Αποθησαύριση Κρητικών παραμυθιών – Κύκλος Μουσικό θέατρο «Στην ανέμη με χρυσή κλωστή»

Το Σάββατο 1 Φεβρουαρίου και Κυριακή 2 Φεβρουαρίου στις 7:30 το απόγευμα θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε μια μοναδική μουσικοθεατρική παράσταση στην αίθουσα «Ανδρέας και Μαρία Καλοκαιρινού» του Πολιτιστικού Συνεδριακού Κέντρου στο Ηράκλειο υπό την αιγίδα του Δήμου Ηρακλείου και της ΔΕΠΑΝΑΛ Α.Ε. σε σκηνοθεσία Άννας Μαχαιριανάκη στα παλίσια του κύκλου – Μουσικό θέατρο, «Στην ανέμη με χρυσή κλωστή».

Θα ζωντανέψουν  παραμύθια του Αριστοφάνη Χουρδάκη:

«Το Βασιλόπουλο και η Πεντάμορφη»,«ο Βοσκός και το Φαμπιόλι», «το βοτάνι της αγάπης και τα πάθη της τριανταφυλλιάς»,«ο Πολυροβυθάς», και «ο Βασιλιάς και ο Μυλωνάς». Μερικά από τον ωκεανό παραμυθιών που συνέλεξε και κατέγραψε με θρησκευτική ευλάβεια ο χαρισματικός, αντισυμβατικός δάσκαλος Αριστοφάνης Χουρδάκης ορμώμενος από την Αγ. Παρασκευή Πεδιάδος.

Η αποθησαύριση κρητικών παραμυθιών,ένα ταξίδι στη σοφία της λαϊκής ψυχής!

Η θεατρική παράσταση που βασίζεται στις καταγραφές των λαϊκών κρητικών παραμυθιών του Αριστοφάνη Χουρδάκη δεν είναι απλώς μια καλλιτεχνική δημιουργία,είναι μια γέφυρα ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, ένας φόρος τιμής στη λαϊκή παράδοση που ενώνει τις ψυχές των ανθρώπων με τον ανεκτίμητο πλούτο της προφορικής κληρονομιάς.

Ο Αριστοφάνης Χουρδάκης, με τη σπάνια αφοσίωση του ερευνητή και την καρδιά του δασκάλου, κατάφερε να διασώσει έναν ωκεανό λαϊκών παραμυθιών. Σε αυτά τα παραμύθια κατοικούν οι μνήμες του τόπου μας, η σοφία των προγόνων, τα όνειρα των ανθρώπων, οι αγωνίες και οι ελπίδες τους. Ο Χουρδάκης δεν κατέγραψε απλώς ιστορίες· αιχμαλώτισε ψυχές, πατρίδες και ήχους, διασφαλίζοντας πως αυτή η κληρονομιά δεν θα χαθεί.

Η σκηνοθέτης Άννα Μαχαιριανάκη, με σεβασμό και καλλιτεχνική έμπνευση, μετατρέπει αυτόν τον θησαυρό σε μια ζωντανή θεατρική σύνθεση, όπου το λόγο συμπληρώνουν η μουσική και η κίνηση. Η απόφασή της να αναδείξει έναν μικρό αριθμό παραμυθιών από τις εκατοντάδες καταγραφές του Χουρδάκη δεν είναι περιορισμός, αλλά συνειδητή επιλογή, μια σμίλη που λαξεύει το αθάνατο μάρμαρο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Η θεατρική αυτή μουσική παράσταση δεν είναι απλώς ένα έργο τέχνης· είναι μια ζωντανή υπενθύμιση της σημασίας της λαϊκής αφήγησης στη διατήρηση της πολιτιστικής μας ταυτότητας. Σε μια εποχή όπου η παράδοση κινδυνεύει να ξεθωριάσει στη λήθη, το έργο αυτό αναδύεται ως φάρος μνήμης. Διδάσκει, συγκινεί, ανατριχιάζει.

Η ψυχή του Χουρδάκη, οραματιστή και σκαπανέα, διατρέχει κάθε λέξη, κάθε μουσικό τόνο, κάθε θεατρική κίνηση. Όπως ακριβώς ο δάσκαλος κατέγραψε και διέδωσε τον ανεκτίμητο θησαυρό των παραμυθιών μας, έτσι και η θεατρική αυτή μεταφορά διευρύνει τους ορίζοντες του νου και της καρδιάς, προσφέροντας σε κάθε θεατή την εμπειρία του ταξιδιού στον χρόνο, στη σοφία, στην ψυχή του τόπου μας.

Είναι, λοιπόν, μια υπενθύμιση πως η λαϊκή σοφία, όσο κι αν περνούν τα χρόνια, έχει τη δύναμη να μας εμπνέει, να μας διδάσκει και να μας ενώνει. Στο σανίδι, όπου ο μύθος συναντά την πραγματικότητα, γεννιέται ξανά η ελπίδα πως ο πολιτισμός μας δεν θα σβήσει ποτέ.

 Μια χρυσή κλωστή στο υφαντό της μνήμης  

«Η παράσταση ‘Στην Ανέμη με ΧρυσήΚλωστή» σημαίνει για μένα επιστροφή»λέει χαρακτηριστικά η σκηνοθέτρια, σκηνογράφος – ενδυματολόγος Άννα Μαχαιριανάκη η εμπνεύστρια αυτής της παράστασης – της ψυχής και των ονείρων – αλλά και της προσωπικής «επιστροφής». 

Επιστρέφω,όχι από συνήθεια ή υποχρέωση, αλλά από την ανυπέρβλητη ανάγκη να ανακαλύψω ξανά τα μονοπάτια της ύπαρξής μου. Το ταξίδι αυτό δεν είναι μια ευθεία, αλλά ένας λαβύρινθος συναισθημάτων, γεμάτος θησαυρούς που αναδύονται μέσα από το χρόνο. Ένας από αυτούς, ο πιο πολύτιμος και ταυτόχρονα ο πιο ήσυχος, είναι τα παραμύθια.

Είναι αυτά που κληρονόμησα σαν ανεκτίμητη παρακαταθήκη, μεταφερόμενα από στόμα σε στόμα, από γενιά σε γενιά, σαν χρυσή κλωστή που ενώνει το παρελθόν με το παρόν. Παραμύθια που γεννήθηκαν από τη γη μας, μπολιασμένα με τις μυρωδιές και τους ήχους της, που ταξίδεψαν με τα κύματα και τις ανάσες ανθρώπων, για να φτάσουν ως εδώ, σε μένα.

Η σκηνοθετική ματιά της Άννας Μαχαιριανάκη, με το αέρινο νήμα της τέχνης της, αγκαλιάζει τούτη τη χρυσή κλωστή. Κάθε παράσταση της δεν είναι απλά ένα θέαμα· είναι μια επιστροφή στον βαθύτερο εαυτό μας. Μέσα από τις μορφές και τις αφηγήσεις της, αναζητάμε μαζί της το νόημα του ταξιδιού που έχουμε να βαδίσουμε.

Κι αν η επιστροφή αυτή είναι νοσταλγική, είναι και λυτρωτική. Μας ξανασυστήνει στις ρίζες μας, μας θυμίζει τη μαγεία που αναπαύεται στα παραμύθια της ζωής μας. Εκεί, ανάμεσα στις σκιές και τα φώτα της σκηνής, αναδύεται η χρυσή κλωστή της παράδοσης και μας ενώνει με όσα πραγματικά αξίζουν.

Η «ανέμη» γίνεται έτσι ένα λιμάνι για τον καθένα μας. Ένα σημείο αναφοράς, όπου το παλιό συναντά το καινούριο και η μνήμη γίνεται οδηγός για το μέλλον. Διότι, όπως κάθε παραμύθι κρύβει μέσα του ένα μάθημα, έτσι και κάθε επιστροφή μας υπενθυμίζει ποιοι είμαστε και ποιον δρόμο έχουμε να βαδίσουμε. 

Και καθώς το νήμα τυλίγεται γύρω από τα χέρια της ψυχής, πλέκω τις μνήμες και τα βιώματά μου. Εικόνες από τη Μινωική Κρήτη, τη Βυζαντινή μεγαλοπρέπεια, τη Βενετσιάνικη κομψότητα, αλλά και τη γλυκιά απλότητα της νεότερης ζωής σμίγουν μέσα μου σαν πολύχρωμο υφαντό. Αναζητώ την έξοδο από τα αδιέξοδά μου, όπως ο Δαίδαλος έφτιαξε τα φτερά της λύτρωσης. Στον δρόμο της δημιουργίας, εκεί όπου η Τέχνη ανασκαλεύει την ουσία του ανθρώπινου περάσματος, βρίσκω την πατρίδα της ψυχής μου. Γιατί, τελικά, μόνο μέσα από το φως της μνήμης και της ιστορίας μπορούμε να διαβούμε τα σκοτάδια της ζωής μας.

Εύα Καπελλάκη Κοντού [Εκπαιδευτικός, αρθρογράφος & ραδιοφωνική παραγωγός]