Ράφα Ναδάλ: Ο Ήρωας της Σκόνης | Blog – Βασίλης Τσίγκας

Ο Βασίλης Τσίγκας αποτίνει φόρο τιμής στον Ράφα Ναδάλ, τον τενίστα που διέλυσε τον εαυτό του στο κυνήγι των εμμονών του κι εντέλει κατέκτησε την υστεροφημία του.

Το ξέρατε, ότι ο Ράφα Ναδάλ είναι κανονικά δεξιόχειρας; Ακούγεται αστείο, το ότι ο κορυφαίος αριστερόχειρας τενίστας όλων των εποχών, είναι στην πραγματικότητα δεξιόχειρας. Αστείο, όχι όμως περίεργο. Για τον Ράφα Ναδάλ, ήταν μία ακόμη αντιξοότητα στην ζωή του, που έπρεπε να ξεπεράσει.

Όταν ήταν πιτσιρικάς στο Μανακόρ της Μαγιόρκα, συνήθιζε να γυρίζει σπίτι, κλαίγοντας από τις προπονήσεις με τον θείο του, Τόνι Ναδάλ. Δεν περνούσε καλά, γιατί ο θείος του ήταν πολύ αυστηρός. Σε σημείο που ο Ράφα ήθελε να σταματήσει το τένις και να ασχοληθεί με το πάθος του, το ποδόσφαιρο. Ένας άλλος θείος του, άλλωστε, ήταν ο Μιγκέλ Άνχελ Ναδάλ, παλιός άσος της Μπαρτσελόνα, και ο μικρός είχε μεγαλώνοντας με είδωλο τον Ρονάλντο, τον οποίο και συνάντησε στα αποδυτήρια του Καμπ Νου. Όταν μεγάλωσε, βέβαια, ο Ράφα έγινε φανατικός φίλαθλος της Ρεάλ Μαδρίτης. Περίεργος άνθρωπος…

Κι εμμονικός! Πολύ, πάρα πολύ! Τα μπουκαλάκια που πρέπει να είναι τοποθετημένα πολύ συγκεκριμένα στον πάγκο του, το ότι δεν πατούσε ποτέ τις γραμμές αν περπάταγε στο κορτ και φυσικά το τελετουργικό στο σερβίς: ενώ σκάμε μπάλα με το αριστερό, φτιάχνουμε εσώρουχο με το δεξί, τινάζουμε μπλουζάκι κι απ’ τις δύο μεριές, τρίβουμε μύτη, φτιάχνουμε μαλλί πίσω απ’ το αριστερό αυτί, τρίβουμε μύτη, φτιάχνουμε μαλλί πίσω απ’ το δεξί αυτί, πιάνουμε μπαλάκι με το δεξί χέρι. Πριν από κάθε σερβίς! Πάντα! ΠΑΝΤΑ!

Δεν είναι προκατάληψη αυτό: είναι εμμονική διαταραχή. Κανένας δεν είπε ποτέ, ότι ο Ράφα Ναδάλ ήταν φυσιολογικός άνθρωπος. Ξέρετε, όμως, τι λένε όλοι; Εχθροί και φίλοι, συμπαίκτες και αντίπαλοι; Ότι σαν κι αυτόν…

Η Εποχή των Θρύλων

Ο Ράφα Ναδάλ συνέπεσε χρονικά με τον Ρότζερ Φέντερερ και τον Νόβακ Τζόκοβιτς. Ο Ελβετός είχε έρθει λίγα χρόνια νωρίτερα, ο Σέρβος εμφανίστηκε λίγα χρόνια αργότερα, γι’ αυτό και συνεχίζει ακόμα. Οι τρεις τους, όμως, ήταν ταυτόχρονα στα κορτ, στο πικ τους, για πάρα πολλά χρόνια. Τα καλύτερα χρόνια της αθλητικής μας ζωής!

Η νόρμα είναι να έχουμε ένα generational talent τη φορά. Άντε, δύο. Αυτό αφορά όλα τα αθλήματα, όχι μόνο το τένις. Ένας Τζόρνταν στο μπάσκετ στα 90’s, ένας Μαραντόνα στο ποδόσφαιρο στα 80’s, ένας Σουμάχερ στη F1 στα 90’s, ένας Μέσι κι ένας Κριστιάνο στο ποδόσφαιρο στα 00’s και τα 10’s, ένας Brady στο american football στα 00’s. Το να ζητάμε κάτι παραπάνω είναι ύβρις, δεν γίνεται, ξεπερνά τα όρια του φυσιολογικού.

Αυτό που ζήσαμε στο τένις για κοντά είκοσι χρόνια, είναι στατιστικό λάθος, ένας πανέμορφος παραλογισμός, ένα glitch στο Matrix. Οι τρεις GOATS του αθλήματος (ναι, είναι και οι τρεις, ο καθένας με τον τρόπο του, αποδεχθείτε το) συνέπεσαν ταυτόχρονα την ίδια χρονική περίοδο! Δεν χρειάστηκε να κάνουμε ποτέ την κουβέντα «ναι, αλλά ήταν άλλο άθλημα κι άλλες εποχές, όταν έπαιζε ο Φέντερερ» και «δεν ξέρουμε τι θα γινόταν αν ο Ναδάλ αντιμετώπιζε τον Τζόκοβιτς με τα δεδομένα της εποχής» κλπ. Γιατί πολύ απλά τους βλέπαμε να βγάζουν τα μάτια τους κάθε λίγο και λιγάκι!

Πολύ αμφιβάλλω, ότι θα ξαναζήσουμε κάτι αντίστοιχο ποτέ σε οποιοδήποτε άθλημα. Ίσως γι’ αυτό πονάει τόσο πολύ το τέλος και του Ράφα. Γιατί λίγα χρόνια πριν σταμάτησε και ο Ρότζερ. Και τώρα έχουμε μόνο τον Νόβακ, αλλά κι αυτός είναι 37 ετών, πόσο να συνεχίσει;

Ο Βασιλιάς της Σκόνης

Είπαμε, και οι τρεις είναι GOATS. Εκτός από το χώμα. Εκεί υπάρχει ένας. Η σχέση του Ράφα με το χώμα ξεκίνησε προφανώς από τα παιδικά του χρόνια και τα χωμάτινα γήπεδα στο Μανακόρ. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, πως οι Ισπανοί, οι Γάλλοι και οι Ιταλοί είναι πάντα καλοί στις χωμάτινες επιφάνειες. Εκεί ξεκίνησαν να παίζουν τένις, είναι το φυσικό τους περιβάλλον.

Ο Ναδάλ, όμως, δεν ήταν ποτέ, απλά καλός στο χώμα. Ναι, τα 14 Roland Garros (ένα ρεκόρ που δεν θα σπάσει ποτέ, είμαι κατηγορηματικός) μιλούν από μόνα τους. Αλλά, δεν είναι μόνο αυτό…

Πώς να το περιγράψω;

Ξέρετε γιατί, για πολλούς ο Φέντερερ είναι ο καλύτερος; Δεν ήταν ποτέ μόνο τα αποτελέσματα. Ήταν η κίνησή του μέσα στο γήπεδο – αυτή η αέρινη μετακίνησή του που θύμιζε αθλητή του καλλιτεχνικού πατινάζ -, τα τέλεια αβίαστα χτυπήματά του, το backhand με το ένα χέρι. Έβλεπες τον Φέντερερ στο κορτ και δεν θύμιζε αθλητή, αλλά χορευτή.

Ο Ναδάλ, από την άλλη, δεν είχε ποτέ χάρη στο παιχνίδι του. Αλλά στο χώμα, έμοιαζε με ψάρι μέσα στο νερό, με πουλί στον ουρανό – ήταν στο φυσικό του περιβάλλον. Οι υπόλοιποι προσαρμόζονταν στο χώμα, αυτός γλίστραγε πάνω του, σαν να περπατάει. Και ουαί κι αλίμονο αν κάποιος του σέταρε αριστερό forehand στη γωνία – lasso forehand down the line και φιλάκια!

Το παιχνίδι στο χώμα είναι εκ φύσεως πιο αργό. Η μπάλα χάνει ταχύτητα όταν σκάει, οπότε θεωρητικά ο αμυνόμενος έχει περισσότερο χρόνο να αντιδράσει. Ο Ναδάλ δεν χρειάστηκε ποτέ αυτόν τον χρόνο. Ήταν πάντα εκεί! Πάντα! Ο πιο εκνευριστικός αντίπαλος στην ιστορία του αθλήματος, ο Ράφα στο χώμα. Κι αυτό εξαιτίας του βασικού χαρακτηριστικού του…

Ο Ήρωας της Επιμονής

Έχουμε δει πολλούς πεισματάρηδες αθλητές. Πάρα πολλούς. Αλλά κανένας, ποτέ, δεν θα είναι όσο πεισματάρης ήταν ο Ναδάλ! Το έγραψε τόσο όμορφα και ο Δημήτρης Οικονόμου στο blog του, «ένας αλύγιστος θνητός στον κόσμο των αθανάτων». Αλύγιστος, πραγματικά! Εκνευριστικά, σαδιστικά, αδιανόητα αλύγιστος! Ο ορισμός του «το παιχνίδι δεν τελείωσε, αν δεν τελειώσει».

Δεν είχε καμία σημασία, αν ήσουν μπροστά με 40-0 στο 5-0 του τρίτου σετ κι ενώ είχες κερδίσει 6-0 τα πρώτα δύο σετ. Αν είχες απέναντί σου τον Ναδάλ, οι πιθανότητες είναι ακόμα 50-50 να κερδίσεις! Νομίζετε, ότι υπερβάλουμε; Ρωτήστε τον Ντανιίλ Μέντεβεντεφ να σας πει την εμπειρία του από τον τελικό του Australian Open το 2022! Ο κακόμοιρος ο Ρώσος ήταν μπροστά 2-0 σετ και κέρδιζε 3-2 στο τρίτο σετ με το έκτο game να είναι στο 40-0 υπέρ του και να έχει τρία break points! Και το έχασε αυτό το παιχνίδι! Ο 36χρονος τότε Ναδάλ, που είχε επιστρέψει από έναν ακόμη τραυματισμό στο διαλυμένο γόνατό του, επικράτησε του 26χρονου Μέντβεντεφ σε πεντέμιση ώρες κι ενώ ήταν κάτω με 2-0 σετ. Και λίγους μήνες μετά, πήρε και το Rolland Garros εκείνης της χρονιάς! Αδιανόητα πράγματα!

Γιατί; Γιατί το «refuse to lose» έχει τη φάτσα του Ναδάλ στο λεξικό. Αυτό είναι η εμμονή. Η επιμονή. Το πείσμα. Σε όλη του την καριέρα, αυτά τα χαρακτηριστικά ήταν μπροστά. Ναι, τρομερό ταλέντο, εκπληκτική φυσική κατασκευή, ατελείωτες ώρες δουλειάς. Ναι, όλα αυτά φυσικά και μέτρησαν. Αλλά τα κολλήματα του μυαλού του ήταν που τον εκτόξευσαν. Το τελετουργικό στο σερβίς, που όλοι τον έχουμε κοροϊδέψει γι’ αυτό κάποια στιγμή, ήταν ένα κομμάτι της εμμονής του. Εν τέλει, ίσως, και το μικρότερο. Η βασική εμμονή του ήταν το κυνήγι. Τα πάντα, όλες τις μπάλες, όλες τις φάσεις, παντού μέσα στο κορτ, όσο κουρασμένος, όσο σπασμένος και να ήταν.

Μία φορά πραγματικά έχασε

Αυτό δεν σταμάτησε ούτε στο τέλος. Του φώναζε το σώμα του ότι δεν αντέχει άλλο, αλλά αυτός εκεί: το πάλευε μέχρι το τέλος. Δεν μπορούσε να αποφασίσει να σταματήσει, γιατί πήγαινε κόντρα στη φύση του. Δεν τα είχε παρατήσει ποτέ στη ζωή του, πώς να σταματούσε τώρα; Χωρίς γόνατα, με διαλυμένο ώμο, ήθελε κι άλλο. Ουσιαστικά, ο Ράφα Ναδάλ είχε αποσυρθεί εδώ και δύο χρόνια, αλλά δεν μπορούσε να το πάρει απόφαση.

Εμφανίστηκε και στο φετινό Roland Garros. Αγωνιστικά, δεν είχε καμία τύχη, αλλά μεταξύ μας, όλοι σκεφτήκαμε έστω και μια στιγμή «Βρε, λες;». Γιατί μ’ αυτόν τον πεισματάρη Ισπανό, δεν ξέρεις ποτέ. Θα ήταν το σπουδαιότερο comeback στην ιστορία του αθλητισμού, όμως έχασε φυσιολογικά στον πρώτο γύρο από τον Σάσα Ζβέρεφ, ο οποίος βέβαια τα χρειάστηκε στο δεύτερο σετ.

Η μία πραγματική ήττα του Ναδάλ ήρθε από τον χρόνο. Από το ίδιο του το σώμα. Το μυαλό του, το πείσμα του, ήταν εκεί. Το σώμα του, όμως, διαλύθηκε. Το είπε και ο ίδιος, μετά το τελευταίο παιχνίδι της καριέρας του: «Το σώμα μου έλεγε ότι δεν μπορεί να παίξει τένις κι έπρεπε να το αποδεχθώ». Του πήρε βέβαια δύο χρόνια για να το αποδεχθεί, όμως τέλος πάντων…

Και τώρα, τι;

Και τώρα; Ήρθε επιτέλους η ώρα να ξεκουραστεί. Να βοηθήσει το σώμα του να επανέλθει σε μια κάποια φυσιολογικότητα.

Κι εμείς; Εμείς θα τον ευχαριστούμε αιώνια. Όχι γιατί κέρδισε σύνολο 22 Grand Slams, όχι γιατί μας χάρισε αμέτρητες στιγμές στα κορτς, αλλά γιατί μας δίδαξε τι σημαίνει επιμονή, τι σημαίνει να σηκώνεσαι όταν πέφτεις, τι σημαίνει να κυνηγάς τον στόχο σου, χωρίς να σκέφτεσαι κανένα κόστος!

Η κληρονομιά του Ράφα Ναδάλ είναι η εμμονή. Όχι η καλώς εννοούμενη εμμονή. Η εμμονή! Με τα καλά και τ’ άσχημά της. Ο Ράφα διέλυσε τον εαυτό του στα courts! Έφτασε σε δυσθεώρητα ύψη, θα μνημονεύεται για πάντα, όμως στην διαδρομή εξόντωσε τον εαυτό του.

Αλλά για μια στιγμή, αυτό δεν γίνεται πάντα με τους πραγματικά σπουδαίους;