Η γυναίκα στον χρόνο: Αγώνες, όνειρα και δικαίωση

Πορεύεται η γυναίκα μέσα στους αιώνες, ανάμεσα σε χρώματα φωτός και σκιάς, υφαίνοντας με τον μόχθο της το νήμα της ιστορίας. Στις 8 Μαρτίου, η μνήμη στέκει ευλαβικά μπροστά στις θυσίες και στους αγώνες της, σε μια πορεία γεμάτη εμπόδια, αλλά και θριάμβους.

Ήταν εκεί, στα εργοστάσια του 19ου αιώνα, όπου η φωνή της έσπασε τις αλυσίδες της σιωπής, διεκδικώντας ισότητα, δίκαιο μεροκάματο, ανθρώπινες συνθήκες. Ήταν εκεί, στις κάλπες του 20ού αιώνα, όταν κατέκτησε το δικαίωμα ψήφου, δίνοντας φωνή στις γενιές που θα έρθουν. Ήταν και στις πλατείες, στους δρόμους, στις αίθουσες διδασκαλίας, στις επιστήμες και στις τέχνες, όπου απέδειξε πως το πνεύμα της δεν γνωρίζει όρια.

Στην Ελλάδα, η γυναικεία παρουσία σημαδεύει το παρελθόν και διαμορφώνει το παρόν. Από τη Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, που όρθωσε το ανάστημά της στην Επανάσταση, μέχρι τη Σοφία Βέμπο, που με το τραγούδι της ενέπνευσε γενιές ολόκληρες. Από τις εργάτριες καπνεργάτισσες του Μεσοπολέμου, που διεκδίκησαν τα δικαιώματά τους, μέχρι τις γυναίκες που σήμερα ηγούνται, δημιουργούν, αλλά και παλεύουν ενάντια στις ανισότητες που ακόμη επιμένουν.

Μα η γυναίκα δεν είναι μόνο η αγωνίστρια. Είναι η μάνα που σμιλεύει το αύριο, η δασκάλα που φωτίζει, η επιστήμονας που καινοτομεί, η καλλιτέχνις που εμπνέει. Είναι η κόρη που ονειρεύεται έναν κόσμο δικαιότερο, η γιαγιά που κρατά τις ρίζες του παρελθόντος ζωντανές.

Σήμερα, γιορτάζουμε όσα πέτυχε, αλλά και στοχαζόμαστε τι ακόμα μένει να κατακτηθεί. Γιατί κάθε γυναίκα που διεκδικεί δικαιοσύνη, που λέει «όχι» στον φόβο, που ανοίγει δρόμους εκεί όπου δεν υπήρχαν, είναι μια νίκη για την ανθρωπότητα.

Η 8η Μαρτίου δεν είναι απλώς μια μέρα. Είναι σύμβολο. Είναι υπενθύμιση. Είναι φάρος που φωτίζει τον δρόμο προς έναν κόσμο όπου η ισότητα δεν θα είναι ζητούμενο, αλλά αυτονόητη πραγματικότητα.

Η Γυναίκα της Επανάστασης: Η Σιγή που Έγινε Κραυγή  

Ήταν εκεί, ανάμεσα στις φλόγες και τα ερείπια, στις προσευχές και στα μοιρολόγια. Ήταν η σιγή που έγινε κραυγή, η σκιά που έγινε φως. Δεν ζητούσε δάφνες, δεν αποζητούσε μνημεία. Η γυναίκα της Επανάστασης υπήρξε η άγραφη σελίδα της ιστορίας που ποτίστηκε με αίμα και δάκρυ.

Στην αυλή του σπιτιού της, έψηνε ψωμί, κι εκείνο γινόταν δύναμη για τον αγωνιστή. Στα σοκάκια, έτρεχε με το όπλο κρυμμένο κάτω από τα φουστάνια της, προσφέροντας σφαίρες αντί για μύρα. Στα βουνά, έγινε αρματολός, στις πολιτείες, κρυφό σχολειό, στα μοναστήρια, μάννα και αδελφή.

Η Μαντώ, η Λασκαρίνα, η Δέσπω, η Τζαβέλαινα. Μα και η ανώνυμη, εκείνη που δεν γράφτηκε ποτέ στα κιτάπια της ιστορίας, κι όμως η ψυχή της είναι χαραγμένη στις πέτρες των ερειπίων. Εκείνη που έπλεκε το λάβαρο, που έκρυβε τους διωγμένους, που κοίταζε το σπαθί του άντρα της και δεν λύγιζε.

Και όταν ήρθε η ώρα, έπεσε και εκείνη, με ένα παιδί στην αγκαλιά, με ένα τραγούδι στα χείλη, με το βλέμμα καρφωμένο στην αυγή μιας ελεύθερης πατρίδας.  Δεν ζητούσε δόξα. Μόνο να ανθίσει ξανά ο τόπος της. Και άνθισε. Με τα δάκρυά της. Με το αίμα της. Με τη σιωπή που έγινε θυσία.

Η γυναίκα γιορτάζεται κάθε μέρα ως την αιωνιότητα! Η προσφορά της ανεκτίμητη, η φλόγα της ψυχής της μετακινεί βουνά απροσπέραστα, δημιουργεί με την πίστη την υπομονή κι επιμονή της για το δίκαιο της ανθρωπότητας γέφυρες συνοχής, αδελφοσύνης και συμπόρευσης ως το ξέφωτο!

Σιμόν Ντε Μποβουάρ αγωνίστρια, φιλόσοφος

Πιτσα-Κωνσταντινου η 17χρονη αγωνίστρια που έραβε την ελληνική σημαία μέσα στο κελί της, με κομμάτια από εσώρουχα

Ρόζα Λουξεμπουργκ

Ψήφο στη γυναίκα

Εύα Καπελλάκη Κοντού [Εκπαιδευτικός, αρθρογράφος & ραδιοφωνική παραγωγός]