Επιστροφή επαγγελματιών στην Ελλάδα: «Λίφτινγκ» στο φορολογικό καθεστώς, λιγότερη γραφειοκρατία, ενίσχυση κινήτρων

Την επιτάχυνση των διαδικασιών ένταξης στο καθεστώς των φορολογικών κινήτρων, των φυσικών προσώπων που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα, αλλά και ενίσχυση των ευνοϊκών ρυθμίσεων που ισχύουν σήμερα, προωθεί η κυβέρνηση στο πλαίσιο της προσπάθειας να ενταθεί το κύμα επιστροφής στη χώρα, εργαζομένων, επαγγελματιών και στελεχών που μετανάστευσαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.

Ρεπορτάζ: Κώστας Τσάβαλος

Με διατάξεις που πρόκειται να ενσωματωθούν στον νέο τελωνειακό κώδικα – που οδεύει προς τη Βουλή – σε πρώτη φάση θα αντιμετωπισθούν οι καθυστερήσεις ένταξης των δικαιούχων στο ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς το οποίο προβλέπει απαλλαγή για μια επταετία από το φόρο, του 50% του εισοδήματος που αποκτούν στη χώρα από μισθωτή εργασία ή ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα, όσοι μεταφέρουν την φορολογική τους κατοικία. Επιπλέον, εξαιρούνται από τεκμήρια διαβίωσης που σχετίζονται με κατοικία ή αυτοκίνητο.

Η παρέμβαση κρίνεται αναγκαία έπειτα από ενστάσεις εκατοντάδων δικαιούχων, που, ενώ είχαν επιστρέψει στη χώρα, δεν είχαν προλάβει να «κλειδώσουν» εγκαίρως την ένταξή τους στο πλαίσιο, με αποτέλεσμα να χάνουν το φορολογικό όφελος.

Παράλληλα, επί …τάπητος βρίσκονται και προτάσεις για ενίσχυση των φορολογικών κινήτρων, όπως η αύξηση της έκπτωσης φόρου πάνω από το σημερινό όριο, καθώς και η επιμήκυνση της διάρκειας εφαρμογής του ευνοϊκού καθεστώτος.

Εξετάζεται επίσης η διεύρυνση των δικαιούχων ώστε να καλύπτονται και τα μέλη των οικογενειών (σύζυγοι και τέκνα), καθώς και η επέκταση των φοροαπαλλαγών σε περισσότερες κατηγορίες εισοδήματος.

Στόχος είναι να …ευθυγραμμιστεί η χώρα μας με τα ισχύοντα σε άλλες χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Ισπανία, ώστε να καταστεί πιο ανταγωνιστική στην προσέλκυση εργαζομένων υψηλής ειδίκευσης από το εξωτερικό, σε μια περίοδο που αυξάνεται αλματωδώς η ζήτηση εξειδικευμένων στελεχών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, τέσσερις είναι οι βασικοί άξονες, των προωθούμενων παρεμβάσεων:

• Καθιέρωση αυτοματοποιημένης διαδικασίας προέγκρισης εντός λίγων ημερών για την ένταξη στο ευνοϊκό καθεστώς, με στόχο την ταχύτερη ανταπόκριση των φορολογικών αρχών και την αποφυγή γραφειοκρατικών καθυστερήσεων.
• Αναβάθμιση φορολογικών κινήτρων, με αύξηση του ποσοστού έκπτωσης φόρου σε επίπεδα άνω του 50%, καθώς και επέκταση των φοροαπαλλαγών σε επιπλέον εισοδηματικές ή περιουσιακές κατηγορίες.
• Επέκταση της χρονικής διάρκειας, πέραν της επταετίας.
• Διεύρυνση των δικαιούχων με κάλυψη και των μελών των οικογενειών όσων επιστρέφουν, με ειδικές πρόνοιες για συζύγους και τέκνα.

Οι προϋποθέσεις

Αξίζει να σημειωθεί ότι για να υπαχθεί σήμερα κάποιος στο ευνοϊκό καθεστώς θα πρέπει:

• Ο ενδιαφερόμενος να μην ήταν φορολογικός κάτοικος Ελλάδας τα πέντε από τα έξι προηγούμενα έτη.
• Να μεταφέρει τη φορολογική του κατοικία από χώρα της ΕΕ ή του ΕΟΧ ή από κράτος με το οποίο η Ελλάδα έχει συμφωνία διοικητικής συνεργασίας στον τομέα της φορολογίας.
• Να παρέχει υπηρεσίες σε ελληνική επιχείρηση ή σε μόνιμη εγκατάσταση αλλοδαπής στην Ελλάδα, αποκλειστικά για την κάλυψη νέας θέσης εργασίας.
• Να δεσμευτεί ότι θα παραμείνει στη χώρα για τουλάχιστον δύο έτη.

Η αίτηση συνοδεύεται από δικαιολογητικά, όπως σύμβαση εργασίας, έντυπα πρόσληψης, υπεύθυνες δηλώσεις και, όπου απαιτείται, έγγραφα δημοσιευμένα στο ΓΕΜΗ.

Η έρευνα

Τη σημασία των φορολογικών κινήτρων επιβεβαιώνει και η νέα έρευνα με τίτλο «Μετά την επιστροφή», που παρουσιάστηκε πρόσφατα στο συνέδριο της πρωτοβουλίας Brain Regain. Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 49% των Ελλήνων που επαναπατρίστηκαν ανέφεραν ως βασικό κίνητρο τα φορολογικά οφέλη, σε πλήρη αντιστοιχία με τα κίνητρα που προσέφεραν οι επιχειρήσεις στις οποίες εργάζονται πλέον στην Ελλάδα.

Ωστόσο, η ίδια έρευνα αναδεικνύει και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι επιστρέφοντες: το 57% δήλωσε ότι η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν η συγκέντρωση των απαραίτητων δικαιολογητικών, ενώ το 56% στάθηκε στην ανεπαρκή ενημέρωση από κρατικούς φορείς.

Επιπλέον, το 38% ανέφερε πρόβλημα εύρεσης στέγης. Αξιοσημείωτο είναι ότι το 51% δήλωσε πως ήρθε αντιμέτωπο με τη γραφειοκρατία, ποσοστό αυξημένο σε σχέση με το 31% της προηγούμενης χρονιάς.

Εμπόδιο επίσης αποτέλεσε και η εταιρική κουλτούρα στις νέες θέσεις εργασίας, η οποία συχνά απέκλινε από τις προσδοκίες όσων επέστρεψαν από χώρες του εξωτερικού.