Τι σηματοδοτεί η πρόθεση του Ντ. Τραμπ για δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμίνιου – Οι χώρες που θα πληγούν από τη νέα επιβάρυνση

Ο Ντόναλντ Τραμπ συνεχίζει τον εμπορικό πόλεμο, προαναγγέλλοντας την επιβολή -ακόμη και εντός της ημέρας- δασμών 25%, στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Άμεσα πληττόμενες χώρες είναι οι Καναδάς, Βραζιλία, Μεξικό, Νότια Κορέα και Βιετνάμ, αλλά και χώρες της Ευρώπης, που εξάγουν σημαντικές ποσότητες στις ΗΠΑ. Η Κομισιόν τηρεί στάση αναμονής έως ότου η αμερικανική πλευρά κάνει επίσημες ανακοινώσεις, ενώ Γαλλία και Γερμανία μιλούν για κίνηση που δεν θα μείνει αναπάντητη.

Πιστός στις προεκλογικές εξαγγελίες του ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να επιβάλλει δασμούς 25% στον χάλυβα και το αλουμίνιο που εισάγουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Όπως είπε «Ναι. Όλος ο χάλυβας που εισάγεται στις Ηνωμένες Πολιτείες θα έχει δασμούς 25%. Και το αλουμίνιο. 25% και για τα δύο».

Οι μεγαλύτερες πηγές εισαγωγών χάλυβα από τις ΗΠΑ είναι ο Καναδάς, το Μεξικό και η Βραζιλία.

Ο πλούσιος σε υδροηλεκτρική ενέργεια Καναδάς είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής πρωτογενούς μετάλλου αλουμινίου στις ΗΠΑ, αντιπροσωπεύοντας το 79% των συνολικών εισαγωγών τους πρώτους 11 μήνες του 2024.

«Βλέπουμε ονόματα σε αυτή την λίστα από χώρες που θεωρούνται σύμμαχοι των ΗΠΑ, όπως κατά πρώτον η Γερμανία. Επίσης βλέπουμε χώρες όπως το Βιετνάμ, Κορέα, Ιαπωνία, ΗΑΕ, Μπαχρέιν, σχολίασε η δημοσιογράφος του Bloomberg, Ρόσαλιντ Μάθισον.

Κατά την πρώτη του θητεία ο Ντόναλντ Τραμπ είχε πάλι προχωρήσει σε ανάλογο μέτρο για την προστασία της αμερικανικής βιομηχανίας. Ωστόσο αυτοί οι δασμοί αποσύρθηκαν στη συνέχεια.

«Δεν θέλω καμία ξένη χώρα να έχει την ιδιοκτησία του Αμερικανικού χάλυβα» τόνισε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.

Συμπλήρωσε επίσης ότι θα κάνει ανακοινώσεις σχετικά με τους αμοιβαίους δασμούς, για να εξισορροπήσει τη φορολόγηση προϊόντων που εισάγονται στις ΗΠΑ με τον τρόπο που φορολογούνται τα αμερικανικά προϊόντα.

Διευκρίνισε πως το μέτρο αυτό δεν θα πλήξει όλες τις χώρες, διότι ορισμένες επιβάλλουν τους ίδιους τελωνειακούς δασμούς. Οι δασμοί για τον χάλυβα και το αλουμίνιο θα ισχύουν σε κάθε χώρα που εξάγει τα μέταλλα στις ΗΠΑ.

H Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένει επίσημη ανακοίνωση, ωστόσο σημειώνει ότι θα υπάρξει άμεση αντίδραση για την προστασία των συμφερόντων των χωρών.

«Μπορούμε να απαντήσουμε μέσα σε μία ώρα ως Ευρωπαϊκή Ένωση» τόνισε ο Όλαφ Σολτς.

Η γαλλική κυβέρνηση σημείωσε πως δεν την εξέπληξε η ανακοίνωση Τράμπ.

Όπως είπε ο ΥΠΕΞ της Γαλλίας Ζαν Νοέλ Μπαρό «το ίδιο είχε κάνει ο Ντόναλντ Τράμπ το 2018 και τότε είχαμε απαντήσει, και έτσι, αυτή την φορά θα απαντήσουμε ξανά. Δεν είναι προς το συμφέρον κανενός να μπει σε εμπορική σύγκρουση με την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Ήδη οι μετοχές ευρωπαϊκών και ασιατικών κολοσσών χαλυβουργίας σημείωσαν πτώση, ενώ ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας δήλωσε πως θα ζητήσει να εξαιρεθεί η χώρα του. Το ίδιο είχε γίνει και το 2018, μαζί με την περίπτωση του Καναδά, του Μεξικό και της Βραζιλίας, η οποία με την σειρά της ανακοίνωσε ότι θα απαντήσει με αμοιβαίους δασμούς σε αμερικανικές τεχνολογικές εταιρείες.

«Η Ευρώπη θα αντιδράσει για να προστατεύσει τα συμφέροντα της ΕΕ» διαμηνύει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μετά την ανακοίνωση του Αμερικανού για επικείμενους δασμούς λέγοντας πως κάτι τέτοιο είναι «παράνομο». Η Ευρώπη ετοιμάζει την απάντησή της χωρίς βέβαια να γνωρίζει ακόμα ποιες θα είναι οι τελικές αποφάσεις του Αμερικανού Προέδρου, αλλά σπεύδει να υπενθυμίσει ότι δασμοί σημαίνουν φόροι και ότι με αυτή την πολιτική πλήττονται και οι Αμερικανοί πολίτες.

Πιο συγκεκριμένα, η ΕΕ δηλώνει ότι «η επιβολή δασμών θα ήταν παράνομη και οικονομικά αντιπαραγωγική, καθώς υπάρχει βαθιά ολοκληρωμένη αλυσίδα παραγωγής που έχουν δημιουργήσει η ΕΕ και οι ΗΠΑ μέσω του διατλαντικού εμπορίου και των επενδύσεων. Με την επιβολή δασμών, οι ΗΠΑ θα φορολογήσουν τους ίδιους τους πολίτες τους, θα αυξήσουν το κόστος για τις επιχειρήσεις και θα τροφοδοτήσουν τον πληθωρισμό».

Το θέμα κυριάρχησε στη συνέντευξη Τύπου της Κομισιόν, με τον εκπρόσωπο Τύπου να δέχεται καταιγισμό ερωτήσεων. Είναι ώρα για συνεργασία και όχι για αντιπαράθεση, το βασικό μήνυμα, ενώ δεν έλειψαν και τα ερωτήματα όπως τι θα γίνει με χώρες που δεν είναι μέρος της τελωνειακής Ένωσης της ΕΕ, όπως η Νορβηγία δηλαδή αν θα εξαιρεθούν, αλλά και αν τα αντίποινα της Ευρώπης θα θυμίζουν κάτι από το παρελθόν με τον εκπρόσωπο να δηλώνει ότι κανένα από τα πιθανά μέτρα που έχει περιγράψει η αμερικανική κυβέρνηση μέχρι σήμερα δεν δικαιολογείται αποδομώντας την επιχειρηματολογία Τραμπ.

Σημειώνεται ότι αύριο (11/2) συναντώνται για πρώτη φορά η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο, ενώ την Τετάρτη ο Αντόνιο Κόστα με τον Καναδό πρωθυπουργό.

Ο χάλυβας ουσιαστικά αντιπροσωπεύει ένα μικρότερο μέρος της συνολικής κατανάλωσης, παρόλα αυτά παίζει καθοριστικό ρόλο σε διάφορους τομείς, όπως είναι για παράδειγμα η αυτοκινητοβιομηχανία αλλά και η ενέργεια οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι ΗΠΑ εισάγουν κυρίως χάλυβα από τον Καναδά, το Μεξικό και τη Βραζιλία, περισσότερο όμως από τον Καναδά και μάλιστα στις 7 πρώτες χώρες οι οποίες εξάγουν χάλυβα στις Ηνωμένες Πολιτείες στην έβδομη θέση είναι η Γερμανία. Οι εξαγωγές της φτάσανε στα 2,9 δισεκατομμύρια δολάρια.

Στο σκέλος του αλουμινίου, κατέχει πρωταγωνιστική θέση και πάλι ο Καναδάς. Ακολουθούν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μεξικό.

Η Ελλάδα, με βάση τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, το 2024 είχε εξαγωγές αξίας 2,4 δισ. ευρώ. Δεν είναι εξαγωγικά μας προϊόντα ο χάλυβας και το αλουμίνιο ενώ στις τρεις πρώτες θέσεις είναι: έλαια από πετρέλαιο, παρασκευασμένα λαχανικά, καρποί και φρούτα.

Μπορεί άμεσα να μην έχει καμία επίπτωση η χώρα μας από την επιβολή δασμών, ωστόσο εάν υπάρξει επίπτωση σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες εμμέσως θα μπορούσαν να υπάρξουν επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία όπως για παράδειγμα στον τουρισμό.

Επιμέλεια: Κάλλη Λέκκα – Ανταπόκριση από Βρυξέλλες: Έλενα Αποστολίδου – Aνάλυση: Ραλλού Αλεξοπούλου