Εργαζόμενοι: «Ο εργοδότης μου δεν με αφήνει να φύγω» – Γιατί η Gen Z στρέφεται σε γραφεία για παραίτηση

Ξέραμε ότι υπάρχουν πρακτορεία ανεύρεσης εργασίας για ανθρώπους που ψάχνουν δουλειά, αλλά δεν ξέραμε ότι υπάρχουν και γραφεία που αναλαμβάνουν την… παραίτηση εργαζομένων από τις δουλείες τους. Πρόκειται για μία νέα αγορά που αναδύθηκε στην Ιαπωνία από την ανάγκη, κυρίως των νεότερων σε ηλικία εργαζομένων, να παραιτηθούν από εργασιακά περιβάλλοντα που αποδείχθηκαν στην πορεία «ανθυγιεινά» για το σώμα και την ψυχή τους.

Και τώρα εύλογα θα σκεφτει κανείς: «Μα γιατί; Δεν μπορούν να υποβάλουν παραίτηση μόνοι τους;» και η απάντηση είναι ότι «όχι, δεν μπορούν να το κάνουν τόσο εύκολα» και οι λόγοι είναι δύο. Ο πρώτος έχει να κάνει με το ότι οι Ιάπωνες εργοδότες εφαρμόζουν μία σκληρή πολιτική που «υποχρεώνει» τους εργαζόμενους να αφιερώνονται στην εταιρεία που δουλεύουν, ενώ ο δεύτερος αφορά στο πρόβλημα της έλλειψης εργατικού δυναμικού λόγω της υπογεννητικότητας, με αποτέλεσμα οι εργοδότες να φτάνουν στο σημείο ακόμη και να αρνηθούν μία παραίτηση.

Από την άλλη, όμως, στη σημερινή εποχή οι νέοι εργαζόμενοι που ανήκουν στην ηλικιακή κατηγορία των 20 μπορούν πολύ εύκολα να φύγουν από μία δουλειά που δεν τους ικανοποιεί, δίνοντας προτεραιότητα στην προσωπική τους ευτυχία, παρά στη δουλειά.

«Ήταν καθαρός εκφοβισμός, αλλά δεν με άφηνε να φύγω»

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της 25χρονης Μαρί (ψευδώνυμο), η οποία απευθύνθηκε σε γραφείο παραιτήσεων για να καταφέρει να φύγει μια και καλή από τη δουλειά της.

Ήταν μόλις δύο μήνες στην καινούργια της δουλειά σε μια διαδικτυακή τράπεζα στο Τόκιο που βρήκε μέσω γραφείου ευρέσεως εργασίας, αλλά είχε ήδη φτάσει στα όριά της. Εκφοβιστική και απαξιωτική συμπεριφορά από τους προϊσταμένους της, υπερωρίες και μάλιστα εργασία ως αργά τη νύχτα, απειλές για χρήση βίας σε περίπτωση λάθους, συνιστούσαν το μοτίβο που την έκανε να νιώσει απελπισία και να θελήσει να «δραπετεύσει» από αυτό το νοσηρό εργασιακό περιβάλλον.

«Ήταν καθαρός εκφοβισμός» παραδέχεται η ίδια. «Όταν είπα στον διευθυντή μου ότι ήθελα να παραιτηθώ, μου υπενθύμισε ότι είχα υπογράψει συμβόλαιο ενός έτους και αρνήθηκε να με αφήσει να φύγω» συμπλήρωσε για την προσωπική της εμπειρία που την οδήγησε στην επιλογή-μονόδρομο του να απευθυνθεί σε γραφείο που θα αναλάμβανε τα διαδικαστικά της παραίτησής της, νομικά και γραφειοκρατικά.

Επομένως, ζήτησε βοήθεια από μία εταιρεία που προσφέρει υπηρεσίες παραίτησης, την «Momuri» με έδρα το Τόκιο, που έχει απήχηση στους Ιάπωνες εργαζόμενους και που αναπτύσσεται ταχέως. «Υποβάλλουμε παραίτηση εκ μέρους ανθρώπων που, για οποιονδήποτε λόγο, δεν μπορούν να το κάνουν οι ίδιοι», λέει ο Σίντζι Τανιμότο, επικεφαλής της Albatross, της εταιρείας που διαχειρίζεται το «Momuri» που στα ιαπωνικά σημαίνει «Φτάνει πια».

Παραίτηση με συνοπτικές διαδικασίες

Υπάλληλοι του «Momuri» καλούν τον εργοδότη εκ μέρους του πελάτη και ζητούν παραίτηση, ενώ η όλη διαδικασία μπορεί να διαρκέσει μόλις 20-30 λεπτά, όπως τονίζει ο Τανιμότο.

«Υπάρχουν αμέτρητοι λόγοι για τους οποίους κάποιος θέλει να παραιτηθεί» υπογραμμίζει ο Τανιμότο ακόμη και για εταιρείες που καυχιούνται για 100% επιτυχία. Μερικοί από τους πιο συχνούς λόγους είναι οι απλήρωτες υπερωρίες, οι χαμηλοί μισθοί και παραβιάσεις συμβολαίων από τους εργοδότες, μέχρι λεκτική κακοποίηση, βία και σεξουαλική παρενόχληση.

Μάλιστα, επισημαίνεται ότι πολλοί προϊστάμενοι άλλων γενεών βλέπουν το αίτημα παραίτησης ως προσωπική προσβολή, ενώ η αντίδρασή τους  ποικίλει. Ένα μικρό ποσοστό δείχνει μεταμέλεια και απολογείτε έμμεσα στον εργαζόμενο, ενώ η πλειοψηφία απλώς αποδέχεται την απόφαση και ολοκληρώνει την απαραίτητη γραφειοκρατία. «Υπάρχουν όμως και μερικοί που τρελαίνονται και απειλούν ότι θα εμφανιστούν στο νέο μας γραφείο» υποστηρίζουν.

Η χρόνια έλλειψη εργατικού δυναμικού στην Ιαπωνία, απόρροια της χαμηλής γεννητικότητας- έχει κάνει τους εργοδότες πιο αποφασισμένους να διατηρήσουν πάση θυσία το προσωπικό τους, ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι θα εκφοβίζουν τους εργαζόμενους για να μείνουν. Υπάρχουν κι εκείνοι που αναγκάζουν τους εργαζόμενους, πριν παραιτηθούν, να βρουν τους αντικαταστάτες τους, ενώ άλλοι σκίζουν τις επιστολές παραίτησης μπροστά τους.

Η Gen Z πιστός πελάτης των πρακτορείων παραίτησης

Η αύξηση της ζήτησης για υπηρεσίες παροχής παραίτησης έχει αποδοθεί στην αδυναμία συνεννόησης και συνεργασίας μεταξύ των εργαζομένων της Gen Z και των εταιρειών καθώς έχουν διαφορετική κουλτούρα. Οι τελευταίες τείνουν να ανταμείβουν το προσωπικό τους με μόνιμη απασχόληση, προαγωγές και αυξήσεις μισθών μόνο όταν εκφράζουν την απόλυτη πίστη σε αυτούς.

Οι ειδικοί αποδίδουν την τάση αυτή στην αλλαγή της στάσης απέναντι στην εργασία από τη νεότερη γενιά μετά την πανδημία της Covid-19, όταν η εξ αποστάσεως εργασία έκανε πολλούς να ξανασκεφτούν την ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής. Οι άνθρωποι της ηλικιακής δεκαετίας των 20 αντιπροσωπεύουν το 60% των πελατών του «Momuri», συμπεριλαμβανομένου ενός μεγάλου αριθμού νέων αποφοίτων. Σύμφωνα με το υπουργείο εργασίας, πάνω από το 30% των τελευταίων αποχωρούν από τις δουλειές τους μέσα σε τρία χρόνια.

Ένας στους έξι εργαζόμενους στην Ιαπωνία χρησιμοποίησε υπηρεσίες παραίτησης για να αλλάξει δουλειά τους 12 μήνες από τον Ιόνιο του 2023 έως τον Ιούνιο του 2024. Η πλειοψηφία (41%) είπε ότι ζήτησε βοήθεια επειδή είτε ο εργοδότης τους είχε εμποδίσει να αποχωρήσουν ή διότι πιθανώς θα το έκανε. Σχεδόν το ένα τρίτο (35%) δήλωσε ότι το εργασιακό τους περιβάλλον τους καθιστούσε αδύνατο να επικοινωνήσουν την πρόθεσή τους να παραιτηθούν, ενώ σχεδόν το 25% δήλωσε ότι φοβόταν ότι η εταιρεία τους θα αντιδρούσε άσχημα.