του πενταμήνου, οι 70.944 ή το 74,2%, δόθηκαν με απευθείας ανάθεση, χωρίς κανένα διαγωνισμό και με συνοπτικές διαδικασίες.
Η αξία των συμβάσεων με απευθείας ανάθεση, ανήλθε σε 1,04 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 13,4% του συνόλου των αναθέσεων που έγιναν εντός του πενταμήνου Ιανουαρίου – Μαΐου.
Σημειώνεται πως η διαδικασία της απευθείας ανάθεσης αυξήθηκε θεαματικά την περίοδο του κορονοϊού, αλλά έκτοτε παραμένει ψηλά και αναπτύσσεται χωρίς να υπάρχει αντικειμενικός λόγος.
Συνεχίζεται έτσι να εκτρέφεται η διαφθορά και μάλιστα έχει διευκολυνθεί περαιτέρω καθώς, το όριο των απευθείας αναθέσεων ήταν στο ποσό των 20.000 ευρώ, και αυξήθηκε σε 30.000 ευρώ, μέχρι του οποίου μπορεί να δίδεται ένα έργο ή προμήθεια με απευθείας ανάθεση χωρίς κανέναν διαγωνισμό.
Η απευθείας ανάθεση έχει την έννοια να διευκολύνει έναν κρατικό φορέα να προμηθευτεί αγαθά άμεσης ανάγκης πχ. φάρμακα, όταν υπάρχει πίεση του χρόνου. Όμως κατέστη ο κανόνας, αφού όλοι οι κρατικοί φορείς που έχουν την ευχέρεια, επιλέγουν την απευθείας ανάθεση για την κατασκευή έργων ή την προμήθεια υλικών, την αναγκαιότητα των οποίων… ανακαλύπτουν τελευταία στιγμή.
Παράλληλα, στις περισσότερων των περιπτώσεων, ένα έργο ή μια προμήθεια με προϋπολογισμό υψηλότερο των 30.000 ευρώ, για να χωρέσει στις απευθείας αναθέσεις κόβεται σε κομμάτια έως του ποσού των 30.000 ευρώ.
Όλες οι συμβάσεις
Από τα αναλυτικά στοιχεία του ΚΗΜΔΗΣ η ακτινογραφία των δημοσίων συμβάσεων στο πεντάμηνο του 2025 είναι η ακόλουθη:
- Με ανοιχτή διαδικασία υπογράφηκαν 13.335 συμβάσεις (ποσοστό 13,9% επί του συνόλου) αξίας 3,9 δισ. ευρώ που σε ποσοστό αντιστοιχεί στο 50,5% της συνολικής αξίας.
- Οι συμβάσεις με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση ανήλθαν στις 2.763 (2,8%) συνολικής αξίας 1,3 δισ. ευρώ.
- Οι συμβάσεις με απ΄ ευθείας ανάθεση ανήλθαν σε 70.944 (74,2%) αξίας 1,04 δισ. ευρώ (13,4%)
- Οι συμβάσεις με ανταγωνιστικό διάλογο ήταν 133 (0,1%) αξίας 897,4 εκατ. ευρώ.
- Με κλειστή διαδικασία ανατέθηκαν 1.117 συμβάσεις (1,2%) αξίας 303,9 εκατ. ευρώ.
- Οι συμβάσεις χωρίς καταχώριση ανήλθαν σε 672 συμβάσεις (0,7%) αξίας 165 εκατ. ευρώ.
- Οι συμβάσεις με διαπραγμάτευση με προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού ανήλθαν σε 2.581 συμβάσεις (2,7%) αξίας 60,18 εκατ. ευρώ.
- Οι συμβάσεις με ανταγωνιστική διαδικασία με διαπραγμάτευση ανήλθαν σε 1.004 συμβάσεις (1,1%) αξίας 29 εκατ. ευρώ.
- Με συνοπτικό διαγωνισμό ανατέθηκαν 1.079 συμβάσεις (1,1%) αξίας 21,7 εκατ. ευρώ.
